Zasada kooperacji w krytycznej analizie dyskursów humanistycznych (na przykładzie nauk filologicznych)
Aleksander Kiklewicz
Abstrakt
The author considers the possibility of applying of the H.P. Grice’s cooperation principle to the study of scientific, in particular, humanistic discourses. It is worlh noticing that the principle of cooperation in science contrasts with its paradigmatic system and with the competition of the different scientific groups, although the requirements of cooperation háve in the scientific research a prevailing weight. The author shows the implementation in the scientific communication of the Grice’s maxims which concem four categories: quality, quantity, relation and manner.
Słowa kluczowe:
scientific style, communicative linguistics, H.P. Grice’s co-operationprinciple, communication and truth, conversation maxims: quality, quantity, relation, mannerBibliografia
Apresjan J.D. i in. [Апресян Ю.Д. и др.], 1997, Новый объяснительный словарь синонимов русского языка, Первый выпуск, Москва.
Google Scholar
Apresjan J.D. i in. [Апресян Ю.Д. и др.], 2000, Новый объяснительный словарь синонимов русского языка, Второй выпуск, Москва.
Google Scholar
Atajan E.G. [Атаян Э.Г.], 1989, Семиотика и лингвистика, Ереван.
Google Scholar
Awdiejew A., Habrajska G., 2006, Wprowadzenie do gramatyki komunikacyjnej, Łask.
Google Scholar
Bartmiński J., 1999, Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata. – Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński. Lublin, s. 103 120.
Google Scholar
Bogusławski A., 2008, Semantyka, pragmatyka. Leksykografa głos demarkacyjny, Warszawa.
Google Scholar
Brooks M., 2008, 13 Things that Don't Make Sense (The Most Baffling Scientific Mysteries of Our Time), New York.
Google Scholar
Dirven R., 2001, The Metaphoric in Recent Cognitive Approaches to English Phrasal Verbs. - www.metaphorik.de.! [dostęp: 5.05.2001].
Google Scholar
Dönninghaus S„ 2001, Море людей и пропасть цветов. Метафоры неопределенного количества. - Quantität und Graduierung in der natürlichen Sprache, Hrsg. A. Kiklewicz, München, s. 61-75.
Google Scholar
Dupre B., 2008, 50 teorii filozofii, które powinieneś znać, Warszawa.
Google Scholar
Eick M.H., 2002, Eine sprachanalytische Theorie der Metapher. - http://sammelpunkt.philo.at:8080/77/l/metapher.html [dostęp: 15.05.2002].
Google Scholar
Eilstein H„ 2009, 13 zagadek współczesnej nauki w 10 punktach, „Przegląd Filozoficzny”. Nowa seria, XV1II/1, s. 5-26.
Google Scholar
Fleischer M„ 1997, Das System der russischen Kollektivsymbolik (eine empirische Untersuchung), München.
Google Scholar
Fleischer M., 2003a, Wirklichkeitskonstruktion, Dresden.
Google Scholar
Fleischer M„ 2003b, Polska symbolika kolektywna, Wrocław.
Google Scholar
Fleischer M„ 2004, Europa, Niemcy, USA i Rosja w polskim systemie kultury, Wrocław.
Google Scholar
Fleischer M., 2007, Zarys ogólnej teorii komunikacji. - Mechanizmy perswazji i manipulacji, red. G. Habrajska, Łask, s. 29-72.
Google Scholar
Gajda S., 2004, Współczesny polski dyskurs humanistyczny. - W kręgu wiernej mowy, red. M. Wojtak, M. Rzeszutko, Lublin, s. 49-58.
Google Scholar
Gajewska U., 2004, Metateksty w języku nauk ścisłych, Rzeszów.
Google Scholar
Goćkowski J., 2009, Siedem powinności zawodowych uczonego, „Zagadnienia Naukoznawstwa”, 3-4, s. 281-293.
Google Scholar
Gricanow A.A., Możejko M.A. [Грицанов А.Л., Можейко M.A.] (red.), 2001, Постмодернизм. Энциклопедия, Минск.
Google Scholar
Grice H.P., 1977, Logika a konwersacja, „Przegląd Humanistyczny”, VI, s. 85-99.
Google Scholar
Kasperski E., 2004, Paradygmat. Preliminaria teoretyczne. - Paradygmaty filozofii języka, literatury i teorii tekstu, red. A. Kiklewicz, Słupsk.
Google Scholar
Kaufer D„ 1983, Metaphor and Its Ties to Ambiguity and Vagueness, „Rhetoric Society Quarterly”, 13/3-4, 209-220.
Google Scholar
Kawka M. 2003, Czy dyskurs historyczny jest gatunkiem dyskursu naukowego?, „Konspekt” 14/15 [http://www.wsp.krakow.pl/konspekt/14/kawkal4.html].
Google Scholar
Kiklewicz A., 2006a, Forma, „Biuletyn PTJ”, LXII, s. 129-146.
Google Scholar
Kiklewicz A., 2006b, Komunikatywizm i kognitywizm - dwa bieguny współczesnego językoznawstwa funkcjonalnego (dwa małe ,,nie" czy jedno wielkie ,, TAK”?). – Kognitywizm i komunikatywizm - dwa bieguny współczesnego językoznawstwa, red. W. Chłopicki, Kraków, s. 13-38.
Google Scholar
Kiklewicz A., 2010, Tęcza nad potokiem... Kategorie lingwistyki komunikacyjnej, socjolingwistyki i hermeneutyki lingwistycznej w ujęciu systemowym, Łask.
Google Scholar
Kiklewicz A., 2011, Funkcja stylistyczna wypowiedzi w perspektywie lingwistyki porównawczej, „Stylistyka”, XX, s. 19-40.
Google Scholar
Kiklewicz A., 2012, Czwarte królestwo. Język a kontekst w dyskursach współczesności. Warszawa.
Google Scholar
Korżyk К., 1999, Język i gramatyka w perspektywie "komunikatywizmu". - Gramatyka komunikacyjna, red. A. Awdiejew, Warszawa-Kraków, s. 9-32.
Google Scholar
Kowalski D., 2007, Dyskurs scholastyczny i jego granice. Na marginesach dyskursu, red. M. Jaworska, M. Strużek, Katowice, s. 33-51.
Google Scholar
Kriwonosow A.T. [Кривоносов A.T.], 2010, Спорное в когнитивной лингвистике. - Концепты культуры в языке и тексте: теория и анализ, red. A. Kiklewicz, A. Kamałowa, Olsztyn, s. 131-162.
Google Scholar
Kuczyński M., 2004, Transfuzja semantyczna jednostek leksykalnych a rola mediów.- Aspekty współczesnych dyskursów, red. P.P. Chruszczewski, Kraków, s. 161-182.
Google Scholar
Kuhn T., 1968, Struktura rewolucji naukowych. Warszawa.
Google Scholar
Łurija A.R. [Лурия A.P.], 1968, Маленькая книжка о большой памяти (Ум мнемониста), Москва.
Google Scholar
Łyda А., 2009, О strategiach asekuracyjnych w dyskursie akademickim: na przykładzie pewnej relacji retorycznej. - Fremdsprachen im Kontext der aktuellen Herausforderungen und Perspektiven, Gliwice, s. 102-112.
Google Scholar
Martynow W.S. [Мартынов B.C.], 2008, Структурная и функциональная специфика заголовков письменных текстов, „Вестник Самарского университета” 1, s. 377-384.
Google Scholar
Martynow W.W. [Мартынов, В.В.], 1977, Универсальный семантический код. Грамматика, Словарь. Тексты, Минск.
Google Scholar
Mańczak W., 2009, 50-lecie nieregularnego rozwoju spowodowanego frekwencją, "Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego", LXV, s. 237-246.
Google Scholar
Markiewicz M.P., 2008, Spór o rzeczywistość, "Tygodnik Powszechny", 30.
Google Scholar
Masłowa W.А. [Маслова B.A.J, 2005, Когнитивная лингвистика, Минск.
Google Scholar
Mielczuk I.A., Żołkowskij А.К. [Мельчук И.А., Жолковский А.К.], 1984, Толково-комбшшторный словарь современного русского языка. Опыт семантико-синтаксического описания русской лексики, Вена.
Google Scholar
Nowaczyk А., 2009, Filozofia analityczna (recenzja), "Przegląd Filozoficzny". Nowa seria, XVIII/2, s. 293-303.
Google Scholar
Ojcewicz G„ Włodarczyk R., Zajdel D., 2009, Zabójstwo Sergiusza Jesienina, Szczytno.
Google Scholar
Ojcewicz G., 2011, Najnowsza wersja okoliczności i przyczyny śmierci Sergiusza Jesienina. Od zlecenia do ekshumacji. - http.7/rnedia-centr.info/pl/criminal/najnowsza-wersja-okolicznoeshci-i- przyczyny-eshmierci-sergiusza-jesienina-od- zlecenia-do-ekshumacji _2532011 [dostęp: 31.03.2011].
Google Scholar
Perelman Ch., Olbrechts-Tyteca L„ 1971, The New Rhetoric: A Treatise on Argumentation, Notre Dame.
Google Scholar
Piela A., 2006, Uporządkowany nieporządek? O zjawisku redundancji na przykładzie nazw subiektów czynności pisania i czytania. Efekt motyla. Humaniści wobec teorii chaosu, red. K. Bakula, D. Heck, Wrocław, s. 3-83.
Google Scholar
Pinkal M., 1980, Semantische Vagheit: Phänomene und Theorien, "Linguistische Berichte", 70, s. 1-26.
Google Scholar
Pinkal M., 1985, Logik und Lexikon. Die Semantik des Unbestimmten, Berlin-New York.
Google Scholar
Pilat R., 2009, Prawda jako wewnętrzna norma sądu. Husserl wobec analitycznych teorii prawdy, "Przegląd Filozoficzny", 18/4, s. 487-507.
Google Scholar
Pisarek W., 2013, Terminologia nauk o mediach, „Studia Medioznawcze”, 2, s. 15—24.
Google Scholar
Pobojewska A., 2009, Epistemologia a nauka. Integralizm albo separatyzm, „Zagadnienia Naukoznawstwa”, 2, s. 146-154.
Google Scholar
Preyzner M., 2001, (15) Kategorie gramatyczne, ezy(li) kategorie naszego (nie)myślenia o języku. Kategorie gramatyczne, czy(li) (kategorie) nasze(go) (nie)myślenie(a) o języku. Kategorie gramatyczne? - a co to takiego?, Częstochowa, s. 89-237.
Google Scholar
Searle J., 1979, Metaphor. - Metaphor and Thought, ed. A. Oriony, London- New York- Melbourne, s. 92-123.
Google Scholar
Skrendo A., Jarzębowski Z., Madejski J., 2004, Czy istnieje paradygmat poststrukturalistyczny? Trójgłos w dyskusji. - Paradygmaty filozofii języka, literatury i teorii tekstu. Pogranicza metodologiczne, red. A. Kiklewicz, Słupsk, s. 289-302.
Google Scholar
Sokal A., Brichmont J„ 1998, Modne bzdury. O nadużywaniu pojęć z zakresu nauk ścisłych przez postmodernistycznych intelektualistów, Warszawa.
Google Scholar
Stepin W.S. [Стенин B.C.], 1989, Научное познание и ценности техногенной цивилизации, "Вопросы философии", 9, s. 3-18.
Google Scholar
Stiepanow J.S. [Степанов Ю.С.], 2007, Константы. Словарь русской культуры. Опыт исследования, Москва.
Google Scholar
Szczerba L.W. [Щерба Я.В.], 1974, Языковая система и речевая деятельность, Ленинград.
Google Scholar
Szostak L.A. [Шестак Л.А.], 2003, Русская языковая личность: коды образной вербализации тезауруса, Волгоград.
Google Scholar
Tabakowska Е., 1995, Gramatyka i obrazowanie. Wprowadzenie do językoznawstwa kognitywnego, Kraków.
Google Scholar
Tabakowska E., 2001, Językoznawstwo kognitywne a poetyka przekładu, Kraków.
Google Scholar
Tatarinow W.А. [Татаринов В.A.], 1988, Лексико-семантическое варьирование терминологических единиц и проблемы терминографии, Москва.
Google Scholar
Tatarinow W.А. [Татаринов В.А.], 1996, Теория терминоведения. Т. 1: Теория термина: история и современное состояние, Москва.
Google Scholar
Tatarinow W.A. [Татаринов В.A.], 2006, Общее терминоведение. Энциклопедический словарь, Москва.
Google Scholar
Wojtak М., 1999, Dyskurs asekuracyjny и- dyskursie naukowym. - Dyskurs naukowy - tradycja i zmiana, red. S. Gajda, Opole.
Google Scholar
Autorzy
Aleksander KiklewiczStatystyki
Downloads
Licencja
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
Inne teksty tego samego autora
- Aleksander Kiklewicz, Manieryzm językowy jako zjawisko stylistyczne (na przykładzie języka polskiego i rosyjskiego) , Stylistyka: Tom 26 (2017): Słowo a styl
- Aleksander Kiklewicz, Współczesna wypowiedź dziennikarska w świetle zasady kooperacji , Stylistyka: Tom 25 (2016): Gajda i stylistyka
- Aleksander Kiklewicz, Symulacja semantyczna jako cecha stylu narodowego , Stylistyka: Tom 27 (2018): Styl i aksjologia
- Aleksander Kiklewicz, Dystrybucyjny model odmian społecznych języka , Stylistyka: Tom 18 (2009): Styl i kreatywność - Style and Creativity
- Aleksander Kiklewicz, Funkcja stylistyczna wypowiedzi w perspektywie lingwistyki porównawczej , Stylistyka: Tom 20 (2011): Integracja w stylistyce - Integration in Stylistics