1. Strona domowa
  2. Archiwum
  3. Tom 32 Nr 32 (2023): Stylistyka
  4. Articles

Zu Stellung und Traditionen der Medienlinguistik im polnischen und deutschsprachigen Forschungsraum anhand programmatischer Aufsätze zur Entstehung der Disziplin

ZOFIA BILUT-HOMPLEWICZ


https://orcid.org/0000-0001-6445-9679


Abstrakt

Even the youngest disciplines of academic research have a history. The emergence of a specific discipline, even the most modern one, like medialinguistics, does not happen in a scholarly vacuum and specific traditions always play an important
role there. This article aims to characterise the programme articles of two leading authors dealing with medialinguistics in the Polish- and German-speaking research area, Mediolingwistyka. Theory Methodology. Idea (2014) by Bogusław Skowronek and Hartmut Stöckl’s Zu Status und Methodik eines (noch) emergenten Forschungsfeldes (2012). It is worth noting that Stöckl’s dissertation has been translated into Polish twice and was published in 2015. These articles can undoubtedly be considered
representative as they constitute a clear caesura in the development of the new discipline and have become a point of reference for a wide range of researchers. The analysis includes a reflection on the way of referring to various research trends that
have had an impact on the constitution of medialinguistics; it also emphasises the relationship between the discipline and the research tradition. It is then interesting to explore the way these authors show the emergence of medialinguistics and how they
mark its centres of gravity. It also seems important to refer to certain approaches and methodological assumptions characteristic of both areas.

 

Słowa kluczowe:

medialinguistics, media, language in media, research traditions

Adamzik K., 2001a, Die Zukunft der Textsortenlinguistik. Textsortennetze, Textsortenfelder, Textsorten im Verbund. – Zur Kulturspezifik von Textsorten, hrsg. von U. Fix, S. Habscheid, J. Klein. Tübingen: Stauffenburg, S. 15–30.
  Google Scholar

Adamzik K., 2001b, Grundfragen einer kontrastiven Textologie. – Kontrastive Textologie. Untersuchungen zur deutschen und französischen Sprach- und Literaturwissenschaft, hrsg. von K. Adamzik, R. Gaberell, G. Kolde, Tübingen: Stauffenburg, S. 12–48.
  Google Scholar

Adamzik K., 2016, Textlinguistik. Grundlagen Kontroversen Perspektiven. Berlin und Boston: De Gruyter. Bartmiński J., 2008, Wartości i ich profile medialne, „Oblicza Komunikacji”, 1, S. 2–41.
DOI: https://doi.org/10.1515/9783110339352   Google Scholar

Bilut-Homplewicz Z., 2021, Prinzip Perspektivierung: Germanistische und polonistische Textlinguistik – Entwicklungen, Probleme, Desiderata. Teil II: Polonistische Textlinguistik. Berlin: Peter Lang.
DOI: https://doi.org/10.3726/b18892   Google Scholar

Bucher H.-J.,1986, Pressekommunikation. Grundstrukturen einer öffentlichen Form der Kommunikation aus linguistischer Sicht, Tübingen: Niemeyer.
  Google Scholar

Burger H., 1984/1990, Sprache der Massenmedien, Berlin und New York: De Gruyter.
DOI: https://doi.org/10.1515/9783110855913   Google Scholar

Burger H., 2005, Mediensprache. Eine Einführung in Sprache und Kommunikationsformen der Massenmedien. 3., völlig neu bearbeitete Auflage, Berlin und New York: De Gruyter.
DOI: https://doi.org/10.1515/9783110899788   Google Scholar

van Dijk T.A., 2003, Dyskurs polityczny i ideologia, „Etnolingwistyka” 15, S. 7–28.
  Google Scholar

Engel U. u. a., 1999, Deutsch polnische kontrastive Grammatik, Bd. I-II. Heidelberg: Julius Groos.
  Google Scholar

Giessen H. W., Lenk H. E. H., Tienken S., Tiittula, L. (Hrsg.), 2019, Medienkulturen – Multimodalität und Intermedialität, Bern: Peter Lang.
  Google Scholar

Hauser S., Luginbühl M., Tienken S. (Hrsg.), 2019, Mediale Emotionskulturen, Bern: Peter Lang.
DOI: https://doi.org/10.3726/b14988   Google Scholar

Holly W., Jäger, L., 2011, Transkriptionstheoretische Medienanalyse. Vom Anderslesbar-Machen durch intermediale Bezugnahmepraktiken. – Medientheorien und Multimodalität. Ein TV-Werbespot – Sieben methodische Beschreibungsansätze, hrsg. von J. G. Schneider, H. Stöckl, Köln: Halem, S. 151–168.
  Google Scholar

Jäger L., 2002, Transkriptivität. Zur medialen Logik der kulturellen Semantik. – Transkribieren: Medien/Lektüre, hrsg. von L. Jäger, G. Stanitzek, München: Fink, S. 19–41.
  Google Scholar

Jäger L., Linz E., Schneider I. (hrsg.), 2010, Media, Culture, and Mediality. New Insights into the Current State of Research, Bielefeld: transcript.
DOI: https://doi.org/10.1515/transcript.9783839413760   Google Scholar

Krämer S., 2005, Das Medium zwischen Zeichen und Spur. – Spuren Lektüren. Praktiken des Symbolischen, hrsg. von G. Fehrmann, E. Linz, E., C. Epping-Jäger, München: Fink, S. 153–166.
  Google Scholar

Krämer S., (Hrsg.), 2007, Spur. Spurenlesen als Orientierungstechnik und Wissenskunst, Frankfurt: Suhrkamp.
  Google Scholar

Lüger H.-H., 1983/1995, Pressesprache, Tübingen: Max Niemeyer.
DOI: https://doi.org/10.1515/9783110929522   Google Scholar

Posner R., 1985, Nonverbale Zeichen in öffentlicher Kommunikation. Zu Geschichte und Gebrauch der Begriffe ‚verbal‘ und ‚nonverbal‘, ‚Interaktion‘ und ‚Kommunikation‘, ‚Publikum‘ und ‚Öffentlichkeit‘, ‚Medium‘, ‚Massenmedium‘ und ‚multimedial‘, „Zeitschrift für Semiotik“, 7.7, S. 235–271.
  Google Scholar

Rasch B., 2014, Grösslinger, Christian; Held, Gudrun; Stöckl, Hartmut (Hrsg.), Pressetextsorten jenseits der »News«. Medienlinguistische Perspektiven auf journalistische Kreativität. Frankfurt/M.; Berlin; Bern: Lang. – Informationen Deutsch als Fremdsprache, https://doi.org/10.1515/infodaf-2014-2-337 (Zugriff: 20.09.2022).
DOI: https://doi.org/10.1515/infodaf-2014-2-337   Google Scholar

Skowronek B., 2013, Mediolingwistyka. Wprowadzenie, Kraków: Wydawnictwo Naukowe UP.
  Google Scholar

Skowronek B., 2014, Mediolingwistyka: teoria, metodologia, idea, „Postscriptum Polonistyczne” 2 (14), S. 15–26, https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Postscriptum_Polonistyczne/Postscriptum_Polonistyczne-r2014-t-n2(14)/Postscriptum_Polonistyczne-r2014-t-n2(14)-s15-26/Postscriptum_Polonistyczne-r2014-t-n2(14)-s15- 26.pdf (Zugriff: 20.09.2022).
  Google Scholar

Skowronek B., 2021, Schlüsselfragen der Medienlinguistik (aus der gegenwärtigen Perspektive), „tekst i dyskurs – text und diskurs“ 15, S.157–170, https://tekstdyskurs.eu/resources/html/articlesList?issueId=14408 (Zugriff: 30.09.2022).
DOI: https://doi.org/10.7311/tid.15.2021.06   Google Scholar

Schneider J. G., 2008, Spielräume der Medialität. Linguistische Gegenstandskonstitution aus medientheoretischer und pragmatischer Perspektive (= Linguistik: Impulse & Tendenzen 29), Berlin: de Gruyter.
  Google Scholar

Schmitz U., 2004, Sprache in modernen Medien. Einführungen in Tatsachen und Theorien, Themen und Thesen, Berlin: Erich Schmidt.
  Google Scholar

Schmitz U., 2018, Media Linguistic Landscapes. Alle Linguistik sollte Medienlinguistik sein, „Journal für Medienlinguistik”, 1, S. 1–34.
DOI: https://doi.org/10.21248/jfml.2018.5   Google Scholar

Schmitz U., 2022, Medialny krajobraz językowy. Cała lingwistyka powinna być lingwistyką mediów. – Dyskurs, media, multimodalność. Przyczynek do dialogu germanistyczno-polonistycznego, hrsg. von W. Czachur, A. Hanus, D. Miller, Wrocław–Dresden: Atut/ Neisse Verlag, S. 199–229.
  Google Scholar

Stöckl H., 2004, Die Sprache im Bild – Das Bild in der Sprache. Zur Verknüpfung von Sprache und Bild im massenmedialen Text. Konzepte. Theorien. Analysemethoden, Berlin und New York: De Gruyter.
DOI: https://doi.org/10.1515/9783110201994   Google Scholar

Stöckl H., 2012, Medienlinguistik. Zu Status und Methodik eines (noch) emergenten Forschungsfeldes. – Pressetextsorten jenseits der ‚News‘. Medienlinguistische Perspektiven auf journalistische Kreativität, hrsg. von Ch. Grösslinger, G. Held, H. Stöckl, Frankfurt am Main: Peter Lang, S. 13–34. http://stoeckl.sbg.ac.at/Stoeckl/Publikationen_2_files/medienlinguistik_band_2011.pdf (Zugriff: 20.09.2022).
  Google Scholar

Stöckl H., 2015, Lingwistyka mediów. O statusie i metodach (wciąż) konstytuującej się dyscypliny badawczej. – Lingwistyka mediów. Antologia tłumaczeń, hrsg. von R. Opiłowski, J. Jarosz, P. Staniewski, Wrocław – Dresden: Atut/Neisse Verlag, S. 23–44.
  Google Scholar

Stöckl H., 2015, Mediolingwistyka. O statusie i metodach (nadal) konstytuującej się dziedziny badawczej, „tekst i dyskurs – text und diskurs”, 8, S. 37–61, https:// tekst-dyskurs.eu/resources/html/articlesList?issueId=14466 (Zugriff: 28.11.2022).
  Google Scholar

https://journals.us.edu.pl/index.php/PPol (Zugriff: 15.10.2022).
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2024-03-06

Cited By / Share
Plum Print visual indicator of research metrics
    No metrics available.
see details
Crossref
Scopus
Google Scholar
Europe PMC

BILUT-HOMPLEWICZ, Z. (2024). Zu Stellung und Traditionen der Medienlinguistik im polnischen und deutschsprachigen Forschungsraum anhand programmatischer Aufsätze zur Entstehung der Disziplin. Stylistyka, 32(32), 83–101. https://doi.org/10.25167/Stylistyka32.2023.6

Autorzy

ZOFIA BILUT-HOMPLEWICZ 
https://orcid.org/0000-0001-6445-9679

Statystyki

Downloads



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).

2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.

3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.

4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:

a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,

b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,

c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie  CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).

d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.

5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.

6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.

7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.






Copyright

Copyright 2018 by Uniwersytet Opolski
OJS Support and Customization by LIBCOM
Platform & workfow by OJS/PKP