Wpływ laryngektomii na relacje intymne małżonków – badania pilotażowe
Aleksandra Pławiak
Stowarzyszenie Ambasada Sukcesu, WCM w OpoluAbstrakt
Nowotwory głowy i szyi są w obecnych czasach jedną z grup, w których zachorowalność niepokojąco wzrasta. Dane z 2012 r. wykazują, że w Polsce na raka krtani zachorowało 2657 osób, z czego 2341 to mężczyźni. Nowotwory głowy i szyi występują najczęściej u osób po 45 r.ż. Występują także prawie 5x częściej u mężczyzn niż u kobiet. Najczęściej są to nowotwory płaskonabłonkowe charakteryzujące się wysoką złośliwością. Jednymi z głównych przyczyn zachorowań na nowotwory płaskonabłonkowe w obrębie głowy i szyi są czynniki kancerogenne znajdujące się w dymie papierosowym. Innymi czynnikami są nadużywanie alkoholu wysokoprocentowego, nieodpowiednia higiena jamy ustnej, jak również mechaniczne drażnienie błon śluzowych. Niektóre nowotwory w obrębie głowy i szyi mogą mieć również podłoże wirusowe. Kliniczny przebieg nowotworu krtani zależy głównie od jego lokalizacji. Najczęstszym jednak postępowaniem leczniczym jest zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu krtani. Zabieg ten jest nie tylko ingerencją w życie pacjenta, ale również zaburza dotychczasowe funkcjonowanie rodziny, jako podstawowej komórki życia społecznego. Zmiany zachodzą w myśleniu, uczuciach oraz w działaniu samego chorego, jak i członków rodziny. Negatywne skutki obejmują sferę psychiczną oraz fizyczną. Biorąc pod uwagę zmiany w wyglądzie pacjenta oraz jego sposobie komunikacji, dochodzi do zaburzeń również w sferze intymnej.
Przeprowadzono ankietę, której wyniki wykazały, że u pacjentów będących członkami Stowarzyszenia Ambasada Sukcesu w Opolu nie zaszły zmiany w relacji między partnerami. Zmieniło się jednak podejście do stosunków intymnych. Dlatego warto przeprowadzić ankiety na większej liczbie pacjentów, aby móc stwierdzić, czy usunięcie krtani faktycznie nie ma wpływu na okazywanie uczuć w związku i czy ma to jednak wpływ na relacje intymne partnerów. Jednakże biorąc pod uwagę małą grupę badawczą, wysunięte wnioski są wnioskami wstępnymi. Badania cały czas są w trakcie. Biorą w nich udział pacjenci Stowarzyszenia Ambasada Sukcesu w Opolu.
Słowa kluczowe:
Choroba nowotworowa, relacje małżeńskie, stosunki intymne małżonkówBibliografia
Deptała A., Onkologia w praktyce, Warszawa 2007, 147–161.
Gillison M.L., Koch W.M., Evidence for a causal association between human papillomavirus and a subset of head and neck cancers, “Journal of the National Cancer Institute” 2000, 92 (9), 709–720.
Gapik L., Kosmala J., Wpływ choroby nowotworowej na sytuację rodzinną i relacje partnerskie pacjentek, „Seksuologia Polska” 2004, 2 (1), 25–29.
International Agency for Research on Cancer, Globocan 2012: Estimated Cancer Incidence, Mortality and Prevalence Worldwide in 2012, http://globocan.iarc.fr/Pages/fact_sheets_cancer.aspx (15.09.2014 r.).
International Agency for Research on Cancer, Laryngeal cancer, http://eco.iarc.fr/eucan/Cancer.aspx?Cancer=17 (15.09.2014 r.).
Kawecki A., Nawrocki S., Golusiński W., Grzesiakowska U., Jassem J., Krajewski R., Olszewski W., Nowotwory nabłonkowe narządów głowy i szyi, w: M. Krzakowski, K. Warzocha, Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach złośliwych, Gdańsk 2013, 19–23.
Krzakowski M, Kawecki A., Nowotwory złośliwe. Postępowanie wielodyscyplinarne. Leczenie systemowe, chirurgia, radioterapia, t. 1, Lublin 2012, 21–29.
Marszałek S., Pawlak A., Golusińska B., Majchrzycki M., Kordylewska M., Golusiński P., Pazdrowski J., Łuczewski Ł., Manualny drenaż limfatyczny u chorych z obrzękiem limfatycznym po operacjach węzłowych na szyi, „Zeszyty Promocji Rehabilitacji, Ortopedii, Neurofizjologii i Sportu – IRONS”, 2013, 2, 23–28.
Pawlęga J., Obecne możliwości zmniejszenia ryzyka zgonu na nowotwory głowy i szyi, „Otolaryngologia Polska” 1998, 52, 199–202.
Hossfeld D.K., Sherman C.D., Love R.R., Bosch F.X. (red.), Podręcznik onkologii klinicznej, Warszawa – Kraków 1994, 218.
Steensma D.P., Why me?, “Journal of Clinical Oncology”, 2003, 21, 64–66.
Flynn K.E., Jeffrey D.D., Keefe F.J., Porter L.S., Shelby R.A., Fawzy M.R., Gosselin T.K., Reeve B.B., Weinfurt K.P., Sexual functioning along the cancer continuum: focus group results from the Patient-Reported Outcomes Measurement Information System (PROMIS®), “Psycho-Oncology” 2011, 20, 378–386.
Wojciechowska U., Didkowska J., Zatoński W., Nowotwory złośliwe w Polsce w 2010 roku, Warszawa 2012, 13–80.
Zielazny P., Zarzeczna-Baran M., Wojtecka A., System rodzinny a nowotwór – wybrane zagadnienia, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu” 2013, 19, 439–444.
