Językowa niewidzialność kobiet we współczesnej polszczyźnie
Jolanta Szpyra-Kozłowska
Małgorzata Karwatowska
Abstrakt
The present paper examines the issue of the linguistic invisibility ofwomen in severa! types of Polish texts written and published within recent years: in statutes, regulations and other !egal documents, in school textbooks and exercises, as well as in various officia! forms and propaganda materials. It manifests itself in the use of generic masculine nouns, masculine forms of verbs, adjectives, pronouns, participles and numerals, in selecting a małe addressee and in overrepresentation of men I underrepresentation of women. The authors point out that the phenomenon under analysis is only partly determined by the grammatical structure of Polish, which offers many different nonsexist altematives for writing texts of this kind.
Bibliografia
Anusiewicz, J., Handke, K., red., 1994, Język a kultura, t. 9: Pleć w języku i kulturze, Wrocław: Wiedza o Kulturze.
Baudouin de Courtenay, J., 1 984, Wpływ właściwości myślenia językowego polskiego na psychikę w ogóle. - O języku polskim. Wybór prac pod red. J. Basary i M. Szymcza ka, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 215-225.
Dąbrowska, A., 1 998, Czy istnieje w podręcznikach dla cudzoziemców wyraźny obraz Polski i Polaków? (Próba znalezienia stereotypów). - J. Anusiewicz, J. Bartmiński, red., 1998, Język a Kultura, t. 12: Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne, Wrocław: Wiedza o Kulturze, 278-295.
Handke, K., 1 994, Język a determinanty pici. - J. Anusiewicz i K. Handke, red., Język a kultura, t. 9: Pleć w języku i kulturze, Wrocław: Wiedza o Kulturze, 9-29.
Hellinger, M. & H. Bussmann, 2003, The linguistic representation of women and men. -Gender across Languages, 2003, Amsterdam: John Benjamins Publishing Compa ny, 1-25.
Hellinger, M. & H. Bussmann, red., 2003, Gender across Languages, Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.
Herbert, R. K. & B. Nykiel-Herbert, 1986, Explorations in linguistic sexism: a contra stive sketch. Papers and Studies in Contrastive Linguistics 21, 47-85.
Jaworski, A., 1 986, A Linguistic Picture of Women 's Position in Society, Frankfurt am Mein: Peter Lang.
Jaworski, A., 1 989, On gender and sex in Polish, International Journal of the Sociology of Language 78, 83-92.
Karwatowska, M., Szpyra-Kozłowska, J. (w przygotowaniu). Ona i on w języku polskim.
Koniuszaniec, G., Błaszkowska H., 2003, Language and gender in Po/ish. - Hellinger, M., Bussmann H., hrsg., 2003, The linguistic representation of women and men. -Gender across Languages, Amsterdam: John Benjamins Publishing Company, 259--286.
Lewandowska-Tomaszczyk, B., red., 2003, PALC 2001: Practical Applications in Langu age Corpora, Frankfurt: Peter Lang.
Łaziński, M., 2003, Grammar and gender in Polish corpora. - B. Lewandowska-To maszczyk, red., PALC 2001: Practical Applications in Language Corpora, Frank furt: Peter Lang, 309-327.
Miemietz, B., 1 993, Motivation zur Motion. Zur Bezeichnung von Frauen durch Femini na und Maskulina im Polnischen, Frankfurt: Peter Lang.
Pauwels, A., 1 998, Women Changing Language, London and New York: Addison Wesley Longman.
Szpyra-Kozłowska, J. i Karwatowska, M., w druku a. Klient nasz pan a wszyscy ludzie są braćmi - seksizm we współczesnej polszczyźnie, ,,Etnolingwistyka".
Szpyra-Kozłowska, J. i Karwatowska, M., w druku b. Jak Polka z Polakiem -językowe bariery w komunikacji między piciami. W tomie pod. red. J. Bartmińskiego, U. Ma jer-Baranowskiego.
Weatherall, A. 2002. Gender, Language and Discourse. London & New York: Routledge.
Autorzy
Jolanta Szpyra-KozłowskaAutorzy
Małgorzata KarwatowskaStatystyki
Downloads
Licencja
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
Inne teksty tego samego autora
- Małgorzata Karwatowska, Historia „niewielkiego słowa”, czyli o przyzwoitości , Stylistyka: Tom 27 (2018): Styl i aksjologia
- Małgorzata Karwatowska, Małgorzata Kita, Coming out w polskiej przestrzeni dyskursywnej, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2016, 198 s. , Stylistyka: Tom 27 (2018): Styl i aksjologia
