Humour, Contexts and Translation
Anna Bednarczyk
Abstract
W artykule rozpatrywana jest problematyka przekładu elementów wnoszących do tekstu komizm. Zwrócono w nim uwagę zarówno na trudności przekładu związane z różnicami struktur językowych oraz tradycji kulturowych, jak i na możliwości kompensacji funkcjonalnej. Zadano także pytanie o rodzaj (typ) humoru w oryginale i tłumaczeniu.
Szczególną uwagę poświęcono inwencji twórczej tłumacza, wprowadzającego do tekstu docelowego elementy komizmu nieobecne w oryginale i zastępującego realia źródłowe realiami osadzonymi w kulturze tłumaczenia. Odnotowano przy tym przypadki niezamierzonego komizmu wersji przekładowej. Zwrócono również uwagę na konieczność uwzględnienia różnic interpretacyjnych, związanych z przesunięciami w płaszczyźnie asocjacyjnej w tekście oryginału i przekładu.
Przedstawiono schemat nakładania się na siebie interpretacji uczestników procesu przekładu z uwzględnieniem przesunięć, wynikających z innego widzenia świata.
References
Związki interdyscyplinarne w badaniach rusycystycznych. Materiały konferencji naukowej (18-19 listopada 1993 r), s. 13-22, Warszawa: Instytut Rusy- cystyki Uniwersytetu Warszawskiego.
Bednarczyk A., 1995, Vysotsky po polsku. Problematyka przekładu poezji śpiewanej, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Bednarczyk A., 1996, “Equivalence of translation and the associative unit of translation ”. — B. Lewandowska-Tomaszczyk (ed.), Translation and Meaning, Part 4, Proceedings of the Maastricht session of the 2nd International Maastricht - Łódź Duo Colloquiumon Translation and Meaning, Łódź 22-24 September 1995, s. 3-11, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Bednarczyk A., 1997, "Co się działo, zanim ‘trzeci kur ’ zapiał po polsku? ”. — P. Fast (ed.), Komizm a przekład, s. 169-179, Katowice: Śląsk.
Bednarczyk A., 1999, Wybory translatorskie. (Modyfikacje tekstu literackiego w przekładzie i kontekst asocjacyjny), Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Grosbart Z., 1984, Teoretyczne problemy przekładu literackiego w ramach języków bliskopo- krewnych (na materiale języka polskiego i języków wschodniosłowiańskich), Łódź.
Grosbart Z., 1997, Zamierzony i niezamierzony humor w przekładzie. - P. Fast (ed.), Komizm a przekład, s. 49-69, Katowice: Śląsk.
Yesenin S., 1975, "Не жалею, не зову, не плачу...”. - S. Yesenin, Poezje, s. 80, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Yesenin S., 1975, "Nieprzeklinam, niepłaczę, wyklęty". — S. Yesenin, Poezje, s. 81.
Jędrzejko P. & GłąbikK., 1997, "Z czego śmiej ąsię Polacy? O granicach przekładu językowych mechanizmów satyry politycznej”. - P. Fast (ed.), Komizm a przekład, s. 99-124, Katowice: Śląsk.
Shukshyn V., 1980, До третьих петухов, Москва: Советская Россия.
ShukshynV., 1986, "Nim trzeci kur zapieje... ”, A.Tyszkowska.-Fuwtoiłas.6,4-19.
Vysotsky V., 1981, “Бермудский Треугольник”. - Vysotsky V., Songs and poems, 239-241, New York: Literary Frontiers Publishers.
Vysotsky V., 1981, “Я женщин не бил”. - Vysotsky V, Songs and poems..., s. 47-48.
Vysotsky V., 1981, “Нет меня, я покинул Рассею...”. - Vysotsky V, Songs andpoems..., s. 339.
Vysotsky V., 1982, "Nie ma mnie... ”, tr. B. Dohnalik. - Poezja, s. 8, 78-79.
Vysotsky V., 1986, "Piosenka o Trójkącie Bermudzkim”, tr. W. Młynarski. -V. Vysotsky, Ballady i piosenki, s. 43,45,47,49, Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Akademickie.
Vysotsky V. , 1986, "Intyligent", tr. P. Berger. - V. Vysotsky, Ballady i piosenki, s. 15.
Authors
Anna BednarczykStatistics
Downloads
License
Copyright (c) 2001 Stylistyka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
1. Copyrights to published works are held by the University of Opole (to the collective work) and the Authors (to individual parts of the collective work that have an independent meaning).
2. Only previously undistributed works can be published in the scientific journal "Stylistics".
3. The University of Opole does not restrict the possibility of the author's further dissemination of his work on condition that the scientific journal "Stylistics" is indicated as the original place of publication and the consent of the University Publishing House.
4. Consent to the publication of the work in the scientific journal "Stylistics" is tantamount to granting the author a non-exclusive license to the University of Opole, including the right to use the work without territorial restrictions and time limits in the following fields of exploitation:
a) within the scope of recording and multiplication of the work - production of any number of copies of the work in whole or in part using a specified technique, including printing, reprography, magnetic recording and digital technique, introduction of the work into computer memory and computer networks,
b) within the scope of circulation of the original or copies on which the work has been recorded - circulation, lending or hiring of the original or copies,
c) within the scope of dissemination of the work in a manner other than specified in item 2 - making the work or its abstract available on the Internet by enabling the recipients to access the work on-line or enabling them to download the work to their own device that makes it possible to read it, placing the work in electronic databases that disseminate scientific works, including in particular the CEEOL database (Central and Eastern Online Libray) and the abstract in English in the CEJSH database (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) within the scope of creating and distributing dependent works created using the work - using them in the fields of exploitation specified in points 1-3.
5. The author is not entitled to compensation for granting the license to the work.
6. The author agrees that the University may grant further permission to use the work (sublicense) in the fields of exploitation specified in par. 2 paragraph 4.
7. The author agrees that, in connection with the distribution of the work, his or her personal information, that is, name, affiliation, and e-mail address, may be made public.