Czy „gatunek” to „rodzaj”? W gąszczu genologii polonistycznej i germanistycznej
Anna Hanus
Abstrakt
The aim o f this article is to outline the terminological differences and dissimilarities in studies on texts, as well as present problems in classification of texts or, morę specifically, difficulties in their descriptions in German and PolLh philological reflection and in fmding common points in defining particular phenomena and terms. This is an attempt at systematization in order to avoid terminological discrepancies and the misunderstanding of terms.
The article also shows various research methods within the linguistic genealogy in the contrastive approach, and their significant influence on shaping and grounding particular terms. It seems crucial in this context to outline the newest trends within the scope of scientific interest of German linguistic genealogy, taking into account morę and morę clearly articulated postulates emphasizing the necessity o f extending the rangę of studies in this field to include literary texts, which in cońseąuence may lead to necessary terminological verification.
Słowa kluczowe:
linguistic genealogy, textBibliografia
Adamzik, K., 2001a, DieZukunft von Text(sorten)linguistik. Textsortennetze, Textsortenfelder, Textsorten in Verbund. — Zur Kulturspezijik von Textsorten, red. U. Fix, S. Habscheid, J. Klein, Tiibingen str. 15-30.
Google Scholar
Adamzik, K., 2001b, Sprache. Wege zum Yerstehen, Tiibingen - Basel.
Google Scholar
Adamzik, K., 2004, Textlinguistik. Eine einfuhrende Darstellung, Tiibingen.
Google Scholar
Bartmiński J./Niebrzegowska-Bartmińska, S., 2009, Tekstologia, Warszawa, de Beaugrande, R.-A./Dressler, W. U., 198,Einjuhrungin die Textlinguistik, Tiibingen.
Google Scholar
Bilut-Homplewicz, Z., 2010, Tautonimia terminologiczna? Kilka uwag o użyciu terminów „Diskurs” i „dyskurs" w językoznawstwie niemieckim i polskim, Rzeszów
Google Scholar
Bilut-Homplewicz, Z.,/Czachur W.,'Smykała M., 2009, Lingwistyka tekstu w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy. (Antologia tłumaczeń), Wrocław.
Google Scholar
Bilut-Homplewicz, Z./Czachur, W./Smykała, M., 2009, Lingwistyka tekstu w Polsce i w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy, Wrocław.
Google Scholar
Brinkei, K., 1979, Zur Gegenstandsbestimmung und Aufgabenstellung der Textlinguistik— Textvs. Sentence. Basic Questions ofText Linguistics. First Part, red. J. S. Petófi, Hamburg, str. 3-12.
Google Scholar
Brinker, K., 1985, Linguistischc Textanalyse. Eine Einjiihrung in Grundbegriffe und Methoden, Berlin.
Google Scholar
Daneś, F., 1970, Zur linguistischen Analyse der Textstruktur, „Folia Linguistica” IV, str. 72-78.
Google Scholar
Dimter, M., 1981, Textklassenkonzepte heutiger Alltagssprache. Kommunikationssituation, Textfunktion und Textinhalt ais Kategorien alltagssprachlicher Textklassifikation, Tiibingen.
Google Scholar
Fix, U., 2008, Texte und Textsorten — sprachliche, kommunikative und kulturelle Phanomene. Berlin.
Google Scholar
Franke, W., 1991, Linguistische Texttypologie - Aspekte der Textlinguistik, red. K. Brinker, Hildesheim, str. 157-182.
Google Scholar
Gajda S., 2009, Gatunki wypowiedzi i genologia - Lingwistyka tekstu w Polsce i w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy, red. Bilut-Homplewicz, Z./Czachur, W./Smykała, M., 2009, Wrocław, str. 135-147.
Google Scholar
Giilich, E.,/Raible, W., red '972, Textsorten. Differenzierungskriterien aus linguistischer Sicht, Frankfurt.
Google Scholar
Hartmann, P., 1968, Zum Begriff des sprachlichen Zeichens. Zeitschrift fur Phonetik, Sprachwissenschaft und Kommunikationsforschung 21, str. 205- 222.
Google Scholar
Hartmann, R, 1971, Texte ais linguistisches Objekt, red. Stempel, Wolf-Dieter str. 9-29.
Google Scholar
Harweg, R., 1968, Pronomina und Textkonstitution, Munchen.
Google Scholar
Heinemann, M.,, Heinemann, W., 2002, Grundlagen der Textlinguistik. Interaktion - Text- Diskurs, Tiibingen.
Google Scholar
Heinemann, W., 2000, Textsorte - Textmuster - Texttyp — Text und Gesprachslinguistik. Ein internationales Handbuch zeitgenóssischer Forschung. 1. Halbband, red. K. Brinker, G. Antoś, W. Heinemann, S. F. Sager, Berlin-New York, str. 507-523.
Google Scholar
Heinemann, W., 2009, Rodzaj tekstu - wzorzec tekstu - typ tekstu — Lingwistyka tekstu w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy. (Antologia tłumaczeń), red. Z. Bilut-Homplewicz, W. Czachur, M. Smykała, Wrocław, str. 69-96.
Google Scholar
Klemm, M., 2002, Ausgangspunkte: Jedem seinen Textbegriff? Textdefinitionen im Vergleich - Brauchen wir einen neuen Textbegrifjf?, red. U. Fix, K. Adamzik, G. Antoś, M. Klemm, Frankfurt am Main, str. 17-29.
Google Scholar
Klemm, M., 2009, Punkt wyjścia: czy każdy ma mieć swoje pojęcie tekstu? Różne definicje tekstu i ich porównanie - Lingwistyka tekstu w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy. (Antologia tłumaczeń), red. Z. Bilut-Homplewicz, W. Czachui, M. Smykała, Wrocław, str. 13-26.
Google Scholar
Linke, A., /Nussbaumer, M., 1997, Intertextualitat. Linguistische Bemerkungen zu einem literaturwissenschaftlichen Tertkonzept — Die Zukunft der Textlinguistik, red. G. Antoś, H. Tietz, Tiibingen: Niemeyer, str. 109-126.
Google Scholar
Ostaszewska, D.,/Cudak, R., 2008, Polska genologia lingwistyczna, Warszawa
Google Scholar
Sandig, B., 1972, Zur Differenzierunggebraussprachlicher Textsorten im Deutschen, red. E. Giilich, W. Raible, str. 113-124.
Google Scholar
Schoenke, E., 2000, Textlinguistik im deutschsprachigen Raum rext und Gesprachslinguistik. Ein internationales Handbuch zeitgenóssischer Forschung. 1. Halbband, red. K. Brinker, G. Antoś, W. Heinemann, S. F. Sager, Berlin-New York, str. 123-131.
Google Scholar
Schwarz, Ch., 1985, Bedingungen der sprachlichen Kommunikation, Berlin.
Google Scholar
Skwarczyńska S., 1965, Wstęp do nauki o literaturze, t. 3, Warszawa.
Google Scholar
Wilkoń A., 2002, Spójność i struktura tekstu, Kraków.
Google Scholar
Witosz, B., 2005, Genologia lingwistyczna. Zarys problematyki, Katowice.
Google Scholar
Witosz, B., 2007, Lingwistyka tekstu - stan aktualny i perspektywy, „Poradnik Językowy” 7, 3-19.
Google Scholar
Wojtak, M., 2004, Gatunki prasowe, Lublin
Google Scholar
Żydek-Bednarczuk U., 2005, Wprowadzenie do lingwistycznej analizy tekstu, Katowice.
Google Scholar
Autorzy
Anna HanusStatystyki
Downloads
Licencja
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
Inne teksty tego samego autora
- Anna Hanus, Iwona Szwed, Przekład tekstu naukowego na tle lingwistycznych badań polonistycznych i germanistycznych , Stylistyka: Tom 23 (2014): Dyskurs i styl
- Anna Hanus, Gdzie krzyżują się drogi w polonistycznym i germanistycznym rozumieniu stylu? , Stylistyka: Tom 24 (2015): Różnorodność kulturowa a styl
- Anna Hanus, Domosławski – bohater czy bluźnierca? Krytykowanie w polsko-niemieckim dyskursie na podstawie tytułów artykułów prasowych , Stylistyka: Tom 22 (2013): Styl w kulturze
- ANNA HANUS, Nazwa gatunkowa a wyznaczniki opatrzonego nią komunikatu multimedialnego. Analiza egzemplaryczna tutoriali w perspektywie germanistycznej , Stylistyka: Tom 34 (2024)
