Opracowania Magnificat wybranych kompozytorów luterańskich XVII i 1. połowy XVIII wieku. : Część 1: Kompozycje do tekstu łacińskiego.

Piotr Herok

doi:10.25167/ls.5547

Opublikowane: 2024-06-21

Tom 63 Nr 1 (2024)

Opracowania Magnificat wybranych kompozytorów luterańskich XVII i 1. połowy XVIII wieku.

Piotr Herok

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

Dział: Muzyka w liturgii

https://doi.org/10.25167/ls.5547

Część 1: Kompozycje do tekstu łacińskiego.

Abstrakt

W niniejszym artykule autor bada opracowania kantyku Magnificat wybranych kompozytorów luterańskich XVII i 1. połowy XVIII wieku, koncentrując się na utworach do tekstu łacińskiego. W części wstępnej w sposób zwięzły przedstawia on historię rozwoju kompozycji Magnificat poprzedzających badany okres. Prezentacja ta obejmuje zarówno kompozytorów katolickich, jak i luterańskich. Następnie analizie zostają poddane kompozycje Magnificat wybranych kompozytorów luterańskich w kolejności roku urodzenia poszczególnych twórców. Należą do nich: H. Praetorius, M. Praetorius, H. Schütz, J. Pachelbel, J. Kuhnau, G. Ph. Telemann, Ch. Graupner oraz C. Ph. E. Bach. We wnioskach końcowych autor podkreśla związek na gruncie retoryki muzycznej pomiędzy badanymi kompozycjami a teologicznymi zapatrywaniami Marcina Lutra na Matkę Pana.

Słowa kluczowe:

Słowa kluczowe: Magnificat, Marcin Luter, kompozytorzy luterańscy, liturgia protestancka, retoryka muzyczna, Magnificat do tekstu łacińskiego, Keywords: Magnificat, Martin Luther, Lutheran composers, Protestant liturgy, musical rhetoric, Magnificat for Latin text

Inne teksty tego samego autora

Pobierz pliki

Herok_LitS_63

Zasady cytowania

Herok, P. (2024). Opracowania Magnificat wybranych kompozytorów luterańskich XVII i 1. połowy XVIII wieku. : Część 1: Kompozycje do tekstu łacińskiego. Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars, 63(1), 177–203. https://doi.org/10.25167/ls.5547

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Albrecht Hans. 1986. Magnificat. W Die Musik in Geschichte und Gegenwart. T. 8. Kassel: Bärenreiter, 1483–1487.
Google Scholar

Ambroggi Pietro de. 1951. Magnificat. W Enciclopedia Cattolica. T. 7. Città del Vaticano, 1845.
Google Scholar

Bach Johann Sebastian. 1988. Magnificat in D. BWV 243. Carl Philipp Emanuel Bach. Magnificat. Wq 215. Nagranie CD pod dyr. Philipa Ledgera, DECCA 421 148-2.
Google Scholar

Bartlett Clifford 1995. Introduction. W The Christmas Album. Festive music from Europe and America. Nagranie CD pod dyr. Andrew Parrota, Virgin Veritas VC72435 45155 21, 5.
Google Scholar

Blanken Christine. 2008. Einführung. W Reinhard Keiser. Dialogus von der Geburt Christi. Christoph Graupner. Magnificat in C. Nagranie CD pod dyr. Jürgena Ochsa. Carus 83.417, 3–6.
Google Scholar

Blankenburg Walter. 1980. Praetorius Michael. W The New Grove Dictionary of Music and Musicians. T. 7. London: Macmillan Publishers, 188–192.
Google Scholar

Blankenburg Walter. 1981. Pachelbel Johann. W Das grosse Lexikon der Musik. T. 6. Freiburg: Herder, 174–175.
Google Scholar

Blankenburg Walter. 1982. Schütz Heinrich. W Das grosse Lexikon der Musik. T. 8. Freiburg: Herder, 302–305.
Google Scholar

[brak aut.]. Graduale Simplex in usum minorum ecclesiarum. 1967. Città del Vaticano.
Google Scholar

[brak aut.]. Liber cantualis. 1978. Abbatia Sancti Petri de Solesmis.
Google Scholar

[brak aut.]. Magnificat. 19903. W Brockhaus-Riemann-Musiklexikon. T. 3. Mainz: Schott, 75–76.
Google Scholar

Braun Werner 1981. Praetorius Hieronymus. W Das grosse Lexikon der Musik. T. 6. Freiburg: Herder, 331.
Google Scholar

Bretschneider Wolfgang. 19973. Magnificat. W Lexikon für Theologie und Kirche. T. 6. Freiburg: Herder, 1193.
Google Scholar

Czajkowski Stanisław. 2006. Magnificat. W Encyklopedia Katolicka. T 11. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 810–812.
Google Scholar

Einführung. 1988. W Johann Sebastian Bach. Magnificat in D. BWV 243. Carl Philipp Emanuel Bach. Magnificat. Wq 215. Nagrania CD pod dyr. Philipa Ledgera. DECCA 421 148-2, 10–12.
Google Scholar

Gable Frederick K. 1980. Hieronymus Praetorius. W The New Grove Dictionary of Music and Musicians. T. 15. London: Macmillan Publishers, 184–187.
Google Scholar

Gable Frederick K. 1999. Einführung. W Hieronymus Praetorius. 1999. Vesper Music for Michael’s Day. Nagranie CD pod dyr. Manfreda Cordesa, Select Music CPO 999642-2, 5–11.
Google Scholar

Gryglewicz Feliks. 2007. Ewangelia według św. Łukasza: Wstęp – przekład z oryginału – komentarz (Pismo Święte Nowego Testamentu. T. 3/3). Poznań: Pallottinum (reprint z 1974 r.).
Google Scholar

Heartz Daniel. 1980. Galant. W The New Grove Dictionary of Music and Musicians. T. 7. London: Macmillan Publishers, 92–93.
Google Scholar

Helm E. Eugene. 1980. Bach Carl Philipp Emanuel. W The New Grove Dictionary of Music and Musicians. T. 1. London: Macmillan Publishers, 844–863.
Google Scholar

Herok Piotr. 2023. „Stanowisko Marcina Lutra wobec Maryi Panny”. Liturgia Sacra 29 (2): 117–140. DOI: https://doi.org/10.25167/ls.5373
Google Scholar

Hoffmann-Erbrecht Lothar. 1980. Graupner Johann Christian. W Das grosse Lexikon der Musik. T. 3. Freiburg: Herder, 353.
Google Scholar

Hoffmann-Erbrecht Lothar. 1992. Einführung. W Georg Philipp Telemann. Zweite Matthäus-Passion und Magnificat C-dur. Nagranie CD pod dyr. Kurta Redela. PHILIPS 432 500-2, 14–19.
Google Scholar

Jagiełło Bartosz. 2020. „XVII-wieczne opracowania kantyku Magnificat Sebastiana Lemlego z kościoła pw. św. Marii Magdaleny we Wrocławiu”. Liturgia Sacra 26 (1): 215–238. DOI: https://doi.org/10.25167/ls.2093
Google Scholar

Kirsch Winfried. 1980. Magnificat. W The New Grove Dictionary of Music and Musicians. T. 11. London: Macmillan Publishers, 495–500.
Google Scholar

Kirsch Winfried. 19962. Magnificat. W Die Musik in Geschichte und Gegenwart. Sachteil. T. 5. Kassel: Bärenreiter, 1572–1579.
Google Scholar

Kisiel Anna. 2003. Koncepcja retoryczna „Pasji według św. Mateusza” Jana Sebastiana Bacha. Poznań: Akademia Muzyczna im. I. J. Paderewskiego.
Google Scholar

Kuhnau Johann, Zelenka Jan Dismas, Bach Johann Sebastian. 2000. Magnificat. Nagranie CD pod dyr. Masaaki Suzuki. BIS-CD-1011.
Google Scholar

Krummacher Friedhelm. 1981. Kuhnau Johann. W Das grosse Lexikon der Musik. T. 5. Freiburg: Herder, 24.
Google Scholar

Lechner Gregor Martin. 1992. Magnificat. W Marienlexikon. T. 4. St. Ottilien: EOS Verlag, 240–241.
Google Scholar

Leszczyńska-Zając Dorota. 2009. Telemann, Georg Philipp. W Encyklopedia Muzyczna PWM. Część biograficzna. T. 11. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 51–59.
Google Scholar

Massenkeil Günther. 1981. Magnificat. W Das grosse Lexikon der Musik. T. 5. Freiburg: Herder, 190–191.
Google Scholar

Mickiewicz Franciszek. 2011. Ewangelia według św. Łukasza. Rozdziały 1–11 (Nowy Komentarz Biblijny. T. 3/1). Częstochowa: Edycja Świętego Pawła.
Google Scholar

Nadolski Bogusław. 2006. Leksykon liturgii. Poznań: Pallottinum.
Google Scholar

Nolte Ewald V. 1980. Pachelbel Johann. W The New Grove Dictionary of Music and Musicians. T. 14. London: Macmillan Publishers, 46–54.
Google Scholar

Paduch Arno. 2003. Einführung. W Johann Pachelbel. Geistliche Festmusik. Nagranie CD pod dyr. Arno Paducha. Christophorus CHR 77257, 2–3.
Google Scholar

Pachelbel Johann. 2003. Geistliche Festmusik. Nagranie CD pod dyr. Arno Paducha. Christophorus CHR 77257.
Google Scholar

Petzoldt Martin. 2000. St. Thomas zu Leipzig. Leipzig: Evangelische Verlagsanstalt.
Google Scholar

Pfannkuch Wilhelm. 1982. Telemann Georg Philipp. W Das grosse Lexikon der Musik. T. 8. Freiburg: Herder, 104–107.
Google Scholar

Poniatowska Irena. 1979. Bach C. Ph. E. W Encyklopedia Muzyczna PWM. Część biograficzna. T. 1. Kraków: PWM, 113–117.
Google Scholar

Praetorius Hieronymus. 1999. Vesper Music for Michael’s Day. Nagranie CD pod dyr. Manfreda Cordesa, Select Music CPO 999642-2.
Google Scholar

Praetorius Michael. 2004. Magnificat. Nagranie CD pod dyr. Paula Van Nevela. Sony Music Entertainment.
Google Scholar

Przerembska Violetta. 1999. „Kantyk Magnificat jako inspiracja dawnych, wielogłosowych opracowań muzycznych”. Liturgia Sacra 5 (2): 365–379.
Google Scholar

Rifkin Joshua. 1980. Schütz Heinrich. W The New Grove Dictionary of Music and Musicians. T. 17. London: Macmillan Publishers, 1–37.
Google Scholar

Rimbach Evangeline. 2000. Einführung. W Johann Kuhnau, Jan Dismas Zelenka, Johann Sebastian Bach. Magnificat. Nagranie CD pod dyr. Masaaki Suzuki. BIS-CD-1011, 10–14.
Google Scholar

Ruhnke Martin. 1980. Telemann Georg Philipp. W The New Grove Dictionary of Music and Musicians. T. 17. London: Macmillan Publishers, 647–659.
Google Scholar

Schuberth Dietrich. 2007. „Biblische Texte zum Singen. Über die Kantabilität poetischer Texte in der Heiligen Schrift”. Musik und Kirche 77 (6): 392–401.
Google Scholar

Schütz, Gabrieli. 2001. A Festive Baroque Christmas. Nagranie CD pod dyr. Paula Goodwina. Harmonia Mundi HCX 3957202.
Google Scholar

Schweitzer Albert. 1972. J. S. Bach. Tłum. Maria Kurecka, Witold Wirpsza. Kraków: PWM.
Google Scholar

Subel Joanna. 1998. Magnificat anima mea Dominum. W Program festiwalu Wratislavia Cantans 98. Wrocław, 175.
Google Scholar

Szymik Stefan. 2004. „Historia oddziaływania tekstu (Wirkungsgeschichte) a studium Nowego Testamentu”. Roczniki Teologiczne 51 (1): 127–140.
Google Scholar

Telemann Georg Philipp. 1992. Zweite Matthäus-Passion und Magnificat C-dur. Nagranie CD pod dyr. Kurta Redela. PHILIPS 432 500-2.
Google Scholar

The Christmas Album. Festive music from Europe and America. 1995. Nagranie CD pod dyr. Andrew Parrota. Virgin Veritas VC72435 45155 21.
Google Scholar

Van Nevel Paul. 2004. Einführung. W Michael Praetorius. Nagranie CD pod dyr. Paula Van Nevela. Sony Music Entertainment, 13–16.
Google Scholar

Wilson Roland. 1997. Einführung. W Michael Praetorius. Musica fiata. Nagranie CD pod dyr. Rolanda Wilsona. Sony Classical S2K 62929, 21–28.
Google Scholar

Wolff Christoph. 2011. Johann Sebastian Bach. Muzyk i uczony. Tłum. Barbara Świderska. Warszawa: Lokomobila.
Google Scholar

Piotr Herok

piotrherok@op.pl
https://orcid.org/0000-0001-5706-2366

Afiliacja:

Uniwersytet Opolski Polska

Biogram

Doktor nauk biblijnych (PIB, Rzym), mgr lic. teologii biblijnej (KUL), mgr lic. prawa kanonicznego (UKSW), prezbiter diecezji opolskiej.