Opracowania Magnificat wybranych kompozytorów luterańskich XVII i 1. połowy XVIII wieku. Część 2: Kompozycje do tekstu niemieckiego i kompozycje organowe

Piotr Herok

doi:10.25167/ls.5673

Opublikowane: 2024-12-21

Tom 64 Nr 2 (2024)

Opracowania Magnificat wybranych kompozytorów luterańskich XVII i 1. połowy XVIII wieku. Część 2: Kompozycje do tekstu niemieckiego i kompozycje organowe

Piotr Herok

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

Dział: Muzyka w liturgii

https://doi.org/10.25167/ls.5673

Abstrakt

W niniejszym artykule autor bada opracowania kantyku Magnificat wybranych kompozytorów luterańskich XVII i 1. połowy XVIII wieku, koncentrując się na utworach do tekstu niemieckiego i na kompozycjach przeznaczonych na organy. W części wstępnej autor w sposób zwięzły przedstawia charakterystykę wykorzystania Magnificat z tekstem niemieckim w liturgii protestanckiej oraz jego cechy odrębne względem Magnificat z tekstem łacińskim. Następnie analizie zostają poddane kompozycje do tekstu niemieckiego autorstwa M. Praetoriusa i H. Schütza. W kolejnym kroku autor przedstawia utwory Magnificat przeznaczone na organy, skupiając się najpierw na historii ich rozwoju, a następnie podając przykłady kompozycji D. Buxtehudego i J. Pachelbela. We wnioskach końcowych podkreślono z jednej strony związek na gruncie retoryki muzycznej pomiędzy badanymi kompozycjami a kompozycjami do tekstu łacińskiego, a z drugiej ich zbieżność z teologicznymi zapatrywaniami Marcina Lutra na Matkę Pana.

Słowa kluczowe:

Magnificat, Marcin Luter, kompozytorzy luterańscy, liturgia protestancka, retoryka muzyczna, Magnificat do tekstu niemieckiego, Magnificat na organy

Inne teksty tego samego autora

Pobierz pliki

Herok_LitS_64

Zasady cytowania

Herok, P. (2024). Opracowania Magnificat wybranych kompozytorów luterańskich XVII i 1. połowy XVIII wieku. Część 2: Kompozycje do tekstu niemieckiego i kompozycje organowe. Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars, 64(2), 161–176. https://doi.org/10.25167/ls.5673

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Blankenburg Walter. 1980. Praetorius Michael. W The New Grove Dictionary of Music and Musicians. T. 7. Red. Stanley Sadie, 188–192. London: Macmillan Publishers.
Google Scholar

Blankenburg Walter. 1981. Pachelbel Johann. W Das grosse Lexikon der Musik. T. 6. Red. Marc Honegger, Günther Massenkeil, 174–175. Freiburg: Herder.
Google Scholar

Blankenburg Walter. 1982. Schütz Heinrich. W Das grosse Lexikon der Musik. T. 7. Red. Marc Honegger, Günther Massenkeil, 302–305. Freiburg: Herder.
Google Scholar

Bukofzer Manfred. 1970. Muzyka w epoce baroku. Tłum. Elżbieta Dziębowska. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Buxtehude Dietrich. 1988. Œuvres d’Orgue. René Saorgin à l’orgue de Zwolle. Nagranie CD. HMA 190942.
Google Scholar

Eggebrecht Hans H. 1969. Schütz und Gottesdienst. Versuch über das Selbstverständliche. Stuttgart: Musikwissenschaftliche Verlags-Gesellschaft.
Google Scholar

Einführung. 2000. W Johann Kuhnau, Jan Dismas Zelenka, Johann Sebastian Bach. Magnificat. Nagranie CD pod dyr. Masaaki Suzuki. BIS-CD-1011, 10–14.
Google Scholar

Herok Piotr. 2023. „Stanowisko Marcina Lutra wobec Maryi Panny”. Liturgia Sacra 29 (2): 117–140. DOI: https://doi.org/10.25167/ls.5373
Google Scholar

Herok Piotr. 2024. „Opracowania Magnificat wybranych kompozytorów luterańskich XVII i 1. połowy XVIII wieku. Część 1: Kompozycje do tekstu łacińskiego”. Liturgia Sacra 30 (1): 177–203. DOI: https://doi.org/10.25167/ls.5547
Google Scholar

Kurock Sabine, Simon Rolf-Michael. 1978. Buxtehude Dietrich. W Das grosse Lexikon der Musik. T. 1. Red. Marc Honegger, Günther Massenkeil, 400–401. Freiburg: Herder.
Google Scholar

Magnificat. 19903. Brockhaus-Riemann-Musiklexikon. T. 3. Red. Carl Dahlhaus, Heinz Heinrich Eggebrecht, 75–76. Mainz: Schott.
Google Scholar

Massenkeil Günther. 1978. Magnificat. W Das grosse Lexikon der Musik. T. 5. Red. Marc Honegger, Günther Massenkeil, 190–191. Freiburg: Herder.
Google Scholar

Nolte Ewald V. 1980. Pachelbel Johann. W The New Grove Dictionary of Music and Musicians. T. 14. Red. Stanley Sadie, 46–54. London: Macmillan Publishers.
Google Scholar

Ouvrard Jean-Pierre. 2011. Einführung. W Heinrich Schütz. Die sieben Worte Jesu Christi am Kreuz. Nagranie CD pod dyr. Dominique Visse’a. HMA 1951255, 10–12.
Google Scholar

Paduch Arno. 2003. Einführung. W Johann Pachelbel. Geistliche Festmusik. Nagranie CD pod dyr. Arno Paducha. Christophorus CHR 77257, 2–3.
Google Scholar

Pieschacón Raphael Teresa. 1994. Einführung. W Heinrich Schütz. Psalmen Davids. Nagranie CD pod dyr. Jeremy Summerly’ego. NAXOS 8.553044, 7–8.
Google Scholar

Praetorius Michael. 1997. Musica fiata. Nagranie CD pod dyr. Rolanda Wilson, Sony Classical S2K 62929.
Google Scholar

Riedel Friedrich Wilhelm. 1996. Orgelmusik. W Die Musik in Geschichte und Gegenwart. Zweite, neubearbeitete Ausgabe, Sachteil. T. 7. Red. Ludwig Finscher, 1070–1073. Kassel: Bärenreiter.
Google Scholar

Rifkin Joshua. 1980. Schütz Heinrich. W The New Grove Dictionary of Music and Musicians. T. 17. Red. Stanley Sadie, 1–37. London: Macmillan Publishers.
Google Scholar

Schütz Heinrich. 1994. Psalmen Davids. Nagranie CD pod dyr. Jeremy Summerly’ego. NAXOS 8.553044.
Google Scholar

Schütz Heinrich. 2001. Die sieben Worte Jesu Christi am Kreuz. Nagranie CD pod dyr. Dominique Visse’a. HMA 1951255.
Google Scholar

Snyder Kerala J. 1980. Buxtehude Dietrich. W The New Grove Dictionary of Music and Musicians. T. 15. Red. Stanley Sadie, 526–537. London: Macmillan Publishers.
Google Scholar

Snyder Kerala J. 2009. Dietrich Buxtehude. Życie – twórczość – praktyka wykonawcza. Tłum. Marcin Szelest. Kraków: Astraia.
Google Scholar

Saorgin René. 1988. Einführung. W Dietrich Buxtehude. Œuvres d’Orgue. René Saorgin à l’orgue de Zwolle. Nagranie CD. HMA 190942, 6–7.
Google Scholar

Van Nevel Paul. 2004. Einführung. W Michael Praetorius. Nagranie CD pod dyr. Paula Van Nevela. Sony Music Entertainment, 13–16.
Google Scholar

Wilson Roland. 1997. Einführung. W Michael Praetorius. Musica fiata. Nagranie CD pod dyr. Rolanda Wilsona. Sony Classical S2K 62929, 21–28.
Google Scholar

Piotr Herok

piotrherok@op.pl
https://orcid.org/0000-0001-5706-2366

Afiliacja:

Uniwersytet Opolski Polska

Biogram

Doktor nauk biblijnych (PIB, Rzym), mgr lic. teologii biblijnej (KUL), mgr lic. prawa kanonicznego (UKSW), prezbiter diecezji opolskiej.