Abstrakt

Kurdowie, jeden z najstarszych narodów świata, żyjący w „kolebce” zachodniej cywilizacji, na styku trzech głównych monoteistycznych religii, szacowany na około 50 milionów osób, nie posiada własnej państwowości. Poza 11 miesięcznym incydentem funkcjonowania Republiki Mahabadzkiej, utworzonej w 1946 r., Kurdowie nigdy suwerenności nie uzyskali. Exodus Kurdów z północnego Iraku i ludobójstwo dokonane przez wojska Saddama Husajna wiosną 1991 r., doprowadziło jesienią tegoż roku, do utworzenia, na mocy 688 rezolucji RB ONZ, strefy bezpieczeństwa, która przerodziła się w nieformalną, kurdyjską autonomię w północnym Iraku. Od tego czasu rozpoczęło się powolne, przerwane wojną domową, budowanie struktur państwowości. Po amerykańskiej inwazji na Irak (2003) i obaleniu rządów partii Baas iraccy Kurdowie, na mocy konstytucji z 2005 r., uzyskali prawnie usankcjonowaną autonomię. Powstanie Państwa Islamskiego, które brutalnie rozprawia się z ludnością chrześcijańską jezydzką, a także Kurdami muzułmanami oraz przybycie do Regionu Kurdystanu prawie 2-milionowej rzeszy uchodźców stało się zagrożeniem dla owej autonomii. Kurdowie uznali, że z irackimi Arabami nie da się tworzyć demokratycznego państwa. Zaczęli coraz częściej nie tylko myśleć, ale i mówić o suwerenności. Jednak w prawie międzynarodowym występuje zasada poszanowania integralności terytorialnej. Ościenne państwa, jak Iran, Turcja, czy Syria nie są zainteresowane powstaniem państwa kurdyjskiego w Iraku, bo na swoich terytoriach mają spore grupy mniejszości kurdyjskiej, które też myślą o samodzielności. USA - największe mocarstwo optuje za nierozerwalnością Iraku, aczkolwiek gros kongresmenów amerykańskich ma odmienne w tej kwestii zdanie od prezydenta.