Silence in parental communication

Małgorzata Duda; Monika Podkowińska

doi:10.25167/FF/5566

Milczenie w komunikacji rodzicielskiej

dr hab. Małgorzata Waleria Duda, prof. UPJPII

Instytut Socjologii i Pracy Socjalnej Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
https://orcid.org/0000-0002-4986-0795

dr hab. Monika Podkowińska, prof. SGGW

Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

DOI: https://doi.org/10.25167/FF/5566

Abstrakt

Tło: Komunikacja rodzicielska stanowi ważny podsystem komunikacji rodzinnej. W literaturze przedmiotu często omawiana jest ona pod kątem stylu komunikacji, mówienia i słuchania, a więc analizowana jest w kontekście komunikacji werbalnej i niewerbalnej. Istotną kwestią w komunikacji rodzicielskiej pozostaje jednakże nie tylko to, co zostało wypowiedziane, ale również to, co zostało przemilczane. Dlatego warto zwrócić również uwagę na milczenie jako ważną formę komunikacji rodzicielskiej.
Cele: Autorzy postawili sobie za cel zwrócenie uwagi na milczenie w sferze porozumiewania się rodzicielskiego w kontekście korzystania przez młodych ludzi z internetu. Milczący dom, to dom w którym wiele problemów, spraw rodzinnych owianych jest milczeniem. I właśnie znaczenie owego milczenia zostało podkreślone w artykule, a także wskazane zostały wyzwania przed jakimi stają obecnie rodzice w kontekście komunikacji rodzicielskiej.
Metodyka: W pierwszej części artykułu przedstawione zostały wyniki badań dotyczące milczącego domu. Badania przeprowadzone zostały w okresie 24-27 listopada 2020r. na próbie dobranej w sposób kwotowy, z panelu internetowego SW Panel administrowanego przesz firmę SW Research. (1072 respondentów). Sondaż przeprowadzono przy użyciu techniki CAWI (Computer-Assisted Web Interview). W drugiej części artykułu zastosowano wtórną analizę danych ilościowych pochodzących z badań zrealizowanych w 2021 i 2022 roku „Nastolatki 3.0” (NASK – PIB)
Wyniki: Badania pokazują, iż milczący dom kojarzy się Polakom zdecydowanie negatywnie. Pojęcie to utożsamiane jest raczej z kłamstwem i półprawdą oraz smutkiem i brakiem zrozumienia przez bliskich. Milczący dom może być rozpatrywany również w kontekście braku otwartości komunikacyjnej. Badania pokazują również, że wobec doświadczanej przemocy młodzi ludzie milczą, nie informują o niej rodziców i opiekunów.
Wnioski: Milczenie stanowi integralną część komunikacji rodzinnej, w tym rodzicielskiej. Milczący dom, to często dom w którym brakuje otwartej komunikacji, która pozwala wzajemne zrozumienie, otrzymanie wsparcia i pomocy. W kontekście komunikacji rodzicielskiej brak otwartości komunikacyjnej w obszarze słuchania i mówienia o istniejących problemach prowadzić może do sytuacji w której najmłodsi członkowie rodziny pozostają osamotnieni i samotnie muszą radzić sobie z trudnościami, problemami i zagrożeniami jakie pojawiają się w komunikacji zewnętrznej, w tym zagrożeniami jakie niesie niewłaściwe wykorzystanie internetu.

Słowa kluczowe:

milczenie, dom, milczący dom, rodzina, komunikacja rodzicielska, komunikacja rodzinna, internet

Bibliografia

Bauer, K. W., Bucchianeri M. M. and Neumark-Sztainer D. (2013) ‘Mother – reported parental weight talk and adolescent girls’ emotional health, weight control attempts, and disordered eating behaviors,’ Journal of Eating Disorders, 1(45), pp. 1–8. Available at: https://doi.org/10.1186/2050-2974-1-45.
DOI: https://doi.org/10.1186/2050-2974-1-45 Google Scholar

Binti Isrofin, B. and Munawaroh, E. (2021) ‘The Effect of Smartphone Addiction and Self-control on Phubbing Behavior’, Jurnal Kajian Bimbingan dan Konseling, 6(1), pp. 15–23. Available at: https://doi.org/10.17977/um001v6i12021p015.
DOI: https://doi.org/10.17977/um001v6i12021p015 Google Scholar

Duda M. and Podkowińska P. (2022) ‘Home and its importance in the lives of Poles’, Family Forum, 12, pp. 87–103. Available at: https://doi.org/10.25167/FF/4886
DOI: https://doi.org/10.25167/FF/4886 Google Scholar

Duda, M. (2017) ‘Dom rodzinny – między tradycją a współczesnością’, [Family home – strength of tradition, weakness of the present], Studia Socialia Cracoviensia, 9(2), pp. 25–35. Available at: https://doi.org/10.15633/ssc.2453 .
DOI: https://doi.org/10.15633/ssc.2453 Google Scholar

Dyczewski, L. (2005) ‘Więź rodzinna a media elektroniczne’ [Family bonds and electronic media] Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, [Poznań Journal of Law, Economics and Sociology], 67(1), pp. 225–242.
Google Scholar

Grey, E. B. et. al. (2022) ‘A systematic review of the evidence on the effect of parental communication about health and health behaviours on children’s health and wellbeing’, Preventive Medicine, 159, pp. 1–11. Available at: https://doi.org/10.1016/j.ypmed.2022.107043.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.ypmed.2022.107043 Google Scholar

Harwas-Napierała, B. (2006) ‘Komunikacja w rodzinie ujmowanej jako system w relacji rodzice-dzieci’, [Communication in the family viewed as a parent-child relational system], Roczniki Socjologii Rodziny, 17, pp. 221–233. Available at: https://doi.org/10.15290/rtk.2015.14.1.19.
DOI: https://doi.org/10.15290/rtk.2015.14.1.19 Google Scholar

Ivanova et. al. (2020) ‘Mobile Phone Addiction, Phubbing, and Depression Among Men and Women: A Moderated Mediation Analysis’, Psychiatric Quarterly, 91, pp. 655–668. Available at: https://doi.org/10.1007/s11126-020-09723-8.
DOI: https://doi.org/10.1007/s11126-020-09723-8 Google Scholar

Karadağ et. al., (2015) ‘Determinants of phubbing, which is the sum of many virtual addictions: A structural equation model’, Journal of Behavioral Addictions, 4(2), pp. 60–74. Available at: https://doi.org/10.1556/2006.4.2015.005.
DOI: https://doi.org/10.1556/2006.4.2015.005 Google Scholar

Krzesińska-Żach, B. (2015) ‘Dom rodzinny jako obszar zainteresowań współczesnej pedagogiki rodziny’ [The family home as an area of interest of contemporary family pedagogy], Rocznik Teologii Katolickiej, [Annual of Catholic Theology], 14(1), pp. 285–297. Available at: https://doi.org/10.15290/rtk.2015.14.1.19
DOI: https://doi.org/10.15290/rtk.2015.14.1.19 Google Scholar

McKay, M., Davis, M. and Fanning, P. (2011) Sztuka skutecznego porozumiewania się [Messages. The Communication Skills Book]. Gdansk: GWP.
Google Scholar

NASK (2023) Teenagers 3.0. Report from the National Study of Students and Parents. 2023, [Nastolatki 3.0, Raport z Ogólnopolskiego Badania Uczniów i Rodziców. 2023] Available at: https://www.nask.pl/pl/raporty/raporty/5315,Raport-quotNastolatki-30quot.html (Accessed: 14 May 2024).
Google Scholar

Onyeator, I. and Okpara, N. (2019) ‘Human Communication in a Digital Age: Perspectives on Interpersonal Communication in the Family’, New Media and Mass Communication, 78, pp. 35–45. Available at: https://doi.org/10.7176/NMMC.
DOI: https://doi.org/10.7176/NMMC Google Scholar

Podkowińska, M. (2011) Integracyjny wymiar komunikowania [Integrative dimension of communication] Warsaw; [Krosno]: Krośnieńska Oficyna Wydawnicza.
Google Scholar

Podkowińska, M. (2017) Komunikacja w pracy socjalnej z rodziną [Communication in social work with the family]. Warsaw: Warsaw University of Life Sciences Press.
Google Scholar

Podkowińska, M. (2024) Człowiek w przestrzeni milczącego domu [Man in the space of a silent home].Warszawa: Wydawnictwo Aspra.
Google Scholar

Samfira, E. M. (2022) ‘Parent-Child Communication: A Case Study of Teachers from a Romanian Life-Sciences University’, Canadian Journal of Family and Youth, 14(3), pp. 131–150. Available at: https://doi.org/10.29173/cjfy29794.
DOI: https://doi.org/10.29173/cjfy29794 Google Scholar

Skowroński, B. (2013) ‘Internet i związane z nim zagrożenia w opinii gimnazjalistów oraz ich rodziców’ [The Internet as a Potential risk in the Opinion of Students and their Parents], Seminare, 33, p. 221–239. Available at: https://doi.org/10.21852/sem.2013.33.16
DOI: https://doi.org/10.21852/sem.2013.33.16 Google Scholar

Sławek, T., Kunce, A. and Kadłubek, Z. (2013) Oikologia. Nauka o domu [Oikology. The science of home]. Katowice: Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych.
Google Scholar

Kowalska, Faustyna. (2021) Dzienniczek. Miłosierdzie Boże w duszy mojej [Diary. Divine Mercy in my soul]. Krakow: Wydawnictwo Misericordia. [Misericordia Publishing House].
Google Scholar

Wencel, K. T. (2001) Milczenie. [Silence]. Krakow: Wydawnictwo „M”.
Google Scholar

Szymańska, P. (2021) ‘Być (online) czy nie być? Proces cyfryzacji życia rodzinnego w perspektywie psychologicznej’, [To be (online) or not to be? The process of family life digitalization in a psychological perspective], Polskie Forum Psychologiczne, [Polish Psychological Forum], 26(4), pp. 398–420. Available at: https://doi.org/10.34767/PFP.2021.04.03.
Google Scholar

Wojtasik, Ł. (2009) ‘Rodzice wobec zagrożeń dzieci w Internecie’, [Parents and the threats to children on the Internet], Dziecko Krzywdzone, 8(1), p. 1–10.
Google Scholar

Pobierz