Zasada kooperacji w krytycznej analizie dyskursów humanistycznych (na przykładzie nauk filologicznych)

Aleksander Kiklewicz




Abstrakt

The author considers the possibility of applying of the H.P. Grice’s cooperation principle to the study of scientific, in particular, humanistic discourses. It is worlh noticing that the principle of cooperation in science contrasts with its paradigmatic system and with the competition of the different scientific groups, although the requirements of cooperation háve in the scientific research a prevailing weight. The author shows the implementation in the scientific communication of the Grice’s maxims which concem four categories: quality, quantity, relation and manner.

Słowa kluczowe:

scientific style, communicative linguistics, H.P. Grice’s co-operationprinciple, communication and truth, conversation maxims: quality, quantity, relation, manner

Apresjan J.D. i in. [Апресян Ю.Д. и др.], 1997, Новый объяснительный словарь синонимов русского языка, Первый выпуск, Москва.
  Google Scholar

Apresjan J.D. i in. [Апресян Ю.Д. и др.], 2000, Новый объяснительный словарь синонимов русского языка, Второй выпуск, Москва.
  Google Scholar

Atajan E.G. [Атаян Э.Г.], 1989, Семиотика и лингвистика, Ереван.
  Google Scholar

Awdiejew A., Habrajska G., 2006, Wprowadzenie do gramatyki komunikacyjnej, Łask.
  Google Scholar

Bartmiński J., 1999, Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata. – Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński. Lublin, s. 103 120.
  Google Scholar

Bogusławski A., 2008, Semantyka, pragmatyka. Leksykografa głos demarkacyjny, Warszawa.
  Google Scholar

Brooks M., 2008, 13 Things that Don't Make Sense (The Most Baffling Scientific Mysteries of Our Time), New York.
  Google Scholar

Dirven R., 2001, The Metaphoric in Recent Cognitive Approaches to English Phrasal Verbs. - www.metaphorik.de.! [dostęp: 5.05.2001].
  Google Scholar

Dönninghaus S„ 2001, Море людей и пропасть цветов. Метафоры неопределенного количества. - Quantität und Graduierung in der natürlichen Sprache, Hrsg. A. Kiklewicz, München, s. 61-75.
  Google Scholar

Dupre B., 2008, 50 teorii filozofii, które powinieneś znać, Warszawa.
  Google Scholar

Eick M.H., 2002, Eine sprachanalytische Theorie der Metapher. - http://sammelpunkt.philo.at:8080/77/l/metapher.html [dostęp: 15.05.2002].
  Google Scholar

Eilstein H„ 2009, 13 zagadek współczesnej nauki w 10 punktach, „Przegląd Filozoficzny”. Nowa seria, XV1II/1, s. 5-26.
  Google Scholar

Fleischer M„ 1997, Das System der russischen Kollektivsymbolik (eine empirische Untersuchung), München.
  Google Scholar

Fleischer M., 2003a, Wirklichkeitskonstruktion, Dresden.
  Google Scholar

Fleischer M„ 2003b, Polska symbolika kolektywna, Wrocław.
  Google Scholar

Fleischer M„ 2004, Europa, Niemcy, USA i Rosja w polskim systemie kultury, Wrocław.
  Google Scholar

Fleischer M., 2007, Zarys ogólnej teorii komunikacji. - Mechanizmy perswazji i manipulacji, red. G. Habrajska, Łask, s. 29-72.
  Google Scholar

Gajda S., 2004, Współczesny polski dyskurs humanistyczny. - W kręgu wiernej mowy, red. M. Wojtak, M. Rzeszutko, Lublin, s. 49-58.
  Google Scholar

Gajewska U., 2004, Metateksty w języku nauk ścisłych, Rzeszów.
  Google Scholar

Goćkowski J., 2009, Siedem powinności zawodowych uczonego, „Zagadnienia Naukoznawstwa”, 3-4, s. 281-293.
  Google Scholar

Gricanow A.A., Możejko M.A. [Грицанов А.Л., Можейко M.A.] (red.), 2001, Постмодернизм. Энциклопедия, Минск.
  Google Scholar

Grice H.P., 1977, Logika a konwersacja, „Przegląd Humanistyczny”, VI, s. 85-99.
  Google Scholar

Kasperski E., 2004, Paradygmat. Preliminaria teoretyczne. - Paradygmaty filozofii języka, literatury i teorii tekstu, red. A. Kiklewicz, Słupsk.
  Google Scholar

Kaufer D„ 1983, Metaphor and Its Ties to Ambiguity and Vagueness, „Rhetoric Society Quarterly”, 13/3-4, 209-220.
  Google Scholar

Kawka M. 2003, Czy dyskurs historyczny jest gatunkiem dyskursu naukowego?, „Konspekt” 14/15 [http://www.wsp.krakow.pl/konspekt/14/kawkal4.html].
  Google Scholar

Kiklewicz A., 2006a, Forma, „Biuletyn PTJ”, LXII, s. 129-146.
  Google Scholar

Kiklewicz A., 2006b, Komunikatywizm i kognitywizm - dwa bieguny współczesnego językoznawstwa funkcjonalnego (dwa małe ,,nie" czy jedno wielkie ,, TAK”?). – Kognitywizm i komunikatywizm - dwa bieguny współczesnego językoznawstwa, red. W. Chłopicki, Kraków, s. 13-38.
  Google Scholar

Kiklewicz A., 2010, Tęcza nad potokiem... Kategorie lingwistyki komunikacyjnej, socjolingwistyki i hermeneutyki lingwistycznej w ujęciu systemowym, Łask.
  Google Scholar

Kiklewicz A., 2011, Funkcja stylistyczna wypowiedzi w perspektywie lingwistyki porównawczej, „Stylistyka”, XX, s. 19-40.
  Google Scholar

Kiklewicz A., 2012, Czwarte królestwo. Język a kontekst w dyskursach współczesności. Warszawa.
  Google Scholar

Korżyk К., 1999, Język i gramatyka w perspektywie "komunikatywizmu". - Gramatyka komunikacyjna, red. A. Awdiejew, Warszawa-Kraków, s. 9-32.
  Google Scholar

Kowalski D., 2007, Dyskurs scholastyczny i jego granice. Na marginesach dyskursu, red. M. Jaworska, M. Strużek, Katowice, s. 33-51.
  Google Scholar

Kriwonosow A.T. [Кривоносов A.T.], 2010, Спорное в когнитивной лингвистике. - Концепты культуры в языке и тексте: теория и анализ, red. A. Kiklewicz, A. Kamałowa, Olsztyn, s. 131-162.
  Google Scholar

Kuczyński M., 2004, Transfuzja semantyczna jednostek leksykalnych a rola mediów.- Aspekty współczesnych dyskursów, red. P.P. Chruszczewski, Kraków, s. 161-182.
  Google Scholar

Kuhn T., 1968, Struktura rewolucji naukowych. Warszawa.
  Google Scholar

Łurija A.R. [Лурия A.P.], 1968, Маленькая книжка о большой памяти (Ум мнемониста), Москва.
  Google Scholar

Łyda А., 2009, О strategiach asekuracyjnych w dyskursie akademickim: na przykładzie pewnej relacji retorycznej. - Fremdsprachen im Kontext der aktuellen Herausforderungen und Perspektiven, Gliwice, s. 102-112.
  Google Scholar

Martynow W.S. [Мартынов B.C.], 2008, Структурная и функциональная специфика заголовков письменных текстов, „Вестник Самарского университета” 1, s. 377-384.
  Google Scholar

Martynow W.W. [Мартынов, В.В.], 1977, Универсальный семантический код. Грамматика, Словарь. Тексты, Минск.
  Google Scholar

Mańczak W., 2009, 50-lecie nieregularnego rozwoju spowodowanego frekwencją, "Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego", LXV, s. 237-246.
  Google Scholar

Markiewicz M.P., 2008, Spór o rzeczywistość, "Tygodnik Powszechny", 30.
  Google Scholar

Masłowa W.А. [Маслова B.A.J, 2005, Когнитивная лингвистика, Минск.
  Google Scholar

Mielczuk I.A., Żołkowskij А.К. [Мельчук И.А., Жолковский А.К.], 1984, Толково-комбшшторный словарь современного русского языка. Опыт семантико-синтаксического описания русской лексики, Вена.
  Google Scholar

Nowaczyk А., 2009, Filozofia analityczna (recenzja), "Przegląd Filozoficzny". Nowa seria, XVIII/2, s. 293-303.
  Google Scholar

Ojcewicz G„ Włodarczyk R., Zajdel D., 2009, Zabójstwo Sergiusza Jesienina, Szczytno.
  Google Scholar

Ojcewicz G., 2011, Najnowsza wersja okoliczności i przyczyny śmierci Sergiusza Jesienina. Od zlecenia do ekshumacji. - http.7/rnedia-centr.info/pl/criminal/najnowsza-wersja-okolicznoeshci-i- przyczyny-eshmierci-sergiusza-jesienina-od- zlecenia-do-ekshumacji _2532011 [dostęp: 31.03.2011].
  Google Scholar

Perelman Ch., Olbrechts-Tyteca L„ 1971, The New Rhetoric: A Treatise on Argumentation, Notre Dame.
  Google Scholar

Piela A., 2006, Uporządkowany nieporządek? O zjawisku redundancji na przykładzie nazw subiektów czynności pisania i czytania. Efekt motyla. Humaniści wobec teorii chaosu, red. K. Bakula, D. Heck, Wrocław, s. 3-83.
  Google Scholar

Pinkal M., 1980, Semantische Vagheit: Phänomene und Theorien, "Linguistische Berichte", 70, s. 1-26.
  Google Scholar

Pinkal M., 1985, Logik und Lexikon. Die Semantik des Unbestimmten, Berlin-New York.
  Google Scholar

Pilat R., 2009, Prawda jako wewnętrzna norma sądu. Husserl wobec analitycznych teorii prawdy, "Przegląd Filozoficzny", 18/4, s. 487-507.
  Google Scholar

Pisarek W., 2013, Terminologia nauk o mediach, „Studia Medioznawcze”, 2, s. 15—24.
  Google Scholar

Pobojewska A., 2009, Epistemologia a nauka. Integralizm albo separatyzm, „Zagadnienia Naukoznawstwa”, 2, s. 146-154.
  Google Scholar

Preyzner M., 2001, (15) Kategorie gramatyczne, ezy(li) kategorie naszego (nie)myślenia o języku. Kategorie gramatyczne, czy(li) (kategorie) nasze(go) (nie)myślenie(a) o języku. Kategorie gramatyczne? - a co to takiego?, Częstochowa, s. 89-237.
  Google Scholar

Searle J., 1979, Metaphor. - Metaphor and Thought, ed. A. Oriony, London- New York- Melbourne, s. 92-123.
  Google Scholar

Skrendo A., Jarzębowski Z., Madejski J., 2004, Czy istnieje paradygmat poststrukturalistyczny? Trójgłos w dyskusji. - Paradygmaty filozofii języka, literatury i teorii tekstu. Pogranicza metodologiczne, red. A. Kiklewicz, Słupsk, s. 289-302.
  Google Scholar

Sokal A., Brichmont J„ 1998, Modne bzdury. O nadużywaniu pojęć z zakresu nauk ścisłych przez postmodernistycznych intelektualistów, Warszawa.
  Google Scholar

Stepin W.S. [Стенин B.C.], 1989, Научное познание и ценности техногенной цивилизации, "Вопросы философии", 9, s. 3-18.
  Google Scholar

Stiepanow J.S. [Степанов Ю.С.], 2007, Константы. Словарь русской культуры. Опыт исследования, Москва.
  Google Scholar

Szczerba L.W. [Щерба Я.В.], 1974, Языковая система и речевая деятельность, Ленинград.
  Google Scholar

Szostak L.A. [Шестак Л.А.], 2003, Русская языковая личность: коды образной вербализации тезауруса, Волгоград.
  Google Scholar

Tabakowska Е., 1995, Gramatyka i obrazowanie. Wprowadzenie do językoznawstwa kognitywnego, Kraków.
  Google Scholar

Tabakowska E., 2001, Językoznawstwo kognitywne a poetyka przekładu, Kraków.
  Google Scholar

Tatarinow W.А. [Татаринов В.A.], 1988, Лексико-семантическое варьирование терминологических единиц и проблемы терминографии, Москва.
  Google Scholar

Tatarinow W.А. [Татаринов В.А.], 1996, Теория терминоведения. Т. 1: Теория термина: история и современное состояние, Москва.
  Google Scholar

Tatarinow W.A. [Татаринов В.A.], 2006, Общее терминоведение. Энциклопедический словарь, Москва.
  Google Scholar

Wojtak М., 1999, Dyskurs asekuracyjny и- dyskursie naukowym. - Dyskurs naukowy - tradycja i zmiana, red. S. Gajda, Opole.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2019-12-30

Cited By / Share

Kiklewicz, A. (2019). Zasada kooperacji w krytycznej analizie dyskursów humanistycznych (na przykładzie nauk filologicznych). Stylistyka, 23, 329–356. Pobrano z https://czasopisma.uni.opole.pl/index.php/s/article/view/1797

Autorzy

Aleksander Kiklewicz 

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.


Licencja

1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).

2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.

3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.

4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:

a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,

b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,

c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie  CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).

d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.

5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.

6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.

7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.