Ars celebrandi liturgii w nauczaniu Benedykta XVI / Josepha Ratzingera

Ars celebrandi of the Liturgy in the teaching of Benedict XVI / Joseph Ratzinger

Dariusz Kwiatkowski

Wydział Teologiczny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Abstrakt

Artykuł przedstawia nauczanie Josepha Ratzingera / Benedykta XVI dotyczące ważnej przestrzeni życia liturgicznego, jaką jest ars celebrandi (sztuka celebracji). Jego nauczanie, odwołując się do reformy liturgicznej Soboru Watykańskiego II, jest osadzone na tak zwanej „ciągłości tradycji”. To pozwala widzieć celebrację liturgiczną w kontekście historycznym i przede wszystkim teologicznym. Przebadane, wybrane dokumenty, pokazują, że dla Benedykta XVI ars celebrandi jest kategorią teologiczną a nie tylko sposobem celebrowania liturgii.  By można było mówić o ars celebrandi liturgii, należy dostrzegać spójność norm liturgicznych, które wyrażają się w trzech elementach: wzorcowym charakterze liturgii biskupiej, pięknie i prostocie znaków liturgicznych i sztuce, która służy właściwemu przeżywaniu Eucharystii. Mając na uwadze dynamikę celebracji liturgicznych, szczególne miejsce w sztuce, zajmują muzyka i śpiew. Nauczanie Kardynała Josepha Ratzingera i papieża Benedykta XVI jest spójne i pokazuje liturgię jako kosmiczną rzeczywistość, w której za pomocą znaków dochodzi do zbawczego dialogu Boga z człowiekiem. Ten autentyczny dialog będzie skuteczny, jeśli człowiek odkryje w liturgii obecność Boga i będzie umiał na nią odpowiedzieć. Właściwie rozumiane ars celebrandi, zarówno sług liturgii (biskupów, prezbiterów i diakonów), jak również całego zgromadzenia liturgicznego, prowadzą do prawdziwej komunii z Bogiem, przez Jezusa Chrystusa i Duchu Świętym. W artykule posłużono się metodą hermeneutyki liturgicznej i metodą liturgiczno-kontekstualną.

Słowa kluczowe:

Ars celebrandi, liturgia, Eucharystia, biskup, znak, symbol, sztuka, muzyka, śpiew.

Bartocha Waldemar. 2018. Biskup i liturgia w eklezjologii komunii Josepha Ratzingera/Benedykta XVI. W Benedykt XVI i liturgia, red. Daniel Brzeziński, Michał Mikołajczak, Jakub Woźniak, Płock: Płocki Instytut Wydawniczy, 9-31.
  Google Scholar

Benedykt XVI. 2009. Przemówienie podczas spotkania z artystami (21 listopada 2009 r.). Bądźcie zwiastunami i świadkami nadziei. [w:] https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/przemowienia/artysci_21112009.html [dostęp 7.08.2023]; Migut 2010. Misteryjna natura liturgii, 177-178.
  Google Scholar

Benedykt XVI. 2007. Adhortacja apostolska o Eucharystii, źródle i szczycie życia i misji Kościoła Sacramentum Caritatis. Kraków: Wydawnictwo „M”.
  Google Scholar

Benedykt XVI. 2011. Sztuka i kultura umacniają naszą więź z Panem. Audiencja generalna (31 sierpnia 2011r.), „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., 337 (10-11): s. 46-48.
  Google Scholar

Benedykt XVI. 2009. Średniowieczne katedry romańskie i gotyckie. Audiencja generalna (18 listopada) 2009 r.), „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., 331 (1): s. 53-55.
  Google Scholar

Beyga Paweł. 2019. Via liturgica. W Via Benedicta. Warsztat naukowy Josepha Ratzingera – Benedykta XVI. red. Bogusław Ferdek. Wiktor Trojnar. Wrocław 2019: Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu: 53-76.
  Google Scholar

Bokun Janina. 2018. Orientacja chrześcijańskiej świątyni. W Benedykt XVI i liturgia, 46-59;
  Google Scholar

Brzeziński Daniel. Mikołajczak Michał. Woźniak Jakub. 2018. Benedykt XVI i liturgia. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy.
  Google Scholar

Ferraris Felice. 2002. Animowanie celebracji liturgicznych, tł. Paweł Cembrowicz, Kraków; Wydawnictwo „M”.
  Google Scholar

Gatti Vincenzo. 2001. Liturgia e arte, Bologna: Centro editoriale dehoniano EDB.
  Google Scholar

Jan Paweł II. 2005. List do artystów, 7. [w:] https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/listy/do_artystow_04041999.html [dostęp 7.08.2023].
  Google Scholar

Jura Piotr. 2009. „Zobowiązani do liturgii „poważnej, prostej i pięknej” – ars celebrandi et presidendi”. Liturgia Sacra 15 (2): 303-311.
  Google Scholar

Katechizm Kościoła katolickiego. 1994. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum.
  Google Scholar

Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. 2004. Instrukcja Redemptionis sacramentum. Kraków: Wydawnictwo „M”.
  Google Scholar

Kwiatkowski Dariusz. 2012. „Ars celebrandi prezbitera według Ogólnego wprowadzenia do Mszału Rzymskiego z 2002 roku”. Teologia Praktyczna (13): 97-111.
DOI: https://doi.org/10.14746/tp.2012.13.07   Google Scholar

Maldonado Luis. Fernández Pedro. 1992. La celebrazione liturgica: fenomenologia e teologia della celebrazione. W La celebrazione nella Chiesa. Liturgia e sacramentaria fondamentale, t.1. red. Dionisio Borobio, Torino-Leumann: Editrice Elle Di Ci, 209-372.
  Google Scholar

Marini Piero. 2005. Liturgia e bellezza. Nobilis Pulchritudo, Città del Vaticano; Libreria Editrice Vaticana.
  Google Scholar

Miazek Jan. 2012. Bogactwo świętości przeżywane w liturgii. W Victimae Paschalis laudes. Księga pamiątkowa dedykowana Księdzu Doktorowi Marianowi Pisarzakowi MIC w 75. Rocznicę urodzin. Red. Janusz Kumala. Licheń Stary: 101-114.
  Google Scholar

Migut Bogusław. 2010. „Misteryjna natura liturgii”. Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne 57 (1): 159-182.
  Google Scholar

Nadolski Bogusław. 2004. Wprowadzenie do liturgii. Kraków: Pallottinum.
  Google Scholar

Ogólne wprowadzenie do Mszału Rzymskiego. 2004. Poznań: Pallottinum.
  Google Scholar

Pierskała Rudolf. 2005. „Troska prezbiterów o piękno celebracji Eucharystii według Redemptoris Sacramentum”. Liturgia Sacra 11 (2): 283-299.
  Google Scholar

Propositio 25; cyt. za: SC 42.
  Google Scholar

Ratzinger Georg. Hasemann Michael. 2012. Mój brat Papież, tł. Kamil Markiewicz, Kraków: Znak.
  Google Scholar

Ratzinger Joseph. 2002. Duch liturgii, tł. Eliza Pieciul, Poznań: Christianitas.
  Google Scholar

Ratzinger Joseph. 1999. Nowa pieśń dla Pana. tł. Juliusz Zychowicz. Kraków: Znak
  Google Scholar

Joseph Ratzinger, Vittorio Messori. 1986. Raport o stanie wiary. Z Księdzem Kardynałem Josephem Ratzingerem rozmawia Vittorio Messori, tł. Zyta Oryszyn. Jan Chrapek. Kraków-Warszawa-Struga: Wydawnictwo Michalineum.
  Google Scholar

Ratzinger Joseph. 2012. Świętowanie Eucharystii – źródło i szczyt życia chrześcijańskiego. W Opera Omnia. Teologia liturgii. Sakramentalne podstawy życia chrześcijańskiego. t. XI. wyd. polskie red. Krzysztof Góźdź. Marzena Górecka. tł. Wiesław Szymona. Lublin: Wydawnictwo KUL, 221-465.
  Google Scholar

Ratzinger Joseph. 2012. Teologia muzyki kościelnej. W Opera Omnia, 469-571.
  Google Scholar

Sanson Virginio 2002. Lo spazio sacro. Architettura e litugia. Padova: Edizioni Messaggero Padova.
  Google Scholar

Sartore Domenico. 1993. Segno/simbolo. W Nuovo Dizionario di Liturgia, red. Domenico Sartore. Achille M. Triacca. Cinisello Balsamo (Milano): Edizioni paoline, 1279-1289.
  Google Scholar

Sodi Manlio. 2009. „Tra simboli e riti. Il linguaggio del corpo nella celebrazione”. Rivista Liturgica (XCVI): 311-320.
  Google Scholar

Sobór Watykański II. Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium. 2012. W Sobór Watykański II, Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, Red. Maria Przybył, Poznań 2002: Wydawnictwo Pallottinum, 48-78.
  Google Scholar


Opublikowane
2023-12-22

Cited By / Share

Kwiatkowski, D. (2023). Ars celebrandi liturgii w nauczaniu Benedykta XVI / Josepha Ratzingera: Ars celebrandi of the Liturgy in the teaching of Benedict XVI / Joseph Ratzinger. Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars, 62(2), 49–66. https://doi.org/10.25167/ls.5309

Autorzy

Dariusz Kwiatkowski 

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.


Licencja

Prawa autorskie (c) 2023 Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.