The borders of the European Union in the context of the States’ response to the pandemic threat and the legal framework for the actions taken

Grzegorz Balawajder

University of Opole
https://orcid.org/0000-0002-9397-4095

Abstrakt

Artykuł zawiera rozważania dotyczące wpływu pandemii COVID-19 na funkcjonowanie granic w obszarze Unii Europejskiej i strefy Schengen (Obszar UE+). Autor wyjaśnia, czym jest granica w obszarze Unii Europejskiej i strefy Schengen podkreślając, że przebieg tej granicy w jej wymiarze wewnętrznym nie stanowi bariery dla swobodnego przepływu osób, towarów, kapitału i usług. Artykuł jednocześnie podkreśla, że wraz z rozwojem pandemii, w warunkach istotnych zagrożeń dla bezpieczeństwa swoich obywateli, państwa obszaru UE+, kierując się racją stanu i swoistym egoizmem państwowym, w coraz większym stopniu domagają się większej swobody w decydowaniu o przywróceniu i przedłużeniu kontroli granicznych. Taka sytuacja stanowi jednak ograniczenie jednej z kluczowych swobód dotyczących obywatela Unii Europejskiej: swobody przepływu osób.
Unia Europejska stanęła wobec istotnego wyzwania, dotyczącego z jednej strony przeciwdziałania w rozspostrzenianiu się pandemii i wynikających stąd ograniczeń w swobodzie przekraczania granic, z drugiej zaś, wobec stworzenia takich warunków, aby ograniczenia te miały charakter tylko tymczasowy i nie spowodowały w tym względzie nieodwracalnych zmian.
Celem artykułu jest analiza problemu funkcjonowania granic w obszarze Unii Europejskiej i strefy Schengen w kontekście działań państw, które w warunkach rozwoju pandemii COVID-19 zaczęły podejmować działania nadające ich granicom wymiar bariery.
Autor, opierając się na metodzie opisowej i empirycznej stawia tezę, że rozwój pandemii oznacza konieczność znalezienia optymalnego rozwiązania, umożliwiającego zachowanie swobody przemieszczania się w obszarze UE+. Dlatego też ważnym kierunkiem w tym kontekście jest fakt, że w warunkach rosnącej powszechności i rozwoju szczepień w państwach Unii Europejskiej oraz strefy Schengen, możliwe było ustanowienie i wdrożenie wspólnych ram na potrzeby wydawania, weryfikowania i wzajemnego uznawania interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19. Pozwoliło to na wprowadzenie i wydawanie unijnych cyfrowych zaświadczeń (Unijny Certyfikat Covid), określanych potocznie jako „paszport covidowy”.

Słowa kluczowe:

granice Unii Europejskiej, strefa Schengen, pandemia covid 19, swoboda przepływu osób, Unijny Certyfikat Covid

Gajda, A. (2020). Funkcjonowanie strefy Schengen w warunkach pandemii koronawirusa SARS-COV-2. In U. Kurczewska (ed.), Jaka przyszłość Unii Europejskiej? Wyzwania, problemy, szanse, Warszawa, pp. 87-102.
  Google Scholar

Jańczak, J. (2020). Re-bordering in the EU under Covid-19 in the First Half of 2020: A lesson for Northeast Asia? Eurasia Border Review, vol. 11, 2-16.
  Google Scholar

Opiłowska, E. (2021). The Covid-19 crisis: the end of the borderless Europe? European Societes vol. 23, No S1, 589-600.
  Google Scholar

Szachoń-Pszenny A. (2020). Granice strefy Schengen w warunkach pandemii koronawirusa – zasady prawne i możliwe scenariusze w 2020 roku. Krytyka Prawa, 12(4), 142-160.
  Google Scholar

Szymańska, J. (2020). Strefa Schengen w dobie pandemii COVID-19 (Schengen zone in the time of the COVID-19 pandemic). Bulletin of the Polish Institute of International Affairs No. 62 of 01/04/2020.
  Google Scholar

Wójcik, Ł. (2020). Granice zaufania (Boundaries of Trust), Polityka, No. 11.
  Google Scholar

Official Journal [EU] 2013. L 347/924 of 20/12/2013.
  Google Scholar

Official Journal [EU] 2016. L 77 of 23.03.2016, pp. 1-52.
  Google Scholar

Official Journal [EU] 2020. C 169/30 of 15/05/2020.
  Google Scholar

Official Journal [EU] 2020. C 861/1 of 16/03/2020.
  Google Scholar

Official Journal [EU] 2020. C 96 I/1 of 24/03/2020.
  Google Scholar

Official Journal [EU] 2020. C 126 of 17/04/2020, pp. 1-11.
  Google Scholar

Official Journal [EU] 2020. CI 102/12 of 30/03/2020
  Google Scholar

Official Journal [EU] 2020. CI 102/3 of 30/03/2020
  Google Scholar

Official Journal [EU] 2020. L 337.3.
  Google Scholar

Official Journal [EU] 2021. L 41 of 04/02/2021, pp. 1-5.
  Google Scholar

Official Journal [EU] L 211 of 15/06/2021, pp. 1-22.
  Google Scholar

Official Journal [EU] L 211 of 15/06/2021, pp. 24-28.
  Google Scholar

Official Journal [EC] 2000. L 158 of 30/04/2000, p. 77.
  Google Scholar

Official Journal [EC] 2004. L 16 of 23.01.2004, p. 44.
  Google Scholar

Schegnen Border Code.
  Google Scholar

Communication from the Commission to the European Parliament, the European Council and the Council. Brussels 16/03/2020 COM [2020] 115 final.
  Google Scholar

Source: https://www.schengenvisainfo.com/news/21-26-schengen-countries-have-already-closed-borders-while-ec-still-mulls-schengen-suspension-idea/. Access: 02/02/2021.
  Google Scholar

Source: www.consilium.europa.eu/en/meetings/european-council/2020/03/26. Access: 10/04/2020.
  Google Scholar


Opublikowane
2022-12-24

Cited By / Share

Balawajder, G. (2022). The borders of the European Union in the context of the States’ response to the pandemic threat and the legal framework for the actions taken. Border and Regional Studies, 10(4), 249–271. https://doi.org/10.25167/brs4523

Autorzy

Grzegorz Balawajder 
https://orcid.org/0000-0002-9397-4095

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.


Licencja

Prawa autorskie (c) 2022 The author and Border and Regional Studies

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.