Współczesna wypowiedź dziennikarska w świetle zasady kooperacji

Aleksander Kiklewicz

doi:10.25167/Stylistyka.25.2016.10

Published: 2020-01-10

Vol. 25 (2016)

Modern journalistic expression in the light of the principle of cooperation

Aleksander Kiklewicz

Stylistyka

Section: ARTICLES

https://doi.org/10.25167/Stylistyka.25.2016.10

Abstract

The author considers the use of H. P. Grice’s theory of cooperation to describe the verbal behavior in the public communication, particularly in journalism. First, the author argues that the public communication cannot be reduced either to cooperation or to rationally planned action. Second, the author describes not only the rhetorical implications, but also the interpersonal implications of lower and higher order (instrumental and global). In the separate sections, the author describes implementation of postulates of some categories: quality, quantity, relevance and manner in the contemporary journalistic texts.

Keywords:

pragmatics, language of journalism, principle of cooperation, H. P. Grice, conversational implication

Most read articles by the same author(s)

Aleksander Kiklewicz, Language mannerism and snobbism as a stylistic phenomenon (on the example of Polish and Russian) , Stylistyka: Vol. 26 (2017): Słowo a styl
Aleksander Kiklewicz, Semantic simulation as the feature of the national style , Stylistyka: Vol. 27 (2018): Styl i aksjologia
Aleksander Kiklewicz, Dystrybucyjny model odmian społecznych języka , Stylistyka: Vol. 18 (2009): Styl i kreatywność - Style and Creativity
Aleksander Kiklewicz, Zasada kooperacji w krytycznej analizie dyskursów humanistycznych (na przykładzie nauk filologicznych) , Stylistyka: Vol. 23 (2014): Dyskurs i styl
Aleksander Kiklewicz, Stylistic Function of an Utterance from the Perspective of Contrastive Linguistics , Stylistyka: Vol. 20 (2011): Integracja w stylistyce - Integration in Stylistics

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Kiklewicz, A. (2020). Modern journalistic expression in the light of the principle of cooperation. Stylistyka, 25, 161–186. https://doi.org/10.25167/Stylistyka.25.2016.10

Cited by / Share

References

Attardo S., 1993, Violation of conversational maxims and cooperation: The case of jokes, „Journal of Pragmatics”, 19/6, s. 537–558. DOI: https://doi.org/10.1016/0378-2166(93)90111-2
Google Scholar

Berne E., 2012, W co grają ludzie? Psychologia stosunków międzyludzkich, Warszawa.
Google Scholar

Blumler J.G., Katz E., 1974, The uses of mass communications: Current perspectives on gratifications research, Beverly Hills.
Google Scholar

Borg E., 2009, On Three Theories of Implicature: Default Theory, Relevance Theory and Minimalism, „International Review of Pragmatics”, 1/1, s. 63–83. DOI: https://doi.org/10.1163/187731009X455848
Google Scholar

Brown, P., Levinson, S.C., 1987, Politeness: Some universals in language usage, Cambridge. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511813085
Google Scholar

Buttler D., Kurkowska H., Satkiewicz H., 1987, Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności leksykalnej (słownictwo rodzime), Warszawa.
Google Scholar

Chyliński M., 2011, Dziennikarstwo i public relations: równowaga sił w ekonomice, zainteresowania publiczności, „Zeszyty Prasoznawcze”, LIV, 3–4, s. 28–47.
Google Scholar

Cysewski K., 2002, Między historią badań literackich a teorią literatury, Olsztyn.
Google Scholar

Davis W.A., 1998, Implicature: Intention, Convention, and Principle in the Failure of Gricean Theory, Cambridge. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511663796
Google Scholar

Davies B., 2000, Grice’s cooperative principle: getting the meaning across, „Leeds Working Papers in Linguistics”, VIII, s. 1–26.
Google Scholar

Dmitruk P.M., 2011, Jak sprzedać informację? Seks, humor i sensacja w prasie, Poznań.
Google Scholar

Domosławski A., 2010, Kapuściński. Non-fiction, Warszawa.
Google Scholar

Dubisz S. (red.), 2008, Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 2: K–Ó, Warszawa.
Google Scholar

Filipiak M., 2003, Homo communicans. Wprowadzenie do teorii masowego komunikowania, Lublin.
Google Scholar

Głowacki M., 2013, Dziennikarze polscy w świetle studiów porównawczych systemów odpowiedzialności mediów w Europie, „Studia Medioznawcze”, 52/1, s. 29–43.
Google Scholar

Grice H.P., 1975, Logic and conversation. – Syntax and semantics, vol. 3, eds. P. Cole, J.L. Morgan, New York (polskie tłum.: Logika i konwersacja, „Przegląd Humanistyczny” 1977, VI, s. 85–99).
Google Scholar

Jabłoński W., 2007, Kreowanie informacji. Media relations, Warszawa.
Google Scholar

Jędrzejko E., 1993, Nominalizacje w systemie i w tekstach współczesnej polszczyzny, Katowice.
Google Scholar

Kiklewicz A., 1996, O niektórych zasadach komunikacji powszedniej (na materiale polskich i rosyjskich wyrażeń ilościowych). – Funkcjonowanie języka w różnych warunkach socjokulturowych i tekstowych, red. K. Wojtczuk, Siedlce.
Google Scholar

Kiklewicz A., 2002, Reprezentatywność a relewancja: dwie strony użycia komunikacyjnego polskich wyrażeń ilościowych. – Szkice Językoznawcze i Literaturoznawcze, red. A. Kiklewicz, K. Chruściński, Słupsk.
Google Scholar

Kiklewicz A., 2007a, Humor i karnawalizacja jako efekt atrakcji metaforycznej. – Humor i karnawalizacja we współczesnej komunikacji językowej, red. M. Mazur, M. Rumińska, Lublin.
Google Scholar

Kiklewicz A., 2007b, Manipulacja i sugestia w strukturze funkcji pragmatycznej. – Mechanizmy perswazji i manipulacji. Zagadnienia ogólne, red. G. Habrajska, Łask.
Google Scholar

Kiklewicz A., 2011, Reguły konwersacji Grice’a: semantyka czy pragmatyka?, „Linguistica Copernicana”, 2, s. 25–38. DOI: https://doi.org/10.12775/LinCop.2011.020
Google Scholar

Kiklewicz A., 2012, Czwarte królestwo. Język a kontekst w dyskursach współczesności, Warszawa.
Google Scholar

Kiklewicz A., 2014, Zasada kooperacji w krytycznej analizie dyskursów humanistycznych (na przykładzie nauk filologicznych), „Stylistyka”, XXIII, s. 329–356.
Google Scholar

Kiklewicz, A., 2015, Bełkot w komunikacji: próba klasyfikacji zjawisk. – Bełkot, czyli mowa ludzka pozbawiona sensu. Komunikacyjna funkcja wypowiedzi niejasnych,red. P. Lewiński, Olsztyn.
Google Scholar

Kleiber G., 2003, Semantyka prototypu. Kategorie i znaczenie leksykalne, Kraków.
Google Scholar

Krizhanskaja J.S., Tretiakov V.P. [Križanskaja Ju.S., Tret'jakov V.P.], 1990, Grammatika obščenija, Leningrad.
Google Scholar

Kuczyński M., 2004, Transfuzja semantyczna jednostek leksykalnych a rola mediów. – Aspekty współczesnych dyskursów, red. P.P. Chruszczewski, Kraków.
Google Scholar

Lapp E., 1992, Linguistik der Ironie, Tübingen.
Google Scholar

Lasky M.J., 2005, Profanity, Obscenity & the Media, New Brunswick–London.
Google Scholar

Leech, G., 1983, Principles of Pragmatics, London.
Google Scholar

Lindblom K., 1999, Cooperating with Grice: a cross-disciplinary metaperspective on uses of Grice’s cooperative principle, „Journal of Pragmatics”, 33/10, s. 1601–1623. DOI: https://doi.org/10.1016/S0378-2166(00)00069-2
Google Scholar

Lis T., 2004, Nie tylko fakty, Warszawa.
Google Scholar

Majkowska G., 2000, O języku mediów. – Dziennikarstwo i świat mediów, red. Z. Bauer, E. Chudziński, Kraków.
Google Scholar

Niesyto H., 2007, Mediensozialisation, gesellschaftliche Medienentwicklung und Medienkritik, „Zeitschrift für Literaturwissenschat und Linguistik”, 146, s. 23–46. DOI: https://doi.org/10.1007/BF03379656
Google Scholar

Olędzki J., 2013, Czy PR-owcy zagrażają dziennikarstwu? Związki public relations z media agenda setting, „Zeszyty Prasoznawcze”, 56/1, s. 59–71.
Google Scholar

Perelman C., Olbrechts-Tytec L., 1969, The new rhetoric: a treatise on argumentation, Notre Dame.
Google Scholar

Pisarek W., 2002, Nowa retoryka dziennikarska, Kraków.
Google Scholar

Reimer R., 2013, Grice on Irony and Metaphor: Discredited by the Experimental Evidence?, „International Review of Pragmatics”, 5/1, s. 1–33. DOI: https://doi.org/10.1163/18773109-13050101
Google Scholar

Sarangi S.K., 1992, Non-cooperation in communication: A reassessment of Gricean pragmatics, „Journal of Pragmatics”, 17/2, s. 117–154. DOI: https://doi.org/10.1016/0378-2166(92)90037-C
Google Scholar

Schwitalla, J., 1979, Dialogsteuerung in Interviews: Ansätze zu einer Theorie der Dialogsteuerung mit empirischen Untersuchungen von Politiker-, Experten- und Starinterviews in Rundfunk und Fernsehen, München.
Google Scholar

Searle J.R., 1979, Metaphor. – Metaphor and Thought, red. A. Ortony, London–New York–Melbourne.
Google Scholar

Slemnev M.A., Vasil’kov V.N. [Slemenev M.A., Vasil'kov V.N.], 1990, Dialektika spora, Minsk.
Google Scholar

Szumska D., 1999, Niebezpieczne związki, czyli meandry adiektywizacji. – Palanistyka - Polinistika – Polonistyka 1999, red. A. Kiklewicz, Minsk.
Google Scholar

Szumska D., 2000, Rzecz o orzeczniku, czyli meandry adiektywizacji II. – Palanistyka - Polinistika – Polonistyka 2000, red. A. Kiklewicz, Minsk.
Google Scholar

Świątek J., 2000, Efekty retoryczne w przekazach reklamowych. – Język trzeciego tysiąclecia I, red. G. Szpila, Kraków.
Google Scholar

Tołczyk D., 2012, Powiedzieć Zachodowi, „Tygodnik Powszechny”, 18/19, s. 6–9.
Google Scholar

Topczewska U., 2005, Jens Greve, Kommunikation und Bedeutung. Grice-Programm, Sprechakttheorie und radikale Interpretation, „Kwartalnik Neofilologiczny”, 52/3, s. 249–251.
Google Scholar

Wandhoff, H., 2005, Die Macht der Schrift, Münster.
Google Scholar

Wilkoń A., 2003, Spójność i struktura tekstu, Kraków. Winterhoff-Spurk, P., 2007, Psychologia mediów, Kraków.
Google Scholar

Witek M., 2005, Truth and Conversation, „Philosophica”, 75, s. 103–135. DOI: https://doi.org/10.21825/philosophica.82213
Google Scholar

Witek M., 2010, Między inferencjonizmem i antyinferencjonizmem: spór o naturę kompetencji komunikacyjnej po odkryciu zjawiska niedookreślenia językowego. – Metodologie językoznawstwa: filozoficzne i empiryczne problemy w analizie języka, red. P. Stalmaszczyk, Łódź. DOI: https://doi.org/10.18778/7525-352-8.05
Google Scholar

Wojtak M., 2004, Gatunki prasowe, Lublin.
Google Scholar

Wolny-Zmorzyński K., Wrońska M., Furman W. (red.), 2006, Między odpowiedzialnością a sensacją. Dziennikarstwo i edukacja na przełomie wieków, Rzeszów.
Google Scholar

Yanovitzky I., Rimal R.N., 2006, Communication and Normative Influence: An Introduction to the Special Issue, „Communication Theory”, 16, s. 1–6. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-2885.2006.00002.x
Google Scholar

Żydek-Bednarczuk U., 2004, Zmiany w zachowaniach komunikacyjnych a problem strategii i manipulacji. – Manipulacja w języku, red. P. Krzyżanowski, P. Nowak, Lublin.
Google Scholar