Mur berliński jako granica i linia frontu w czasach zimnej wojny

Aleksandra Trzcielińska-Polus

Uniwersytet Opolski, Instytut Politologii
https://orcid.org/0000-0003-2610-5639

Abstrakt

Celem artykułu jest prezentacja okoliczności budowy, a następnie funkcji pełnionych w czasach zimnej wojny przez mur berliński. Mur został wzniesiony w 1961 r. i stanowił efekt kulminacji konfliktu między ZSRR i aliantami zachodnimi. Władzom w NRD zależało na jego budowie, aby zatrzymać emigrację ludności z Niemiec Wschodnich do Berlina Zachodniego, a następnie do RFN. Po 2015 r. na granicach wielu państw europejskich także budowane są mury, mające uniemożliwić wjazd imigrantów, szczególnie nielegalnych. W tym kontekście warto przyjrzeć się funkcjom pełnionym przez mur berliński, w tym funkcji: politycznej, strategicznej, ekonomicznej, społecznej, symbolicznej i kulturotwórczej. Na podstawie ww. funkcji można wnioskować o skutkach, jakie spowodował. Bezsprzecznie mur przyczynił się do pogorszenia sytuacji społeczeństwa Berlina wschodniego i całych wschodnich Niemiec oraz do tragedii wielu rodzin. Jednocześnie jednak doszło do wzmocnienia władz NRD. Konsekwencje funkcjonowania muru miały jednak także ogromny wpływ na sytuację w całej Europie, a nawet w świecie.

Słowa kluczowe:

mur berliński, granica, zimna wojna, funkcje granicy