Działalności usługowe w otoczeniu wybranych centrów handlowych Wrocławia
Dariusz Ilnicki
https://orcid.org/0000-0001-9147-3767
Sławomir Czerwiński
https://orcid.org/0000-0001-5334-6409
Abstrakt
Celem opracowania jest próba ukazania wpływu wybranych wrocławskich centrów handlowych na otaczającą je przestrzeń gospodarczą – placówki usługowe. Wybrano pięć centrów handlowych, z których każde reprezentuje jedną z pięciu ich generacji. Z przeprowadzonych badań wynika, że centra handlowe trudno uznać za bezpośrednie zagrożenie dla placówek usługowych funkcjonujących w ich sąsiedztwie. Natomiast realnym zagrożeniem dla placówek usługowych są: 1) supermarkety dyskontowe i ogólnospożywcze, 2) powstające na bazie supermarketów osiedlowe centra handlowe, 3) przywracane do dawnej świetności pawilony handlowe. Tylko niewielka liczba właścicieli placówek usługowych wskazuje na negatywny wpływ centrów handlowych na prowadzoną przez nich działalność. Negatywny wpływ centrów handlowych w szczególności dotyka podmioty gospodarcze prowadzące działalność z zakresu tradycyjnego handlu detalicznego.
Słowa kluczowe:
usługi, handel detaliczny, wielkopowierzchniowe obiekty handlowe, centrum handlowe, WrocławBibliografia
Als G., 1998, Tajemnica statystyczna. Tajemnica statystyczna w 15 krajach Unii Europejskiej – analiza porównawcza i krytyka, „Informatyka” nr 4.
Google Scholar
Augé M., 2010, Nie-miejsca: wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, tłum. Roman Chymkowski, PWN, Warszawa.
Google Scholar
Bauman Z., 2006, Płynna nowoczesność, przeł. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Google Scholar
Bierwiaczonek K., Nawrocki T., 2011, Centrum miasta czy mall? Kilka refleksji socjologów na marginesie badań przestrzeni publicznych miast śląskich, „Górnośląskie Studia Socjologiczne” t. 2.
Google Scholar
Boeckl M., 1995, Visionäre & Vertriebene. Österreichische Spuren in der modernen amerikanischen Architektur, Ernst & Sohn, Berlin.
Google Scholar
Ciechomski W., 2010, Koncentracja handlu w Polsce i jej implikacje dla strategii konkurowania przedsiębiorstw handlowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
Google Scholar
Ciok S., Jakubowicz E., Łoboda J., 1997, Przekształcenia społeczno-gospodarcze i przestrzenne aglomeracji wrocławskiej, [w:] Aglomeracje miejskie w procesie transformacji, red. P. Korcelli, „Zeszyty IGiPZ PAN” 4, Warszawa, s. 5–76.
Google Scholar
Chmielewski J.M., 2001, Teoria urbanistyki w projektowaniu i planowaniu miast, Wydawnictwo Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
Google Scholar
Cudny W., 2008, Rola prywatnych inwestorów w rewitalizacji terenów poprzemysłowych Łodzi, [w:] Zarządzanie krajobrazem kulturowym, red. J. Plit, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego nr 10.
Google Scholar
Czerwiński S., 2012, Handel wielkopowierzchniowy Wrocławia – stan obecny i perspektywy rozwoju, [w:] Osiągnięcia i wyzwania badań polityki regionalnej i gospodarki przestrzennej, red. D. Ilnicki, K. Janc, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław. Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 29.
Google Scholar
Czerwiński S., 2013, System park and ride we Wrocławiu – przykład parkingu przy stadionie miejskim, „Transport Miejski i Regionalny” nr 8.
Google Scholar
Czyżycki R., 2005, Sytuacja małych podmiotów handlowych w Polsce, [w:] Uwarunkowania rynkowe rozwoju mikro i małych przedsiębiorstw, red. A. Bielawska, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin.
Google Scholar
Davis T.C., 1991, Theatrical antecedents of the mall that ate downtown, „Journal of Popular Culture” vol. 24(4).
Google Scholar
Dmochowska-Dudek K., Tobiasz-Lis P., 2009, Usługi profesjonalne w Łodzi – doradztwo podatkowe, [w:] Usługi dla producentów i biznesu w przestrzeni wielkomiejskiej. Przykład Łodzi, red. J. Dzieciuchowicz, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
Google Scholar
Dmowska-Mędrzycka E., 2013, Nowe formy, koncepty i marki w centrach handlowych, „PRCH NEWS” nr 73(4).
Google Scholar
Domański T., 2005, Strategie rozwoju handlu, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Google Scholar
Dudek-Mańkowska S., 2006, Funkcje wybranych centrów handlowych w Warszawie, [w:] XIX Konserwatorium Wiedzy o Mieście. Nowe przestrzenie w miastach. Ich organizacja i funkcje, red. I. Jażdżewska, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
Google Scholar
Dzieciuchowicz J., 2012, Nowa geografia handlu, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio--Oeconomica” nr 12.
Google Scholar
Dunne P.M., Lusch R.F., 2004, Retailing, Thomson South-Western, Mason.
Google Scholar
Duś E., Zuzańska-Żyśko E., 2013, Tendencje zmian w strukturze handlu detalicznego w Sosnowcu, „Acta Geographica Silesiana” 13.
Google Scholar
Farhangmehr M., Marques S., Silva J., 2000, Consumer and retailer perceptions of hypermarkets and traditional retail stores in Portugal, “Journal of Retailing and Consumer Services” vol. 7(4).
Google Scholar
Falkowski A., Tyszka T., 2006, Psychologia zachowań konsumenckich, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Google Scholar
Findlay A., Sparks L., 2008, Weaving new retail and consumer landscapes in the Scottish borders, “Journal of Rural Studies” vol. 24.
Google Scholar
Fularz A., 2011, Czy wierzysz w dane demograficzne GUS? Ja – zdecydowanie nie, http://www.polityka.pl/rynek/1539491,3,czy-gus-jest-jeszcze-polakom-potrzebny.read (dostęp 6 maja 2013).
Google Scholar
Georgeanne M.A., Kenneth E.S., 2006, Analyzing the impact of Wal-Mart supercenters on local food store sales, “American Journal of Agricultural Economics” vol. 88(5).
Google Scholar
Główne ulice i centra handlowe w Krakowie, 2013, Joens Lang LaSalle, Kraków.
Google Scholar
Główne ulice i centra handlowe w Warszawie, 2013, Joens Lang LaSalle, Warszawa.
Google Scholar
Guy C., 1994, The retail development process: Location, property, and planning, Routledge, London.
Google Scholar
Grzesiuk A., 2004, Wielki a mały handel na przykładzie Gorzowa Wlkp., „Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa” nr 3.
Google Scholar
Hardwick M.F., 2004, Mall maker: Victor Gruen, architect of an American dream, University of Pennsylvania Press, Philadelphia.
Google Scholar
Heffner K., Twardzik M., 2013, Społeczne oddziaływanie nowoczesnych centrów handlowo-usługowych na małe miasta w zewnętrznej strefie aglomeracji śląskiej, [w:] Ewolucja funkcji małych miast w Polsce, red. K. Heffner, M. Twardzik, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Katowice. Studia Ekonomiczne – Zeszyty Naukowe Wydziałowe nr 144.
Google Scholar
Henzler M., 2013, Czy GUS jest jeszcze Polakom potrzebny, http://liberalowie.nowyekran.net/post/5604,czy--wierzysz-w-dane-demograficzne-gus-ja-zdecydowanie-nie (dostęp 6 maja 2013).
Google Scholar
Hrehorowicz-Gaber H., Gaber T., 2008, Współczesne życie miasta w aspekcie przemian w zakresie usług i handlu, „Czasopismo Techniczne. Architektura” z. 3(8).
Google Scholar
Ilnicki D., 2008, Analizy przestrzenne w geografii. Kontekst społeczno-ekonomiczny, [w:] Główne problemy współczesnej kartografii. Analizy przestrzenne w kartografii, red. W. Żyszkowska, W. Spallek, Uniwersytet Wrocławski. Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Wrocław.
Google Scholar
Ilnicki D., Janc K., Kryza M., Szymanowski M., 2011, Cechy rozmieszczenia sklepów w przestrzeni wielkomiejskiej na przykładzie Wrocławia – zastosowanie Regresji Ważonej Geograficznie, „Acta Universitstis Lodziensis, Folia Oeconomica” 253.
Google Scholar
Iwaszko-Niziałkowska K., Jabłoński W., 2012, Przestrzenny wymiar monopoli i stref konkurencji wielkopowierzchniowych sklepów sieciowych. Studium lokalizacji hipermarketów na obszarze Dolnego Śląska, [w:] Osiągnięcia i wyzwania badań polityki regionalnej i gospodarki przestrzennej, red. D. Ilnicki, K. Janc, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław. Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 29.
Google Scholar
Jakubowicz E., 1993, Podstawy metodologiczne geografii usług, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Google Scholar
Jałowiecki B., 2005, Przestrzeń ludyczna – nowe obszary metropolii, „Studia Regionalne i Lokalne” nr 3(21).
Google Scholar
Kaczmarek T., 2010, Struktura przestrzenna handlu detalicznego. Od skali globalnej do lokalnej, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Google Scholar
Kaczmarek T., 2012, Handel wielkopowierzchniowy, [w:] Studium Uwarunkowań Rozwoju Przestrzennego Aglomeracji Poznańskiej, red. T. Kaczmarek, Centrum Badań Metropolitalnych UAM, Poznań.
Google Scholar
Kaczorek A., Kowalczyk A., 2003, Modele lokalizacji usług gastronomicznych na obszarach miejskich, „Prace i Studia Geograficzne” t. 32.
Google Scholar
Karwowski J., Grzesiuk A., Witek J., 2008, Ulice handlowe w centrum miasta – nowe spojrzenie wobec konkurencji centrów handlowych, „Handel Wewnętrzny” t. 54(3).
Google Scholar
Kłosowicz-Górecka U., 2004, Kierunki konkurencyjności małych firm handlowych w warunkach integracji Polski z Unią Europejską, „Handel Wewnętrzny” nr 2.
Google Scholar
Kociuba D., 2006, Nowe przestrzenie handlowe Lublina, [w:] XIX Konserwatorium Wiedzy o Mieście. Nowe przestrzenie w miastach. Ich organizacja i funkcje, red. I. Jażdżewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Kosicka-Gębska M., Tul-Krzyszczuk A., Gęski J., 2011, Handel detaliczny żywnością w Polsce, SGGW, Warszawa.
Google Scholar
Kowinski W., 1995, The malling of America: An inside look at the great consumer paradise, William Morrow & Co., New York.
Google Scholar
Kuc-Słuszniak B., 2008, Targowisko różnorodności – targowisko próżności. Współczesne centrum handlowe w przestrzeni miejskiej, „Czasopismo Techniczne. Architektura” z. 3 (8).
Google Scholar
Kuszewska L., 2012, Pracujący w handlu, [w:] Handel wewnętrzny w Polsce 2008–2012, red. U. Kłosiewicz--Górecka, Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur, Warszawa.
Google Scholar
Kuźniar W., Cyran K., 2003, Wpływ rozwoju wielkopowierzchniowych obiektów handlowych na zachowanie konsumentów na rynku (na przykładzie woj. podkarpackiego), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Ekonomiczna. Marketing i Zarządzanie” nr 1(11).
Google Scholar
Ledwoń S., 2008, Wpływ współczesnych obiektów handlowych na strukturę śródmieść, rozprawa doktorska, Politechnika Gdańska, Wydział Architektury, Katedra Architektury Użyteczności Publicznej.
Google Scholar
Levy M., Weitz B.A., 2009, Retailing management, McGraw Hill Irwin, New York.
Google Scholar
Makowski G., 2003, Świątynia konsumpcji, Trio, Warszawa.
Google Scholar
Mikielewicz R., 2007, Defragmentacja miasta – „wydajność” przestrzeni miejskiej a jej percepcja, „Czasopismo Techniczne. Architektura” 1(1).
Google Scholar
Mikołajczyk J., 2008, Ocena poziomu rozwoju handlu detalicznego w Lesznie, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Handlu i Usług w Poznaniu” nr 15.
Google Scholar
Myna A., 2009, Wpływ hipermarketów na rozwój lokalny w świetle badań ankietowych w Lublinie, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” nr 46.
Google Scholar
Naess P., 2006, Accessibility, activity participation and location activities: Exploring the links between residential location and travel behaviour, “Urban Studies” vol. 43(3).
Google Scholar
Naisbitt J., 1997, Megatrendy. Dziesięć nowych kierunków zmieniających nasze życie, Zysk i S-ka, Poznań.
Google Scholar
Nilles J.M., 1998, Managing telework: Strategies for managing the virtual workforce, John Wiley & Sons, New York.
Google Scholar
Nourse H.O., 1990, Managerial real estate. Corporate real estate asset management, Prentice Hall, Englewood Cliffs.
Google Scholar
Olearczyk A., 1976, O istocie problemu sieciowego ośrodków i kompleksów handlowych, „Miasto” R. XXVI, nr 3.
Google Scholar
Olearczyk A., 1978, Istota ośrodków i kompleksów handlowych, „Miasto” R. XXVIII, nr 3.
Google Scholar
Plichta G., 2003, Nowoczesne kanały dystrybucji i ich wpływ na strukturę podmiotową i zachowania konsumentów oraz funkcjonowanie współczesnego handlu, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie” nr 640.
Google Scholar
Plichta G., 2009, Identyfikacja pozytywnych efektów oddziaływania wielkopowierzchniowych obiektów handlowych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie” nr 800.
Google Scholar
Proudfoot M.J., 1937, City retail structure, „Economic Geography” vol. 13.
Google Scholar
Rakowski J., 2004, Rodzimy handel a samorząd lokalny, „Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa” nr 2.
Google Scholar
Rymarzak M., 2012, Czynniki determinujące lokalizacje działalności handlowej, „Studia i Materiały Towarzystwa Naukowego Nieruchomości” t. 20(1).
Google Scholar
Schiller R., 2001, The dynamics of property location, Spon Press, London–New York.
Google Scholar
Sobala-Gwosdz A., Gwosdz K., 2011, Polska Wschodnia w strategiach lokalizacji sieci hipermarketów, [w:] Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy. Uwarunkowania sprawnego działania w przedsiębiorstwie i regionie, red. M. Woźniak, Uniwersytet Rzeszowski. Katedra Teorii Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych, Rzeszów.
Google Scholar
Staeheli L.A., Mitchell D., 2006, USA’s destiny? Regulating space and creating community in American shopping malls, „Urban Studies” vol. 43(5–6).
Google Scholar
Szymborska M., 2000, Zasięg centrum usługowego we Wrocławiu, praca magisterska wykonana w Zakładzie Zagospodarowania Przestrzennego Instytutu Geografii Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego, maszynopis.
Google Scholar
Taylor Z., 2000, Przekształcenia sieci handlu detalicznego i gastronomii w okresie transformacji społeczno--gospodarczej Polski, Continuo, Wrocław. Prace Geograficzne IGiPZ PAN nr 175.
Google Scholar
Tobiasz-Lis P., 2010, Przemiany społeczno-ekonomiczne w Łodzi w świetle badań nad wyobrażeniami miasta, [w:] Studia nad bazą ekonomiczną miast i rynkiem pracy w województwie łódzkim, red. M. Wójcik, Nova Sandec, Nowy Sącz–Łódź.
Google Scholar
Tölle A., 2007, Proces rewitalizacji miasta na przykładzie Poznania, „Studia Regionalne i Lokalne” nr 2(28).
Google Scholar
Twardzik M., 2009, Centra handlowe jako czynnik kreatywności miast w województwie śląskim, [w:] Kreatywne miasta i aglomeracje: studia przypadków, red. A. Klasik, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice.
Google Scholar
Twardzik M., 2013, Znaczenie centrów handlowych dla funkcjonowania jednostek osadniczych w strefie zewnętrznej metropolii w województwie śląskim, [w:] Kryzys finansowy a programowanie rozwoju jednostek przestrzennych, red. S. Korenik, A. Mempel-Śnieżyk, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Wrocław.
Google Scholar
Ulice handlowe w Polsce – co na nich słychać, październik 2013, Colliers Internatioanl, Warszawa.
Google Scholar
Ustawa z dnia 11 maja 2007 r. o tworzeniu i działaniu wielkopowierzchniowych obiektów handlowych, Dz.U. z 2007 r. Nr 127, poz. 880.
Google Scholar
Węcław-Michniewska J., 2006, Nowe przestrzenie handlowe w aspekcie realizacji zadań samorządu terytorialnego, [w:] Nowe przestrzenie w miastach – ich organizacja i funkcjonowanie, red. I. Jażdżewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Wilk W., 2003, Między zakupami a rozrywką – nowe znaczenie centrum handlowego, „Prace i Studia Geograficzne” t. 32.
Google Scholar
Wilk W., 2012, Obecność handlu dyskontowego a poziom rozwoju regionów w państwach Grupy Wyszehradzkiej, [w:] Problemy współpracy transgranicznej i kształtowania ponadkrajowych powiązań gospodarczych, red. S. Ciok, S. Dołzbłasz, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław. Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 28.
Google Scholar
Wrzesińska J., 2002, Kontrowersje wokół działalności super- i hipermarketów w Polsce, „Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu” t. 4, z. 3.
Google Scholar
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2008 r. sygn. akt K 46/07 (Dz.U. Nr 123, poz. 803).
Google Scholar
Zentes J., Morschett D., Schramm-Klein H., 2007, Strategic retail management, Gabler, Wiesbaden.
Google Scholar
Zipser W., 2006, Usługi wielkopowierzchniowe a zachowania przestrzenne mieszkańców dużych miast (na podstawie wrocławskich obserwacji), [w:] Przemiany przestrzeni miast i stref podmiejskich, red. J. Słodczyk, R. Klimek, Uniwersytet Opolski, Opole.
Google Scholar
Zipser W., 2010, Metody prognozowania struktur handlowo-usługowych w metropoliach na podstawie modelu podróży o celu usługowym, „Czasopismo Techniczne. Architektura” z. 1(3).
Google Scholar
Zwyczaje zakupowe Polaków, 2009, Pentor Reserch International, analiza dostępna na stronie internetowej www.pentor.pl/21948.xml (dostęp 15 grudnia 2011).
Google Scholar
Statystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Studia Miejskie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Inne teksty tego samego autora
- Dariusz Ilnicki, Zdeněk Szczyrba, MIGRACJE WEWNĘTRZNE NA POBYT STAŁY W MAKROREGIONIE POŁUDNIOWO-ZACHODNIM W LATACH 2002–2017 , Studia Miejskie: Tom 36 (2019)
- Dariusz Ilnicki, Piotr Michalski, Powiązania funkcjonalno-przestrzenne w świetle dojazdów do pracy , Studia Miejskie: Tom 18 (2015)
- Sławomir Czerwiński, Centra handlowe – główne problemy badawcze , Studia Miejskie: Tom 8 (2012)
- Izabela Gruszka, Dariusz Ilnicki, Edyta Jakubowicz, Wybrane aspekty lokalizacji hoteli , Studia Miejskie: Tom 16 (2014)
- Dariusz Ilnicki, Krzysztof Janc, Zastosowanie lokalnych wskaźników zależności przestrzennej do określenia zróżnicowań przestrzennych preferencji wyborczych mieszkańców Wrocławia , Studia Miejskie: Tom 4 (2011)
- Piotr Michalski, Dariusz Ilnicki, Wpływ zapisów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na rozwój strefy podmiejskiej Wrocławia , Studia Miejskie: Tom 20 (2015)