Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych zagrożeń społeczno-kulturowych

Tadeusz Borutka

doi:10.25167/FF/4946

Opublikowane: 2024-01-27

Tom 13 (2023)

Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych zagrożeń społeczno-kulturowych

ks. prof. dr hab. Tadeusz Borutka

Family Forum

Dział: Varia (o rodzinie)

https://doi.org/10.25167/FF/4946

Abstrakt

Współczesna rodzina jest pod wpływem głębokich i szybkich przemian społeczno-kulturowych, które stwarzają dla niej nowe trudności i wyzwania. Wiele rodzin dochowuje wierności swoim wartościom, ale niektóre stają się zagubione, zatracając świadomość właściwego rozumienia swojego powołania i przeznaczenia.

Tradycyjny model rodziny ustępuje miejsca związkom kontraktowym bądź partnerskim. Coraz większą popularnością cieszy się jakość, a nie wartość życia, a naczelną zasadą staje się poszukiwanie szczęścia za wszelką cenę. To wszystko prowadzi to do kryzysu duchowego, który ujawnia się w kwestionowaniu podstawowych wartości, norm i zasad. Niewątpliwie jedną z głównych przyczyn tego stanu rzeczy jest odrzucenie Boga i Jego praw, a sprzyjanie hedonizmowi, utylitaryzmowi i konformizmowi.

Rodzi to bardzo niebezpieczne skutki dla całej ludzkości, ale przede wszystkim dla małżeństwa i rodziny, które leżą u podstaw chrześcijańskiej cywilizacji miłości. Następuje negowanie wartości małżeństwa i rodziny. Ze względu na zagrożenia tradycyjnego modelu rodziny istnieje pilna potrzeba przeciwdziałania zarówno Kościoła, jak i innych instytucji życia społecznego. Potrzebna jest przede wszystkim formacja rodziców, gdyż m.in. ich przykład odgrywa pierwszoplanową rolę w wychowaniu młodego pokolenia.

Słowa kluczowe:

małżeństwo, rodzina, kryzys wartości, wychowanie, wiara

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Borutka, T. (2024). Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych zagrożeń społeczno-kulturowych. Family Forum, 13, 449–462. https://doi.org/10.25167/FF/4946

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Adamski, F. (2002) Rodzina: Wymiar społeczno-kulturowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Biernat, T. (2009) ‘O przemianach definiowania rodziny i ich konsekwencjach’, Społeczeństwo i Rodzina, (1), pp. 36–37.
Google Scholar

Borutka, T. (2017) ‘Ogólne tendencje zmian społecznych w obszarze funkcjonowania współczesnych rodzin polskich’, in T. Borutka, T. Kornecki, P. Kroczek, Rodzina fundamentem społeczeństwa,. Aspekt społeczno-prawny, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, pp. 11–95. DOI: https://doi.org/10.15633/9788374386388.03
Google Scholar

Dyczewski, L. (1994) Rodzina, społeczeństwo, państwo. Lublin: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (Prace Wydziału Nauk Społecznych / Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 36).
Google Scholar

Frąckowiak, M.(2007) ‘Rodzina jako wartość w świadomości współczesnych Polek’, Roczniki Socjologii Rodziny (18), pp. 15–38.
Google Scholar

Gawlina, Z. (2003) ‘Macierzyństwo jako wartość w kontekście przemian społecznych’, Roczniki Socjologii Rodziny, (15), pp. 33–45.
Google Scholar

Harwas-Napierała, B. (2009) ‘Rodzina jako wartość a współczesność’, in Harwas-Napierała, B. (eds), Rodzina jako wartość w rozwoju człowieka, Wydawnictwo Naukowe UAM, pp. 11–23.
Google Scholar

Harwas-Napierała, B. (2007) ‘Tożsamość jednostki w epoce współczesnych przemian’, in Harwas-Napierała, B., Liberska H. (eds), Tożsamość a współczesność, Wydawnictwo UAM, pp. 11–23.
Google Scholar

Harwas-Napierała, B. (2009) ‘Rodzina w kontekście współczesnych zagrożeń’, in Harwas-Napierała, B., Liberska H. (eds), Współczesne problemy życia rodzinnego, Wydawnictwo UAM, pp. 11–21.
Google Scholar

Jan Paweł II (1981) Adhortacja apostolska „Familiaris consortio” Ojca Świętego Jana Pawła II do biskupów, kapłanów i wiernych całego Kościoła katolickiego o zadaniach rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym. Città del Vaticano: Polyglotta.
Google Scholar

Jan Paweł II (1987) ‘Jego miłość „do końca” pozostaje po stronie człowieka. Warszawa. Zakończenie Kongresu Eucharystycznego’, L’Osservatore Romano (8), pp. 87–90.
Google Scholar

Jan Paweł II (1993) Encyklika „Veritatis Splendor” Ojca Świętego Jana Pawła II do wszystkich biskupów Kościoła katolickiego o niektórych podstawowych problemach nauczania moralnego Kościoła. Poznań: Pallottinum.
Google Scholar

Jan Paweł II (2021) List do rodzin „Gratissimam sane” Ojca Świętego Jana Pawła II z okazji Roku Rodziny 1994. 3rd edn. Wrocław: Tum.
Google Scholar

Jan Paweł II (1995a) Posynodalna adhortacja apostolska „Pastores dabo vobis” o formacji kapłanów we współczesnym świecie. Wrocław: TUM.
Google Scholar

Jan Paweł II (1995b) Encyklika „Evangelium vitae” Ojca świętego Jana Pawła II do biskupów, do kapłanów i diakonów, do zakonników i zakonnic, do katolików świeckich oraz do wszystkich ludzi dobrej woli o wartości i nienaruszalności życia ludzkiego. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
Google Scholar

Jan Paweł II (1998) Encyklika „Fides et ratio” Ojca Świętego Jana Pawła II do biskupów Kościoła katolickiego o relacjach między wiarą a rozumem. Wrocław: Tum.
Google Scholar

Jan Paweł II (2002) ‘Ofiarujcie Bogu waszą naukę i pracę. Do uczestników kongresu UNIV (25 III 2002)’, L’Osservatore Romano, 6 (244), pp. 117–19.
Google Scholar

Jan Paweł II (2003) Posynodalna adhortacja apostolska „Ecclesia in Europa” Ojca Świętego Jana Pawła II do biskupów do kapłanów i diakonów do zakonników i zakonnic oraz do wszystkich wiernych w Jezusie Chrystusie, który żyje w Kościele, jako źródło nadziei dla Europy. Watykan: Libreria Editrice Vaticana.
Google Scholar

Kawula, S. (2007) ‘Tendencje przemian rodziny w początkach XXI wieku’, Pedagogika Rodziny, (1), pp. 3–28.
Google Scholar

Kwak, A. (1994) Rodzina i jej przemiany. Warszawa: ISNS.
Google Scholar

Kwak, A. (2005) Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja. Warszawa: Żak.
Google Scholar

Nowosad S. (2009) ‘Transformacja rodziny w Europie’, Sosnowieckie Studia Teologiczne, (9), pp. 151–161.
Google Scholar

Pikuła, N. (2010) ‘Aktualna sytuacja i tendencja zmian w rodzinie XXI wieku’, in Błasiak, A., Dybowska, E. (eds), Wybrane zagadnienia pedagogiki rodziny, pp. 65–67.
Google Scholar

Rosik, S. (1977) ‘Etyczne poszukiwania współczesnego człowieka’, in A. Hartliński and B. Walczak (eds) Chrześcijańska wizja człowieka. Poznań: Św. Wojciech, pp. 91–223.
Google Scholar

Różański, T. (2015) ‘Z problematyki przemian i zagrożeń współczesnej rodziny’, Teologia i Człowiek, 4(32), pp. 129–141. DOI: https://doi.org/10.12775/TiCz.2015.054
Google Scholar

Slany, K. (2002) Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie. Kraków: Nomos.
Google Scholar

Slany, K. (2002) ‘Definicje pojęć „małżeństwo” i „rodzina” w obliczu pojawienia się alternatywnych form życia małżeńsko-rodzinnego’, Małżeństwo i Rodzina 4 (2002), pp. 3–21.
Google Scholar

Tyszka, Z. (1995) ‘Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa’, in I. Lepalczyk and T. Pilch (eds) Pedagogika społeczna. Człowiek w zmieniającym się świecie. 2nd edn. Warszawa: Żak, pp. 146–147.
Google Scholar

Zaborowska, A. (2014) ‘Współczesna rodzina – kryzys czy przemiana?’, in Brzeziński, M., Jęczeń, J. (eds), Tożsamość i posłannictwo rodziny, Wydawnictwo KUL, pp. 70–81.
Google Scholar

Żebrok, P. (2018) Rodzina w systemie społeczno-kulturowym Śląska Cieszyńskiego: studium teoretyczno-badawcze. Kraków: Scriptum.
Google Scholar