Badania nad stylem dydaktycznym w Polsce
Jolanta Nocoń
Abstract
The article discusses main trends in didactic style research in Poland in a selective and synthetic manner. The first part of the text is of a theoretical character; it focuses on the status of didactic style compared to other functional variant of the Polish language. On the other hand, the overview part includes two perspectives on the description of Polish didactic style research output; namely the object perspective (i.e. what is studied) and the methodological perspective (i.e. how it is studied). This part discusses research within the following stylistic paradigms: functional, pragmatic, textual and discursive. The overview is completed with a presentation of selected works of a pedagogie and psychological orientation. The finał part of the article indicates some of the needs of and perspectives on didactic style research, for instance those offered by such research methodologies as Critical Discourse Analysis or cognitivism.
Keywords:
stylistic variant of language, functional style, discourse style, didactic styleReferences
Brzezińska A., 1996, Jak dobrze uczyć? Analiza porównawcza modeli kształcenia, „Polonistyka” 10, s. 646-654.
Cackowska M., 1998, Komunikacja jako wyznacznik systemu nauczania. - Kultura. Język. Edukacja, t. 2, R. Mrózek, red., Katowice, s. 137-143.
Gajda S., 1993, Styl naukowy. - Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2: Współczesny język polski, J. Bartmiński, red., Wrocław, s. 173-189.
Gajda S., 1999, Współczesny polski dyskurs naukowy. - Dyskurs naukowy — tradycja i zmiana, S. Gajda, red., Opole, s. 9-17.
Gajda S., 2008, Styl jako humanistyczna struktura tekstu. - Polska genologia lingwistyczna, D. Ostaszewska, R. Cudak, red.. Warszawa, s. 122-129.
Gajda S. Słodzińska A., 1991, Struktura językowa podręcznika. — Podręczniki literatury w szkole średniej wczoraj-dziś-jutro, B. Chrząstowska, red., Poznań, s. 117-135.
Gąsiorek K., 2007, Wskaźnik czytelności podręczników dla klas I-III szkoły podstawowej w ujęciu diachronicznym. — Podręczniki do kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole - koncepcje, funkcje, język, H. Synowiec, red., Kraków s. 97-108.
Jagodzińska M., 1985, Analiza podręczników. — Rola obrazowych i słownych przedstawień treści w podręczniku, M. Jagodzińska, B. Koszewska, red., Warszawa, s. 38-64.
Jagodzińska M., 1991, Obraz w procesach poznania i uczenia się, Warszawa.
Jaworski M., 1989, Terminy i pojęcia w programach i podręcznikach szkoły podstawowej. Koncepcja i wyniki badań, Warszawa.
Jaworski M., red., 1990, Terminologia stosowana w programach i podręcznikach szkoły podstawowej, Warszawa.
Kawka M., 1999, Dyskurs szkolny. Zagadnienia języka, Kraków.
Kida J., 1985, Z badań nad słownictwem podręczników i zasobem leksykalnym uczniów, Rzeszów.
Klemensiewicz Z., 1982, O różnych odmianach współczesnej polszczyzny. — tegoż, Składnia, stylistyka, pedagogika językowa, Warszawa, s. 353^132.
Kojs W., 1988, Zadania dydaktyczne w nauczaniu początkowym, Katowice.
Kojs W., 1994, Pytania i polecenia w kształceniu systematycznym. Analiza operatorów, Katowice.
Koszewska B., red., 1980, Z badań nad podręcznikiem szkolnym, Warszawa.
Kowalikowa J., 1994, Formy komunikacji językowej w szkole. W kręgu faktów i postulatów. -Kształcenie porozumiewania się, S. Gajda, J. Nocoń, red., Opole, s. 145—153.
Lachut Cz., 1984, Charakterystyka słownictwa podręczników do nauki o języku w klasie IV szkoły podstawowej, „Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Językoznawstwo IX”, Opole, s. 93-101.
Maziarz Cz., 1965, Rola podręcznika w kierowaniu samokształceniem, Warszawa.
Nocoń J., 1997, Polecenia i pytania w podręcznikach do nauki o języku, Opole.
Nocoń J„ 2009, Podręcznik szkolny w dyskursie dydaktycznym - tradycja i zmiana, Opole.
Nocoń J., 2011a, Stylistyczne aspekty dyskursu edukacyjnego. - Odmiany stylowe polszczyzny — dawniej i dziś, U. Sokólska, red., Białystok, s. 187-200.
Nocoń J„ 2010a, Stylistyczne aspekty temporalizacji w tekście dydaktycznym, „Język Polski” 3 (XC), s. 203-210.
Nocoń J, 201 Ob, Styl(e) wypowiedzi pisemnej licealistów, „Studia Pragmalingwistyczne” II Warszawa, s. 66-78.
Okoń W., 1987, Podstawy wykształcenia ogólnego, wyd. 4 poprawione, Warszawa.
Okwiecińska A., 2007, Wskaźniki czytelności podręczników dla szkół ponadpodstawowych a wskaźniki czytelności wypowiedzi uczniowskich na tle porównawczym. — Podręczniki do kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole — koncepcje,
funkcje, język, H. Synowiec, red., Kraków, s. 109-127.
Ozga J., Ozga K., 2000, Język podręczników szkolnych {na przykładzie biologii do klasy 1 gimnazjum). — Język a komunikacja 1, G. Szpila, red., Kraków, s. 157-165.
Parnowski T., 1976, Merytoryczne i edytorskie problemy podręczników, Warszawa.
Przybyła O., 2004, Akty mowy w języku nauczycieli, Katowice.
Putkiewicz E., 1990, Proces komunikowania się na lekcji, Warszawa.
Rittel T., Ożdżyński J., red., 1997, Dyskurs edukacyjny, Kraków.
Skowronek B., 1999, O dialogu na lekcjach w szkole średniej analiza pragmatyczno-językowa, Kraków.
Skulicz D„ 1998, Język dialogu w edukacji wczesnoszkolnej. - Komunikacja. Dialog.
Edukacja, t. I, W. Kojs, R. Mrózek, red., Cieszyn, s. 129-138.
Słodzińska A., 1993, Terminologia w podręcznikach szkolnych dla klasy III i IV szkoły podstawowej, „Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Językoznawstwo XIV”, Opole, s. 81-89.
Stasiak-Śliwińska M., 2002, Język popularnonaukowy w podręcznikach wydanych po 1999 roku. - O trudnym łatwo, J. Miodek, M. Zaśko-Zielińska, red., Wrocław, s. 159-165.
Synowiec H., red., 2007, Podręczniki do kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole - koncepcje, funkcje, język, Kraków.
Szarugiewicz P., 1986, Schemat definicji pojęć i terminów gramatycznych w podręcznikach szkolnych do nauki o języku. — Schemat w kształceniu literackim i językowym, H. Wiśniewska, red., Lublin, s. 305-312.
Warchala J., Skudrzyk A., 2010, Kultura piśmienności młodego pokolenia, Katowice.
Witosz B., 2009, Dyskurs i stylistyka, Katowice.Wojtak M., 2001, Strategie dyskursywne w pewnym typie tekstu dydaktycznego. - Język w komunikacji (3), G. Habrajska, red., Łódź, s. 168-178.
Wojtczuk K., 1996, Zachowania językowe nauczycieli w sytuacji lekcji szkolnej, Siedlce.
Wojtczak K., 2002, Gra oficjalności i nieoficjalności językowej jako zasada organizacji dyskursu edukacyjnego. - Studia Pragmalingwistyczne 3. Czynności tworzenia i rozumienia wypowiedzi, J. Porayski-Pomsta, red., Warszawa, s. 295-306.
Zdunkiewicz-Jedynak D., 2008, Wykłady ze stylistyki, Warszawa.Zujew D. D., 1986, Podręcznik szkolny, J. Żygierewicz, tłum., Warszawa.
Authors
Jolanta NocońStatistics
Downloads
License
Copyright (c) 2011 Stylistyka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
1. Copyrights to published works are held by the University of Opole (to the collective work) and the Authors (to individual parts of the collective work that have an independent meaning).
2. Only previously undistributed works can be published in the scientific journal "Stylistics".
3. The University of Opole does not restrict the possibility of the author's further dissemination of his work on condition that the scientific journal "Stylistics" is indicated as the original place of publication and the consent of the University Publishing House.
4. Consent to the publication of the work in the scientific journal "Stylistics" is tantamount to granting the author a non-exclusive license to the University of Opole, including the right to use the work without territorial restrictions and time limits in the following fields of exploitation:
a) within the scope of recording and multiplication of the work - production of any number of copies of the work in whole or in part using a specified technique, including printing, reprography, magnetic recording and digital technique, introduction of the work into computer memory and computer networks,
b) within the scope of circulation of the original or copies on which the work has been recorded - circulation, lending or hiring of the original or copies,
c) within the scope of dissemination of the work in a manner other than specified in item 2 - making the work or its abstract available on the Internet by enabling the recipients to access the work on-line or enabling them to download the work to their own device that makes it possible to read it, placing the work in electronic databases that disseminate scientific works, including in particular the CEEOL database (Central and Eastern Online Libray) and the abstract in English in the CEJSH database (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) within the scope of creating and distributing dependent works created using the work - using them in the fields of exploitation specified in points 1-3.
5. The author is not entitled to compensation for granting the license to the work.
6. The author agrees that the University may grant further permission to use the work (sublicense) in the fields of exploitation specified in par. 2 paragraph 4.
7. The author agrees that, in connection with the distribution of the work, his or her personal information, that is, name, affiliation, and e-mail address, may be made public.
Most read articles by the same author(s)
- Jolanta Nocoń, Style and stylistics in Polish language instruction , Stylistyka: Vol. 25 (2016): Gajda i stylistyka
- Jolanta Nocoń, Beata Udzik, “Consider and Justify”. Argumentative Structures in Writing Compositions of Secondary School Leaving Examinations (The Basic Level) , Stylistyka: Vol. 29 (2020): Style and Religion
- Jolanta Nocoń, Text style variations from the educational perspective , Stylistyka: Vol. 27 (2018): Styl i aksjologia
- Jolanta Nocoń, Sylwetka Pana Profesora Stanisława Gajdy , Stylistyka: Vol. 25 (2016): Gajda i stylistyka
- Jolanta Nocoń, Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska, Wzorce tekstów ustnych w perspektywie etnolingwistycznej. Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007, 452 ss. , Stylistyka: Vol. 18 (2009): Styl i kreatywność - Style and Creativity
- Jolanta Nocoń, Maria Wojtak: Współczesne modlitewniki w oczach językoznawcy. Studium genologiczne, Tarnów: Wydawnictwo BIBLOS, 2011, 287 ss. , Stylistyka: Vol. 20 (2011): Integracja w stylistyce - Integration in Stylistics
- Jolanta Nocoń, Maria Woitak, Gatunki prasowe, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2004, 327 s. , Stylistyka: Vol. 14 (2005): Stylistyka i Kożyna - Stylistics and Kozhina