Where there is a will, there is a way: some remarks on institutional distance in the Polish-German borderland
Łukasz Wróblewski
Department of European Studies, Institute of International Business and Economics, Poznań University of Economics and Businesshttps://orcid.org/0000-0003-3677-043X
Abstrakt
This study concerns the problem of institutional distance between local government units, and its impact on the cross-border cooperation of regional and local authorities in the Polish-German borderland. Contrary to cross-border cooperation per se, the analyzed notion is not featured regularly in the subject literature. Above all, the existing studies focus on the forms of, barriers to, and conditions for cross-border cooperation, the assessment of cross-border cooperation projects co-financed by the EU, and the broadly conceived social and economic cross-border ties. On the other hand, there is a shortage of studies analyzing the competencies of various local government units with regard to cross-border cooperation. Hence, this article examines the competencies of local government units with respect to cross-border cooperation based on the example of the Polish-German borderland. The adopted research method involves the analysis of the subject literature, domestic legislation in Poland and Germany, and the documents and legal acts of the Council of Europe and the EU.
Słowa kluczowe:
cross-border cooperation, institutional distance, European Union, Council of Europe, Polish-German borderlandBibliografia
Andreasik, J., Kawałko, B., Kaweck-Wyrzykowska, E., Szlachta, J., (2003). Perspektywy przygranicznej współpracy polsko-ukraińskiej w świetle członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Zamość.
Google Scholar
Bański, J., Dobrowolski, J., Flaga, M., Janicki, W., Wesołowska, M., (2010). Wpływ granicy państwowej na kierunki rozwoju społeczno-gospodarczego wschodniej części województwa lubelskiego, Studia Obszarów Wiejskich t. XXI. Warszawa: Bernardinum.
Google Scholar
Beck, J., (2018). Territorial Institutionalism – Capturing a Horizontal Dimension of the European Administrative Space. Journal of Borderlands Studies, DOI: 10.1080/08865655.2018.1530608.
Google Scholar
Białobrzeska, R., Kisiel, R., (2003). Współpraca transgraniczna wschodnich regionów Polski. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
Google Scholar
Białobrzeska, R., Marks-Bielska R., (2004). Współpraca i integracja w regionie Morza Bałtyckiego w świetle badań empirycznych. Studia Regionalne i Lokalne. No 1(15)/2004. Warsaw.
Google Scholar
Blake, G.H., (1998). The objectives of land boundary management. Boundary and Security Bulletin. Vol. 6(3). Durham: Durham University.
Google Scholar
Ciok, S., (2000). Pogranicze zachodnie Polski w perspektywie integracji europejskiej. Studia Regionalne i Lokalne, 1(1)/2000, Warszawa.
Google Scholar
Ciok, S., (2004). Pogranicze polsko-niemieckie. Problemy współpracy transgranicznej. Wrocław.
Google Scholar
Ciok, S., Łoboda J., (1997). Rozwój współpracy transgranicznej obszarów przygranicznych Polski i Niemiec. In Związki polityki gospodarczej z polityką regionalną, ed. R. Broszkiewicz. Wrocław.
Google Scholar
Ciok, S., Dołzbłasz S., Leśniak M., Raczyk A., (2008). Polska–Niemcy. Współpraca i konkurencja na pograniczu. Studia Geograficzne 81.Wrocław.
Google Scholar
Durand, F., (2015). Theoretical Framework of the Cross-Border Space Production – The Case of the Eurometropolis Lille–Kortrijk–Tournai. Journal of Borderlands Studies 30, no. 3: 309–28.
Google Scholar
Decoville, A., Durand F., Sohn Ch, Walther O., (2013). Comparing Cross-Border Metropolitan Integration in Europe: Towards a Functional Typology. Journal of Borderlands Studies 28, no. 2: 221–37.
Google Scholar
Dołzbłasz, S., (2016). Sieć współpracy transgranicznej na pograniczu polsko-czeskim. Studia Regionalne i Lokalne, nr 4(66)/2016. Warszawa: Scholar.
Google Scholar
González-Gómez, T., Gualda E,. (2020). Disclosing the Relational Structure of Institutional Cross-border Cooperation in Two Cross-border Regions in Europe. Journal of Borderlands Studies, 35:1, 113-129, DOI: 10.1080/08865655.2017.1399810.
Google Scholar
Greta, M., (2008). Transborder cooperation, euroregion and EU regional policy in the context of Lisbon Strategy. Selected examples of Polish Euroregions. Łódź.
Google Scholar
Groupe d’études politiques européennes. (2007). European Grouping of Territorial Cooperation EGTC. Luxembourg: Committee of the Regions.
Google Scholar
Gualini, E., (2003). Cross-border Governance: Inventing Regions in a Trans-national Multi-level Polity. The Planning Review, Special Issue: Metropolregionen in Westeuropa, Vol. 39, Issue 152, Routledge: London and New York.
Google Scholar
Guz-Vetter, M., (2002). Polsko-niemieckie pogranicze. Szanse i zagrożenia w perspektywie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Google Scholar
Heffner, K., Polko A., (2001). Górny Śląsk i Północne Morawy jako region transgraniczny. In Górny Śląsk i Północne Morawy jako silny region transgraniczny Europy Środkowej, eds. A. Klasik and O. Milerski, Katowice.
Google Scholar
Ignasiak-Szulc, A., (2009). Ustrój terytorialno-administracyjny i jego znaczenie w rozwoju współpracy transgranicznej (na przykładzie wybranych państw północno-wschodniego pogranicza Unii Europejskiej). In Pogranicze w trakcie przemian. Rozwój i współpraca transgraniczna regionów Polski Wschodniej i państw sąsiednich w kontekście integracji europejskiej, ed. K. Kosiedowski. Toruń.
Google Scholar
Jakubowski, A., Miszczuk, A., Kawałko, B., Komornicki, T., Szul, R., (2017). New Borderland. Cross-border relations and regional development. Oxon–New York: Routledge-Taylor&Francis.
Google Scholar
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r., Dz.U. 1997 nr 78, poz. 483.
Google Scholar
Kuzmin, V.M., (2009). Stowarzyszenia transgraniczne północno-zachodniej Rosji i Unii Europejskiej w kontekście integracji europejskiej. In Pogranicze w trakcie przemian. Rozwój i współpraca transgraniczna regionów Polski Wschodniej i państw sąsiednich w kontekście integracji europejskiej, ed. K. Kosiedowski. Toruń.
Google Scholar
Laine, J., (2012). Border paradox: Striking a balance between access and control in asymmetrical border settings. Eurasia Border Review, Vol. 3, No. 1, Slavic Research Center. Sapporo: Hokkaido University.
Google Scholar
Lammers, K., Niebuhr A., Polkowski A., Stiller S., Hildebrandt A., Nowicki M., Susmarski P., Tarkowski M., (2006). Polsko-niemiecki obszar przygraniczny w roku 2020 – Scenariusz rozwoju i zalecenia odnośnie jego realizacji. Hamburg: Hamburg Institute of International Economics.
Google Scholar
Lawrence, J., (2010). Moral entrepreneurs and moral geographies on the US/Mexico border. Social & Legal Studies, Vol. 19, No. 3. London: Sage Publications.
Google Scholar
Leimgrüber, W., (1991). Boundary, Values and Identity: The Swiss-Italian Transborder Region. In The Geography of Border Landscapes, eds. D. Rumley, J.V. Minghi, 43–62. London: Routledge.
Google Scholar
Makulska, D., (2006). Transgraniczna współpraca gospodarcza. Polityka Gospodarcza. No 13. Warsaw: SGH.
Google Scholar
Martinez, O., (1994). Border people. Life and society in the U.S. – Mexico borderlands. Tucson: The University of Arizona Press.
Google Scholar
Martinez, O., (2001). Mexican-origin people in the United States. A Topical History. Tucson: The University of Arizona Press.
Google Scholar
Martinez, O., (eds.). (2006). U.S.-Mexico Borderlands. Historical and Contemporary Perspectives. Lanham: Jaguar Books.
Google Scholar
Minghi, V.J., (1991). From Conflict to Harmony on Border Landscapes. In The Geography of Border Landscapes, eds. D. Rumley, J.V. Minghi, 15–30. London: Routledge.
Google Scholar
Minghi, V.J., (1994). European borderlands: International harmony, landscape change and new conflict. In: C. Grundy-Warr (ed.), Eurasia. World Boundaries Volume 3, London: Routledge.
Google Scholar
Perkmann, M., (2000). Euroregions: Strategies of Institution-Building in the New European Polity. Ph.D. thesis.
Google Scholar
Perkmann, M., (2002). Euroregions: Institutional Entrepreneurship in the European Union. In M. Perkmann (eds.). Globalization, Regionalization and Cross-Border Regions. International Political Economy Series, NL. Sum, 103–124. London: Palgrave Macmillan.
Google Scholar
Perkmann, M., (2003). Cross-Border Regions in Europe. Significance and Drivers of Regional Cross-Border Co-Operation. European Urban and Regional Studies 10. no. 2: 153–71.
Google Scholar
Perkmann, M., (2007). Construction of New Territorial Scales: A Framework and Case Study of the EUREGIO Cross-Border Region. Regional Studies 41, no. 2: 253–66.
Google Scholar
Perkmann, M., Spicer A., (2007). Healing the scars of history: projects, skills and field strategies in institutional entrepreneurship. Organization Studies. 2007, Vol. 28, No. 7, Sage Publications: London.
Google Scholar
Podadera, R.P., Calderón Vázquez F.J., (2018). Institutional Aspects of Portugal-Spain Cross-Border Cooperation. Journal of Borderlands Studies, 33:4, 585-604, DOI: 10.1080/08865655.2016.1267588.
Google Scholar
Poleszczuk, J., Sztop-Rutkowska K., Porankiewicz-Żukowska A., Kiszkiel Ł., Klimczuk A., Mejsak R.J., (2013). Samorządowa i obywatelska współpraca transgraniczna w województwie podlaskim. Białystok: SocLab.
Google Scholar
Przybyła, Z., (1997). Studium porównawcze oraz ocena koncepcji zagospodarowania przestrzennego euroregionów na przykładzie euroregionów Nysa i Pro Europa Viadrina. In Związki polityki gospodarczej z polityką regionalną, ed. R. Broszkiewicz. Wrocław.
Google Scholar
Ptáček, P., Mintálová, T., (2012). Perception of cross‐border cooperation in the Czech and Polish border area on the example of the Jeseník region. Acta Universitatis Palackianae Olomucensis – Geographica, Vol. 43, No. 1. Olomouc: Palacký University Press.
Google Scholar
Raczyk, A., Dołzbłasz S., Leśniak-Johann M., (2012). Relacje współpracy i konkurencji na pograniczu polsko-niemieckim. Wrocław: Gaskor.
Google Scholar
Regulation (EU) No 1302/2013 of the European Parliament and of the Council of 17 December 2013 amending Regulation (EC) No 1082/2006 on a European grouping of territorial cooperation (EGTC) as regards the clarification, simplification and improvement of the establishment and functioning of such groupings.
Google Scholar
Sanguin, A.L., (1983). L’architecture spatiale des frontieres politiques: Quelques reflections theoriques a propos de l’exemple Suisse. Regio Basiliensis 24 (1–10).
Google Scholar
Stanaitis, A., (2009). Euroregiony i ich rola we współpracy międzynarodowej (na przykładzie Litwy). In Pogranicze w trakcie przemian. Rozwój i współpraca transgraniczna regionów Polski Wschodniej i państw sąsiednich w kontekście integracji europejskiej, ed. K. Kosiedowski. Toruń.
Google Scholar
Stiglbauer, K., Lackinger, O. (1980). Ziele der Raumordnung fur den oberosterreichisch-bayerischen Grenzraum. Linz: Trauner Verlag.
Google Scholar
Strassoldo, R., (1974). Friaul-Julisch Venetien als europaische Auβengrenzregion, Probleme grenznaher Raume II. Innsbruck: Institut fur Stadtebau und Raumordnung der Universitat Innsbruck.
Google Scholar
Strassoldo, R., (1989). Border Studies: The State of the Art in Europe. In: A.I. Asiwaju, P.O. Adeniyi (eds.). Borderlands in Africa. A multidisciplinary and comparative focus on Nigeria and west Africa. Lagos: University of Lasos Press.
Google Scholar
Szmigiel-Rawska, K., Dołzbłasz, S., (2012). Trwałość współpracy przygranicznej. Warszawa: CeDeWu.
Google Scholar
Tomala, M., (2004). Od porozumienia do współpracy. Stosunki polsko-niemieckie w latach 1991–2001. Wybrane zagadnienia. Warszawa: ELIPSA.
Google Scholar
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, Dz.U. 1998 nr 91, poz. 578.
Google Scholar
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województw, Dz.U. 1998 nr 91, poz. 576.
Google Scholar
Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach, Dz.U. 1989 nr 20, poz. 104.
Google Scholar
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Dz.U. 1990 nr 16, poz. 95.
Google Scholar
Ustawa z dnia 15 września 2000 r. o zasadach przystępowania jednostek samorządu terytorialnego do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych, Dz.U. 2000 nr 91, poz. 1009.
Google Scholar
Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej, Dz.U. 2009 nr 12,poz. 67.
Google Scholar
Ustawa Zasadnicza dla Republiki Federalnej Niemiec, https://www.btg-bestellservice.de/pdf/80205000.pdf.
Google Scholar
Vaishar, A., Dvořák, P., Hubačíková, V., Zapletalová, J.,(2013). Contemporary development of peripheral parts of the Czech-Polish borderland: case study of the Javorník area. Geographia Polonica, Vol. 86, Issue 3. Warszawa: IGiPZ PAN.
Google Scholar
Van Houtum, H., (1998). The Development of Cross-Border Economic Relations. Tilburg: Tilburg University.
Google Scholar
Virkkunen, J., (2002). Discourses, Boundaries and Scales. Estonian Territorial Political in the “New” Europe. Tampere: Tampere University.
Google Scholar
Wróblewski, Ł.D., (2017). Koncepcja pięciostopniowej integracji regionów przygranicznych. Ocena stopnia integracji miast na pograniczu polsko-niemieckim. Warszawa: Difin.
Google Scholar
Wróblewski, Ł.D., (2018). Powiązania społeczno-gospodarcze na pograniczu polsko-niemieckim w warunkach rynku wewnętrznego Unii Europejskiej. Studia Regionalne i Lokalne, vol. 19, no. 4(74).
Google Scholar
Wróblewski, Ł.D., (2020a). Cross-border ties in the light of the EU common market. Border and Regional Studies. 8(4).
Google Scholar
Wróblewski, Ł.D., (2020b). Rethinking cross-border integration. A step to further discussion. Border and Regional Studies. 8(3).
Google Scholar
Wróblewski, Ł.D., (2020c). The Integration of Border Regions in the European Union: A Model Approach. Journal of Borderlands Studies, DOI: 10.1080/08865655.2020.1816201.
Google Scholar
Statystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Border and Regional Studies
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.