Nazwa gatunkowa a wyznaczniki opatrzonego nią komunikatu multimedialnego. Analiza egzemplaryczna tutoriali w perspektywie germanistycznej
Abstrakt
Video tutorials enjoy unflagging popularity, particularly among Internet users, but their linguistic description still poses significant challenges due to the multiplicity and diversity of their forms. It is therefore essential to investigate both the status and features of video tutorials as a type of multimodal text. This article aims to discuss the origins of video tutorials and seeks to determine whether the online forms labelled as video tutorials meet the criteria of the video tutorial genre formulated in German studies. A sample of 30 tutorials posted on the YouTube platform was examined using the research model proposed by Hanus & Kaczmarek (2022). The
article offers an exemplary analysis of two types of tutorials, firstly, to verify their genre properties, especially the constitutive and complementary features, and, secondly, to assess whether and, if so, to what extent the forms comply with the conventions of the video tutorial genre. The analysis reveals that not every online form labelled as a video tutorial possesses the constitutive or complementary features typical of this genre; instead, many primarily serve an appellative function typical of advertisements.
Moreover, deliberate strategies for concealing objectives by incorporating specific content and stylising the presentation to resemble other genres were identified. The term paratutorial is proposed for these forms. The findings of this study help refine
the properties of the video tutorial genre and further clarify its profile.
Słowa kluczowe:
video tutorial, genre, linguistic genology, German studies, paratutorialBibliografia
Blum J., Bucher H.J., 1998, Die Zeitung. Ein Multimedium. Textdesign – ein Gestaltungskonzept für Text, Bild und Grafik, Konstanz: UVK Verlag.
Google Scholar
Bramann K.-W., Buchmann M., Schikowski M., 2011, Warengruppen im Buchhandel Grundlagen – Allgemeines Sortiment – Fachbuch, Frankfurt a. M.: Bramann Verlag.
Google Scholar
Brinker K., 2005, Linguistische Textanalyse. Eine Einführung in Grundbegriffe und Methoden, Berlin: Erich Schmidt Verlag.
Google Scholar
Brinker K., Cölfen H., Pappert S., 2014, Linguistische Textanalyse. Eine Einführung in Grundbegriffe und Methoden, Berlin: Erich Schmidt Verlag.
Google Scholar
Fritz G., 2013, Dynamische Texttheorie, Gießen, http://geb.uni-giessen.de/geb/volltexte/2013/9243/ (dostęp: 07.09.2022).
Google Scholar
Gössner D., Strohhöfer M., 1989, Leitfaden für die Erstellung von Gebrauchsanweisungen, Nürnberg: Industrie- und Handelskammer.
Google Scholar
Hanus A., Kaczmarek D., 2022, Sekretne życie gatunków. Komunikacja w przestrzeni medialnej – perspektywa germanistyczna, Wrocław: Atut.
Google Scholar
Hasebrink U., Domeyer H., 2010, Zum Wandel von Informationsrepertoires in konvergierenden Medienumgebungen. – Die Mediatisierung des Alltags, red. M. Hartmann, A. Hepp, Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften, s. 49–64.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-531-92014-6_4
Google Scholar
Heimerdinger T., 2012, Wem nützen Ratgeber? Zur alltagskulturellen Dimension einer populären Buchgattung. – Non Fiktion. Arsenal der anderen Gattungen: Ratgeber, red. D. Oels, M. Schikowski, U. Schneider, E. Schütz, Hannover: Wehrhahn Verlag, s. 37–48.
Google Scholar
Heinemann W., Viehweger D., 1991, Textlinguistik. Eine Einführung, Tübingen: Walter de Gruyter.
DOI: https://doi.org/10.1515/9783111376387
Google Scholar
Klauke M., 1993, Instruktive Fachtexte des Englischen: Eine linguistische Analyse englischsprachiger Betriebs- und Wartungsanleitungen unter besonderer Berücksichtigung funktionaler und struktureller Aspekte, Frankfurt a. M.: Peter Lang.
Google Scholar
Luginbühl M., 2005, Neue Medien. – Mediensprache. Eine Einführung in Sprache und Kommunikationsformen der Massenmedien, red. H. Burger, Berlin–New York: Peter Lang, s. 425–461.
Google Scholar
Meer D., Pick I., 2019, Einführung in die Angewandte Linguistik, Stuttgart: J.B. Metzler Verlag.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-476-04856-1
Google Scholar
Mogos A., Trofin C., 2015, YouTube Video Genres. Amateur How-To Videos versus Professional Tutorials, „Acta Universitatis Danubius: Communicatio”, 9(2), s. 38–48.
Google Scholar
Möhn D., 1991, Instruktionstexte – ein Problemfall bei der Textklassifikation, „Germanistische Linguistik”, 106/107, s. 183–212.
Google Scholar
Neckermann N., 2001, Instruktionstexte. Normativ-theoretische Anforderungen und empirische Strukturen am Beispiel des Kommunikationsmittels Telefon im 19. Und 20. Jahrhundert, Berlin: Weissensee-Verlag.
Google Scholar
Ott C., Kiesendahl J., 2019, Ratgeber und RAT GEBEN. – Ratgeberforschung in der Erziehungswissenschaft, red. M. Schmid, U. Sauerbrey, S. Grosskopf, Bad Heilbrunn: Julius Klinkhardt Verlag, s. 65–94.
Google Scholar
Pelka R., 1982, Sprachliche Aspekte von Bedienungsanleitungen technischer Geräte und Maschinen. – Anweisungstexte, red. S. Grosse, W. Mentrup, Tübingen: Gunter Narr Verlag, s. 74–103.
Google Scholar
Richard B., Philippi B., 2016, Tutorials, Let’s plays und Erklärfilme auf YouTube. – Kritische Bildungsforschung. Standortbedingungen und Gegenstandsfelder, red. A. Schippling, C. Grunert, N. Pfaff, Opladen–Berlin: Barbara Budrich Verrlag, s. 180–190.
DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctvdf014p.14
Google Scholar
Schmitz U., 2006, Tertiäre Schriftlichkeit. Text-Bild-Beziehungen im World Wide Web. – Von *hdl* bis *cul8r*. Sprache und Kommunikation in den neuen Medien, red. P. Schlobinski, Mannheim: Duden Verlag, s. 89–103.
Google Scholar
Storrer A., 2008, Hypertextlinguistik. – Textlinguistik. 15 Einführungen, red. N. Janich, Tübingen: Gunter Narr Verlag, s. 211–227.
Google Scholar
Szymoniak K., 2008, Między gazetą a Internetem – nowe gatunki dziennikarskie, paragatunki czy hybrydy?, „Język. Komunikacja. Informacja”, 3, s. 121–138.
Google Scholar
Valentin K., 2018, Subjektorientierte Erforschung des Aneignungsverhaltens von Rezipierenden von Video-Tutorials, „Journal für Bildungsforschung Online”, 10(1), s. 52–69.
Google Scholar
Wolf K.D., 2015, Video-Tutorials und Erklärvideos als Gegenstand, Methode und Ziel der Medien- und Filmbildung. – Filmbildung im Wandel, red. A. Hartung, T. Ballhausen, C. Trültzsch-Wijnen, A. Barberi, K. Kaiser-Müller, Wien: new academic press, s. 121–131.
Google Scholar
Wolf K.D., Kratzer V., 2015, Erklärstrukturen in selbsterstellten Erklärvideos von Kindern, „Jahrbuch Medienpädagogik”, 12, Wiesbaden.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-658-09809-4_3
Google Scholar
Źródła internetowe
Google Scholar
[Duden online], https://www.duden.de/rechtschreibung/Tutorial (dostęp: 07.09.2022).
Google Scholar
https://www.youtube.com/watch?v=An6drnA2-r8 (dostęp: 07.09.2022).
Google Scholar
https://www.youtube.com/watch?v=Jq61NRj8yIY (dostęp: 07.09.2022).
Google Scholar
https://www.bitkom.org/sites/main/files/file/import/BITKOM-Studie-Digitale-Schule-2015. pdf (dostęp: 07.09.2022).
Google Scholar
https://www.mpfs.de/fileadmin/files/Studien/JIM/2016/JIM_Studie_2016. pdf (dostęp: 07.09.2022).
Google Scholar
https://www.mpfs.de/fileadmin/files/Studien/KIM/2020/KIM-Studie2020_WEB_final. pdf (dostęp: 07.09.2022).
Google Scholar
Statystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Stylistyka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
Inne teksty tego samego autora
- Anna Hanus, Gdzie krzyżują się drogi w polonistycznym i germanistycznym rozumieniu stylu? , Stylistyka: Tom 24 (2015): Różnorodność kulturowa a styl
- Anna Hanus, Domosławski – bohater czy bluźnierca? Krytykowanie w polsko-niemieckim dyskursie na podstawie tytułów artykułów prasowych , Stylistyka: Tom 22 (2013): Styl w kulturze
- Anna Hanus, Iwona Szwed, Przekład tekstu naukowego na tle lingwistycznych badań polonistycznych i germanistycznych , Stylistyka: Tom 23 (2014): Dyskurs i styl
- Anna Hanus, Czy „gatunek” to „rodzaj”? W gąszczu genologii polonistycznej i germanistycznej , Stylistyka: Tom 21 (2012): Styl narodowy
