Badania nad stylem dydaktycznym w Polsce
Jolanta Nocoń
Sažetak
The article discusses main trends in didactic style research in Poland in a selective and synthetic manner. The first part of the text is of a theoretical character; it focuses on the status of didactic style compared to other functional variant of the Polish language. On the other hand, the overview part includes two perspectives on the description of Polish didactic style research output; namely the object perspective (i.e. what is studied) and the methodological perspective (i.e. how it is studied). This part discusses research within the following stylistic paradigms: functional, pragmatic, textual and discursive. The overview is completed with a presentation of selected works of a pedagogie and psychological orientation. The finał part of the article indicates some of the needs of and perspectives on didactic style research, for instance those offered by such research methodologies as Critical Discourse Analysis or cognitivism.
Ključne riječi:
stylistic variant of language, functional style, discourse style, didactic style##submission.citations##
Brzezińska A., 1996, Jak dobrze uczyć? Analiza porównawcza modeli kształcenia, „Polonistyka” 10, s. 646-654.
Cackowska M., 1998, Komunikacja jako wyznacznik systemu nauczania. - Kultura. Język. Edukacja, t. 2, R. Mrózek, red., Katowice, s. 137-143.
Gajda S., 1993, Styl naukowy. - Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2: Współczesny język polski, J. Bartmiński, red., Wrocław, s. 173-189.
Gajda S., 1999, Współczesny polski dyskurs naukowy. - Dyskurs naukowy — tradycja i zmiana, S. Gajda, red., Opole, s. 9-17.
Gajda S., 2008, Styl jako humanistyczna struktura tekstu. - Polska genologia lingwistyczna, D. Ostaszewska, R. Cudak, red.. Warszawa, s. 122-129.
Gajda S. Słodzińska A., 1991, Struktura językowa podręcznika. — Podręczniki literatury w szkole średniej wczoraj-dziś-jutro, B. Chrząstowska, red., Poznań, s. 117-135.
Gąsiorek K., 2007, Wskaźnik czytelności podręczników dla klas I-III szkoły podstawowej w ujęciu diachronicznym. — Podręczniki do kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole - koncepcje, funkcje, język, H. Synowiec, red., Kraków s. 97-108.
Jagodzińska M., 1985, Analiza podręczników. — Rola obrazowych i słownych przedstawień treści w podręczniku, M. Jagodzińska, B. Koszewska, red., Warszawa, s. 38-64.
Jagodzińska M., 1991, Obraz w procesach poznania i uczenia się, Warszawa.
Jaworski M., 1989, Terminy i pojęcia w programach i podręcznikach szkoły podstawowej. Koncepcja i wyniki badań, Warszawa.
Jaworski M., red., 1990, Terminologia stosowana w programach i podręcznikach szkoły podstawowej, Warszawa.
Kawka M., 1999, Dyskurs szkolny. Zagadnienia języka, Kraków.
Kida J., 1985, Z badań nad słownictwem podręczników i zasobem leksykalnym uczniów, Rzeszów.
Klemensiewicz Z., 1982, O różnych odmianach współczesnej polszczyzny. — tegoż, Składnia, stylistyka, pedagogika językowa, Warszawa, s. 353^132.
Kojs W., 1988, Zadania dydaktyczne w nauczaniu początkowym, Katowice.
Kojs W., 1994, Pytania i polecenia w kształceniu systematycznym. Analiza operatorów, Katowice.
Koszewska B., red., 1980, Z badań nad podręcznikiem szkolnym, Warszawa.
Kowalikowa J., 1994, Formy komunikacji językowej w szkole. W kręgu faktów i postulatów. -Kształcenie porozumiewania się, S. Gajda, J. Nocoń, red., Opole, s. 145—153.
Lachut Cz., 1984, Charakterystyka słownictwa podręczników do nauki o języku w klasie IV szkoły podstawowej, „Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Językoznawstwo IX”, Opole, s. 93-101.
Maziarz Cz., 1965, Rola podręcznika w kierowaniu samokształceniem, Warszawa.
Nocoń J., 1997, Polecenia i pytania w podręcznikach do nauki o języku, Opole.
Nocoń J„ 2009, Podręcznik szkolny w dyskursie dydaktycznym - tradycja i zmiana, Opole.
Nocoń J., 2011a, Stylistyczne aspekty dyskursu edukacyjnego. - Odmiany stylowe polszczyzny — dawniej i dziś, U. Sokólska, red., Białystok, s. 187-200.
Nocoń J„ 2010a, Stylistyczne aspekty temporalizacji w tekście dydaktycznym, „Język Polski” 3 (XC), s. 203-210.
Nocoń J, 201 Ob, Styl(e) wypowiedzi pisemnej licealistów, „Studia Pragmalingwistyczne” II Warszawa, s. 66-78.
Okoń W., 1987, Podstawy wykształcenia ogólnego, wyd. 4 poprawione, Warszawa.
Okwiecińska A., 2007, Wskaźniki czytelności podręczników dla szkół ponadpodstawowych a wskaźniki czytelności wypowiedzi uczniowskich na tle porównawczym. — Podręczniki do kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole — koncepcje,
funkcje, język, H. Synowiec, red., Kraków, s. 109-127.
Ozga J., Ozga K., 2000, Język podręczników szkolnych {na przykładzie biologii do klasy 1 gimnazjum). — Język a komunikacja 1, G. Szpila, red., Kraków, s. 157-165.
Parnowski T., 1976, Merytoryczne i edytorskie problemy podręczników, Warszawa.
Przybyła O., 2004, Akty mowy w języku nauczycieli, Katowice.
Putkiewicz E., 1990, Proces komunikowania się na lekcji, Warszawa.
Rittel T., Ożdżyński J., red., 1997, Dyskurs edukacyjny, Kraków.
Skowronek B., 1999, O dialogu na lekcjach w szkole średniej analiza pragmatyczno-językowa, Kraków.
Skulicz D„ 1998, Język dialogu w edukacji wczesnoszkolnej. - Komunikacja. Dialog.
Edukacja, t. I, W. Kojs, R. Mrózek, red., Cieszyn, s. 129-138.
Słodzińska A., 1993, Terminologia w podręcznikach szkolnych dla klasy III i IV szkoły podstawowej, „Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Językoznawstwo XIV”, Opole, s. 81-89.
Stasiak-Śliwińska M., 2002, Język popularnonaukowy w podręcznikach wydanych po 1999 roku. - O trudnym łatwo, J. Miodek, M. Zaśko-Zielińska, red., Wrocław, s. 159-165.
Synowiec H., red., 2007, Podręczniki do kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole - koncepcje, funkcje, język, Kraków.
Szarugiewicz P., 1986, Schemat definicji pojęć i terminów gramatycznych w podręcznikach szkolnych do nauki o języku. — Schemat w kształceniu literackim i językowym, H. Wiśniewska, red., Lublin, s. 305-312.
Warchala J., Skudrzyk A., 2010, Kultura piśmienności młodego pokolenia, Katowice.
Witosz B., 2009, Dyskurs i stylistyka, Katowice.Wojtak M., 2001, Strategie dyskursywne w pewnym typie tekstu dydaktycznego. - Język w komunikacji (3), G. Habrajska, red., Łódź, s. 168-178.
Wojtczuk K., 1996, Zachowania językowe nauczycieli w sytuacji lekcji szkolnej, Siedlce.
Wojtczak K., 2002, Gra oficjalności i nieoficjalności językowej jako zasada organizacji dyskursu edukacyjnego. - Studia Pragmalingwistyczne 3. Czynności tworzenia i rozumienia wypowiedzi, J. Porayski-Pomsta, red., Warszawa, s. 295-306.
Zdunkiewicz-Jedynak D., 2008, Wykłady ze stylistyki, Warszawa.Zujew D. D., 1986, Podręcznik szkolny, J. Żygierewicz, tłum., Warszawa.
##libcom.authors##
Jolanta Nocoń##libcom.statistics##
##plugins.generic.usageStats.downloads##
##submission.license##
##submission.copyrightStatement##
##submission.license.cc.by-nc-sa4.footer##
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
##plugins.generic.recommendByAuthor.heading##
- Jolanta Nocoń, Styl i stylistyka w kształceniu językowym , Stylistyka: Svezak 25 (2016): Gajda i stylistyka
- Jolanta Nocoń, Beata Udzik, „Rozważ i uzasadnij”. Struktury argumentacyjne w rozprawkach maturalnych (na poziomie podstawowym), Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, 2019, 358 s. , Stylistyka: Svezak 29 (2020): Styl i religia
- Jolanta Nocoń, Wariantywność stylu tekstu w perspektywie edukacyjnej , Stylistyka: Svezak 27 (2018): Styl i aksjologia
- Jolanta Nocoń, Sylwetka Pana Profesora Stanisława Gajdy , Stylistyka: Svezak 25 (2016): Gajda i stylistyka
- Jolanta Nocoń, Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska, Wzorce tekstów ustnych w perspektywie etnolingwistycznej. Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007, 452 ss. , Stylistyka: Svezak 18 (2009): Styl i kreatywność - Style and Creativity
- Jolanta Nocoń, Maria Wojtak: Współczesne modlitewniki w oczach językoznawcy. Studium genologiczne, Tarnów: Wydawnictwo BIBLOS, 2011, 287 ss. , Stylistyka: Svezak 20 (2011): Integracja w stylistyce - Integration in Stylistics
- Jolanta Nocoń, Maria Woitak, Gatunki prasowe, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2004, 327 s. , Stylistyka: Svezak 14 (2005): Stylistyka i Kożyna - Stylistics and Kozhina
