Individudlni styl-problem a reśeni
Petr Mareś
Abstrakt
First part of the article outlines the evolution of the concept of individual style in stylistics. Second and third part point out the theoretical and methodological problems connected with the above-mentioned concept and draw attention to several possible Solutions. The radical solution consists - in the tradition of the negativistic propositions submitted by B. Gray in his book Style. The Problem and its Solution (1969) - in denying the existence of the phenomenon of individual style (Ch. Grimm, Zum Mythos Individualstil, 1991). If we want to defend the legitimacy and usefulness of the concept, we have to take into account various factors. (1) Individual style manifests itself in the whole textual production of a person, but only a part of this production can become object of research; so a complicated question arises, which texts can be considered representative. (2) The reductive approach to the individual style searches for those style traits that are specific only for the given author and tries to fdter out all the other traits. On the other hand, the complex approach conceives the individual style as a modę of selection and organization of the elements of author’s idiolect; thus, also the devices shared with other persons are considered as components of the individual style. (3) The individual style must be viewed as dynamie and changing in time.
Słowa kluczowe:
individual style, idiosyneratie vs. generic stylistics, representative texts, reductive and complex approach to the individual style, idiolect, identity, ipseityBibliografia
Ćervenka M., 1995, Individualni styl a jeho vyznamova aktivita, „Stylistyka” IV, s. 223-225.
Gray B., 1969, Style. The Problem and its Solution, The Hague - Paris: Mouton.
Grimm Ch., 1991, Zum Mythos Individualstil. Mikrostilistische Untersuchungen zu Thomas Mann, Wiirzburg: Kónigshausen und Neumann.
Gumbrecht H. U., 1986, Schwindende Stabilitdt der Wirklichkeit. Eine Geschichte des Stilbegriffs. — Stil. Geschichten und Funktionen eines kulturwissenschaftlichen Diskurselements, ed. H.U. Gumbrecht, K.L. Pfeiffer, Frankfurt am Main: Suhrkamp, s.726-788.
Hassler G., 2009, Stil. — G. Hassler, C. Neis, Lexikon sprachtheoretischer Grundbegriffe des 17. und 18. Jahrhunderts, Berlin - New York: Walter de Gruyter, s. 975-1000.
Hausenblas K., 1991, Neco mało k jazyku a stylu Jana Gebauera. — Slavica Pragensia XXXV. Jan Gebauer. Sbornikk 150. vyroći narozeni, Praha: Karolinum, s. 21-29.
Hausenblas K. 1995, Strućna charakteristika stylu a stylistiky, „Stylistyka” IV, s. 233-243.
Havranek B., 1963, K funkćnimu rozvrstveni spisovneho jazyka. - B. Havranek, Studie o spisovnem jazyce, Praha: Nakladatelstvf ĆSAV, s. 60-68 [1942].
Janković M., 2005, Individualni styl a problematika „smyslu” umeleckeho literarniho dila. — M. Janković, Gesty za smyslem literarniho dila, Praha: Karolinum, s. 127-140 [1976].
Jelinek, M., 2006, Principy rozboru individualnich stylu. — Komunikace — styl - text, ed. A. Jaklova, Ćeske Budejovice: Jihoćeska univerzita, s. 35—40.
Junkova B., 1996, Jazyk komentaru Jiriho Leschtiny. — Spisovnost a nespisovnost dnes, ed. R. Śramek, Brno: Masarykova univerzita v Bme, s. 163-165.98
Lecercle J.-J., 1993, The Current State of Stylistics, „The European English Messenger” II, ć.l, s.14—18.
Lerchner G., 2002, lndividualstil und gesellschaftliche Sprachtatigkeit. — G. Lerchner, Schriften zum Stil. Tbrtrage zur Ehrung Gotthards Lerchners anlasslich seines 65. Geburtstages und Aufsatze des Jubilars, ed. I. Barz, U. Fix, M. Schrbder, Leipzig: Leipziger Universitatsverlag, s. 68-79 [1980].
Lessing G. E., 1996, Anti-Goeze. D. i. notgedrungene Beitrdge zu den freiwilligen Beitragen des Hm. Past. Goeze. - G. E. Lessing, Werke, Bd. 8, ed. H. Góbel. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft, s. 160-308 [1778].
Mukafovsky J., 1948a, Pokus o slohovy rozbor Babićky Bożeny Nemcove. - J. Mukarovsky, Kapitoly z ćeske poetiky II, Praha: Svoboda, s. 311-322 [1925].
Mukafovsky J., 1948b, Masaryk jako stylista. — J. Mukafovsky, Kapitoly z ćeske poetiky II, Praha: Svoboda, s. 422^446 [1932].
Neruda J„ 1951, Knihy baśni, ed. F. Vodićka, Praha: Orbis.Ricoeur P., 1992, Oneself as Another, prel. K. Blamey, Chicago - London: The University of Chicago Press [1990].
Spitzer L., 1961, Stilstudien I, Miinchen: Max Hueber [1928].Tłusty J., 2008, Ricoeurova cesta k narativni identite. - Vypraveni v kontextu, ed. A. Jedlićkova, O. Sladek, Praha: Ustav pro ćeskou literaturu AV ĆR, s. 230-239.
Trabant J., 1986, Der Totaleindruck. Stil der Texte und Charakter der Sprachen. — Stil. Geschichten und Funktionen eines kulturwissenschaftlichen Diskurselements, ed. H. U. Gumbrecht, K. L. Pfeiffer, Frankfurt am Main: Suhrkamp, s. 169-188.
Autorzy
Petr MareśStatystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2011 Stylistyka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
Inne teksty tego samego autora
- Petr Mareš, Obrázky a „opráski” z českých dějin. O stylu obrázkových seriálů věnovaných historii , Stylistyka: Tom 28 (2019): Styl i pamięć
- Petr Mareš, Lexikální prostředky a styl nové české literatury , Stylistyka: Tom 26 (2017): Słowo a styl
- Petr Mareš, Vícejazyčná próza v nové české literatuře a její styl , Stylistyka: Tom 24 (2015): Różnorodność kulturowa a styl
- Alena Macurová, Petr Mareš, Soužití a střet. Ke stylu vícejazyčného textu , Stylistyka: Tom 5 (1996): Stylistyka stosowana
- ALENA MACUROVÁ, PETR MAREŠ, Od stylu k smyslu , Stylistyka: Tom 4 (1995): Tekst i styl - Text and style - Текст и стиль
- PETR MAREŠ, Dialog. Nové stylové podoby tradičního žánru , Stylistyka: Tom 32 Nr 32 (2023): Stylistyka
