Genologia historyczna a stylistyka. Zarys problematyki
Artur Rejter
Abstract
The article is dedicated to describing the various liaisons between the historical genology and the stylistics. It is an attempt of theoretical reflection on the subject included in the title of the paper. The authour proves that the both domens are strictly related. One can notice that the most useful stylistics method in genological research are functional stylistics and stylistics of discourse.The functional stylistics is very helpful in analysis of both: the speech genres which are stable in the history of communication and the secondary speech genres distinctly connected with their primary pre-genres. As for discourse stylistics, it can be useful above all in describing the evolution and specifics of contemporary and the newest speech genre phenomena, e.g. the Internet genres.
Keywords:
stylistics, genre theory, historical genology, discourse, history of PolishReferences
Borawski S., 2000, Wprowadzenie do historii języka polskiego. Zagadnienia historiozoficzne, Warszawa.
Dąbrowska M., 2000, Język e-maila jako hybryda mowy i pisma. — Szpila G., red., Język trzeciego tysiąclecia, Kraków, s. 87—98.
Dobrzyńska T., 1992, Gatunki pierwotne i wtórne. (Czytając Bachtina). — Dobrzyńska T., red., Typy tekstów. Zbiór studiów, Warszawa, s. 75-80.
Furdal A., 1966, Przedmiot i zakres historii języka polskiego. - Studia językoznawcze poświęcone Profesorowi Doktorowi Stanisławowi Rospondowi, Wrocław, s. 34-48.
Gajda S., 2010a, Intertekstualność a współczesna lingwistyka. — Mazur J., Małyska A., Sobstyl K., red., Intertekstualność we współczesnej komunikacji językowej, Lublin, s. 13-23.
Gajda S., 2010b, Nowe media w perspektywie lingwistycznej. - Bogołębska B., Worsowicz M., red., Styl - dyskurs - media, Łódź, s. 25-32.
Grzenia J., 2006, Komunikacja językowa w Internecie, Warszawa.
Kawka M., 2004, Pakt autobiograficzny Philippe ’a Lejeune 'a a internetowe błogi - narodziny gatunku. - Ostaszewska D., red., Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 2: Tekst a gatunek, Katowice, s. 157—168.
Kita M., 2010, Język w mediach w kontekście kultury indywidualizmu. - Bogołębska B., Worsowicz M., red., Styl — dyskurs — media, Łódź, s. 93-104.
Kloch Z., 2006, Odmiany dyskursu. Semiotyka życia publicznego w Polsce po 1989 roku, Wrocław.
Kluszczyński R.W., 2010, Sztuka interaktywna. Od dzieła-instrumentu do interaktywnego spektaklu, Warszawa.
Loewe I., 2007, Gatunki paratekstowe w komunikacji medialnej, Katowice.
Łozowski P., 1999, Panchronia, czyli językoznawstwo bez synchronii. — Pajdzińska A., Krzyżanowski P., red., Przeszłość w językowym obrazie świata, Lublin, s. 25-50.
Malinowska E., 2004, Napisz do mnie przez telefon — od epistoły do SMS-a. — Ostaszewska D., red., Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 2: Tekst a gatunek, Katowice, s. 189-197.
Ostrowicki M., 2006, Wirtualne realis. Estetyka w epoce elektroniki, Kraków.
Rejter A., 2000, Kształtowanie się gatunku reportażu podróżniczego w perspektywie stylistycznej i pragmatycznej, Katowice.
Gumkowska A., 2009, Błogi wobec tradycji diarystycznej. Nowe gatunki w nowych mediach. — Ulicka D., red., Tekst (w) sieci, t. 1: Tekst. Język. Gatunki, Warszawa, s. 231-244.
Hopfmger M., 2010, Literatura i media po 1989 roku, Warszawa.
Rejter A., 2004, Wzorzec tekstowy reportażu podróżniczego w aspekcie ewolucji gatunku mowy -próba syntezy. - Malinowska E., Rott D., red., t. 1: Wokół reportażu podróżniczego, Katowice, s. 7-17.
Rejter A., 2008a, Genologia lingwistyczna w perspektywie analiz dyskursu - szanse i ograniczenia, „Tekst i Dyskurs - Text und Diskurs”, nr 1, s. 37-50.
Rejter A., 2008b, Semantyczne i stylistyczne uwikłania gatunku. Z rozważań nad staropolską nowelistyką. - Szczepankowska I., red., Styl a semantyka, Białystok 2008, s. 44-60.
Rejter A., 2009, Lingwistyczne refleksje nad komunikacją internetową-perspektywa historyczna. — Ulicka D., red., Tekst (w) sieci, t. 1: Tekst. Język. Gatunki, Warszawa, s. 111-121.
Rejter A., w druku, Oralne źródła noweli. Studium ze stylistyki historycznej. — Sokolska U., red., Odmiany stylowe polszczyzny — dawniej i dziś, Białystok.
Sławkowa E., 2007, O stylu literackim. Z zagadnień typologii odmian języka. - Ostaszewska D., red., Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 3: Gatunek a odmiany funkcjonalne, Katowice, s. 232-239.
Witosz B., 2005, Genologia lingwistyczna. Zarys problematyki, Katowice.
Witosz B., 2008, Podmiot w stylistyce wobec różnych koncepcji podmiotowości w dyskursie współczesnej humanistyki. — Bartmiński J., Gajdzińska A., red., Podmiot w języku i kulturze, Lublin, s. 123-138.
Witosz B., 2009, Dyskurs i stylistyka, Katowice.
Witosz B., 2010, Kategoria intertekstualności w kontekście współczesnej stylistyki (wąskie czy szerokie ujęcie?). - Mazur J., Małyska A., Sobstyl K., red., Intertekstualność we współczesnej komunikacji językowej, Lublin, s. 24—33.
Wojtak M., 1993, Styl urzędowy. — Bartmiński J., red., Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2: Współczesny język polski, Wrocław, s. 147—162.
Wojtak M., 2004, Gatunki prasowe, Lublin.
Woźniak W., 2010, Gatunek w sieci. - Wolny-Zmorzyński K., Furman W., red., Internetowe gatunki dziennikarskie, Warszawa, s. 53-60.
Wojtowicz E., 2008, Net art., Warszawa.
Zając J.M., Rakocy K., Nowak A., 2009, Interaktywne, choć osobiste błogi i blogowanie a komunikacja z otoczeniem. — Ulicka D., red., Tekst (w) sieci, t. 1: Tekst. Język. Gatunki, Warszawa, s. 219-230.
Zawojski P., 2010, Cyberkultura. Syntopia sztuki, nauki i technologii, Katowice.
Żmigrodzka B., 1997, Testament jako gatunek tekstu, Katowice.
Authors
Artur RejterStatistics
Downloads
License
Copyright (c) 2011 Stylistyka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
1. Copyrights to published works are held by the University of Opole (to the collective work) and the Authors (to individual parts of the collective work that have an independent meaning).
2. Only previously undistributed works can be published in the scientific journal "Stylistics".
3. The University of Opole does not restrict the possibility of the author's further dissemination of his work on condition that the scientific journal "Stylistics" is indicated as the original place of publication and the consent of the University Publishing House.
4. Consent to the publication of the work in the scientific journal "Stylistics" is tantamount to granting the author a non-exclusive license to the University of Opole, including the right to use the work without territorial restrictions and time limits in the following fields of exploitation:
a) within the scope of recording and multiplication of the work - production of any number of copies of the work in whole or in part using a specified technique, including printing, reprography, magnetic recording and digital technique, introduction of the work into computer memory and computer networks,
b) within the scope of circulation of the original or copies on which the work has been recorded - circulation, lending or hiring of the original or copies,
c) within the scope of dissemination of the work in a manner other than specified in item 2 - making the work or its abstract available on the Internet by enabling the recipients to access the work on-line or enabling them to download the work to their own device that makes it possible to read it, placing the work in electronic databases that disseminate scientific works, including in particular the CEEOL database (Central and Eastern Online Libray) and the abstract in English in the CEJSH database (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) within the scope of creating and distributing dependent works created using the work - using them in the fields of exploitation specified in points 1-3.
5. The author is not entitled to compensation for granting the license to the work.
6. The author agrees that the University may grant further permission to use the work (sublicense) in the fields of exploitation specified in par. 2 paragraph 4.
7. The author agrees that, in connection with the distribution of the work, his or her personal information, that is, name, affiliation, and e-mail address, may be made public.
Most read articles by the same author(s)
- Artur Rejter, Science towards cultural memory – (about) alchemy discourse(s) , Stylistyka: Vol. 28 (2019): Styl i pamięć
- Artur Rejter, The functions of axiology exponents in the Polish academic discourse of the 16th century , Stylistyka: Vol. 27 (2018): Styl i aksjologia
- Artur Rejter, Kulturowe konteksty przemian gatunku (na przykładzie noweli i romansu) , Stylistyka: Vol. 22 (2013): Styl w kulturze
- Artur Rejter, Emotionality versus picturesqueness of medieval Polish and their textual actualizations , Stylistyka: Vol. 30 (2021): Style and Emotions
- Artur Rejter, Straszydlaczki, urocznice, latawiczki. Poetycka konceptualizacja światów pozazmysłowych w twórczości Kazimiery Iłłakowiczówny , Stylistyka: Vol. 18 (2009): Styl i kreatywność - Style and Creativity
- Artur Rejter, Polska facecja prozatorska XVI-XVIII w. Styl - gatunek - komizm , Stylistyka: Vol. 10 (2001): Stylistyka dziś - Style and Humour - Stil' i ûmor
- Artur Rejter, Barokowe kształty słowa. Z zagadnień ewołucji stylu poematów Kaspra Twardowskiego , Stylistyka: Vol. 16 (2007): Styl i czas - Style and Time
- Artur Rejter, Cultural Context o f Journalistic Genres and Their Text Model , Stylistyka: Vol. 11 (2002): Stylistics and Poetics
- Artur Rejter, Discourse in the context of language history – research potential and perspectives , Stylistyka: Vol. 32 No. 32 (2023): Stylistyka