Rozum i serce. Pamięć w wybranych językach indoeuropejskich

Katarzyna Wyrwas

doi:10.25167/Stylistyka28.2019.5

##plugins.themes.libcom.datePublished##: 2020-01-10

Vol 28 (2019)

Rozum i serce. Pamięć w wybranych językach indoeuropejskich

Katarzyna Wyrwas

Stylistyka

Sekce: Articles

https://doi.org/10.25167/Stylistyka28.2019.5

Abstrakt

The article discusses the subject of memory-related pie. etymons in Indo-European languages. In the group of dictionary data which was collected, memory is an ability of the human mind and ability located in the heart. Remembering is one of the functions of the human mind, a cognitive ability that is communicated in the Indo-European language verbs from the mental group based on the pie. etymons: *men- ‘think; mind, spirituals activities,’*(s)mer- ‘mourn, remember with sadness,’ ‘remember, think, take care,’ and *tong- ‘think, feel’. Numerous derivatives of these etymons in particular language groups referred to different features and states of mind: thinking, reflecting, contemplating, consulting, debating, remembering, experiencing sadness, grief, pleasure, kindness, gratitude, etc. Less numerous are the forms referring to remembrance based on the pie. etymon*k̑r̥ d- ‘heart’, which, according to the beliefs of ancient Greeks, is the seat of intelligence and memory, as well as of emotions. In European conceptualisations, there are also references to human characteristics, such as moral and mental strength, courage, mercy, purity of heart, pride, faith and mercy. Indo-European lexemes related to memory in their meanings and etymology show a linguistic image of how our distant ancestors understood the human phenomenon of knowledge storage. The source from which the lexemes were obtained was the etymological dictionaries of Indo-European languages.

Nejaktuálnější články stejného autora (stejných autorů)

Katarzyna Wyrwas, Wielojęzyczność w reklamie - nadawca i narracja , Stylistyka: Vol 12 (2003): Wielojęzyczność a styl - Multilingualism and Style
Katarzyna Wyrwas, Dominanta semantyczna gatunku mowy (na przykładzie negacji w skargach potocznych) , Stylistyka: Vol 15 (2006): Styl i kultura
Katarzyna Wyrwas, Językowe sposoby wyrażania punktu kulminacyjnego w opowiadaniach potocznych , Stylistyka: Vol 23 (2014): Dyskurs i styl
Katarzyna Wyrwas, Uwagi o kobiecym i męskim sposobie opowiadania , Stylistyka: Vol 13 (2004): Styl a płeć
Katarzyna Wyrwas, Kawał a narracja , Stylistyka: Vol 10 (2001): Stylistyka dziś - Style and Humour - Stil' i ûmor
Katarzyna Wyrwas, Skarga potoczna w strukturze narracyjnej , Stylistyka: Vol 14 (2005): Stylistyka i Kożyna - Stylistics and Kozhina
Katarzyna Wyrwas, Struktura skargi mówionej , Stylistyka: Vol 9 (2000): Česká stylistika
KATARZYNA WYRWAS, Język i styl powieści pt. Pokraj Andrzeja Saramonowicza – rekonesans , Stylistyka: Vol 32 No 32 (2023): Stylistyka

##plugins.themes.libcom.download_files##

pdf (Język Polski)

##plugins.themes.libcom.cit_rules##

Wyrwas, K. (2020). Rozum i serce. Pamięć w wybranych językach indoeuropejskich. Stylistyka, 28, 65–78. https://doi.org/10.25167/Stylistyka28.2019.5

##plugins.themes.libcom.share##

Reference

Armour J. A., 2003, Neurocardiology – Anatomical and FunctionalPrinciples. – Neurocardiology – Anatomical and Functional Principles, red. J. A. Armour, Boulder Creek.
Google Scholar

Armour J. A., Ardell J. L. (eds.), 1994, Neurocardiology, New York.
Google Scholar

Assmann J., 2008, Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, przeł. A. Kryczyńska-Pham, wstęp i red. nauk. R. Traba, Warszawa.
Google Scholar

Bartmiński J., 2007, Język symbolem tożsamości narodowej i świadectwem otwartości. – J. Bartmiński, Stereotypy mieszkają w języku. Studia etnolingwistyczne, Lublin.
Google Scholar

Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S., 2009, Tekstologia. Warszawa.
Google Scholar

Brzozowska M., 2000, Etymologia a konotacja wybranych nazw kamieni, „Etnolingwistyka”, t. 12.
Google Scholar

Brzozowska M., 2009, Etymologia a konotacja słowa. Studia semantyczne, Lublin.
Google Scholar

Carr D., 1991, Time, Narrative and History. Studies in Phenomenology and Existential Philosophy, Bloomington.
Google Scholar

Chlebda W., 2011, Szkice do językowego obrazu pamięci. Pamięć jako wartość, „Etnolingwistyka”, t. 23.
Google Scholar

Głowiński M., 1973, Gry powieściowe. Szkice z teorii i historii form narracyjnych, Warszawa.
Google Scholar

Gołąb Z., 2004, O pochodzeniu Słowian w świetle faktów językowych, przeł. M. Wojtyła-Świerzowska, Kraków.
Google Scholar

Gomóła A., 2012, Kulturowa rola pamięci i jej historia utrwalona w polszczyźnie. – Pamięć jako kategoria rzeczywistości kulturowej, red. J. Adamowski, M. Wójcicka, Lublin.
Google Scholar

Molicka M., 2008, Rola narracji w rozwoju dziecka, „Bibliotekarz Warmińsko-Mazurski”, t. 3–4.
Google Scholar

Niewiara A., 2001, Badania etymologii a odtwarzanie językowego obrazu świata, „Język a Kultura”, t. 13: Językowy obraz świata i kultura, red. A. Dąbrowska, J. Anusiewicz, Wrocław.
Google Scholar

Pajdzińska A., 2007, Pamięć jako wartość. – Człowiek wobec wyzwań współczesności. Upadek wartości czy walka o wartość?, red. J. Mazur, A. Małyska, K. Sobstyl, Lublin.
Google Scholar

Pajdzińska A., 2014, Jednostka, społeczność i pamięć, „Acta Humana”, nr 5, s. 23.
Google Scholar

Paszkowski R., 1988, Przedmowa do czwartego wydania. – Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa, lata wojny 1939–1945, red. C. Czubryt-Borkowski, Warszawa.
Google Scholar

Ricoeur P., 2006, Pamięć, historia, zapomnienie, przeł. J. Margański, Kraków.
Google Scholar

Sweetser E., 1990, From Etymology to Pragmatics. Metaphorical and Cultural Aspects of Semantic Structure, Cambridge. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511620904
Google Scholar

Taylor C., 2001, Źródła podmiotowości: narodziny tożsamości nowoczesnej, przeł. M. Gruszczyński i in., oprac. nauk. T. Gadacz, wstęp A. Bielik-Robson, Warszawa.
Google Scholar

Waszakowa K., 2000, Konotacje semantyczne i kulturowe polskiej nazwy barwy zielonej i jej odpowiedników w języku ukraińskim, szwedzkim i wietnamskim, „Etnolingwistyka”, t. 12.
Google Scholar

Wąsińska K., 2015, Słownictwo mentalne w historii polszczyzny. Studium słowotwórczo-leksykalne, Katowice.
Google Scholar

Wojtyła-Świerzowska M., 1998, Kognitywizm w etymologii, „Rocznik Slawistyczny”, t. 51.
Google Scholar

Wójcicka M., 2014, Pamięć zbiorowa a tekst ustny, Lublin. Wyrwas K., 2008, Kilka uwag o etymologii i zmianach znaczeniowych wyrazów most i mościć, „Język Polski”, R. 88, z. 4–5.
Google Scholar

Wyrwas K., 2014 a, Konceptualizacja pojęcia narratio w świecie indoeuropejskim, „Język Polski”, R. 94, z. 3. DOI: https://doi.org/10.31286/JP.94.3.3
Google Scholar

Wyrwas K., 2014 b, Opowiadania potoczne w świetle genologii lingwistycznej, Katowice.
Google Scholar

Пайдзиньска А., 2005, Образпамяти в польскомязыке. – Memory and Text. Cognitive and Cultural Aspects. Память и текст. Когнитивные и культурологические аспекты, eds. T.Dobrzyńska, R. Kuncheva, Sofia.
Google Scholar