Struktura skargi mówionej
Katarzyna Wyrwas
Sažetak
In the article author treats complaint as the most popular way of expressing the negative emotions, as one of speech genres, which exist in every-day human interactions. First the author presents semantic definition of the complaint genre pattern: [I say: I feel badly about Y], This basic structure can be realized in different ways, creating the structurally different texts, so it is necessary to describe linguistic aspects of complaint structure, according to the conception of textual pattern. People recognize the complaints by intuitive identification of most important complaint component: speaker’s discontent. Author present textual pattern of basic structure. It may consist of interjection which express negative emotions (for example Matko Boska!), or it may be just one sentence, which communicates about speaker’s discontent explicite (for example jak mi źle!). Textual pattern of developed structure, composed of sequence of elements, is also presented. Speakers realizes it by giving some informations, for example about person which he is complaining on or about situations which are annoying for him.
##submission.citations##
Bachtin M., 1983, Gatunki mowy a formy języka. - Bachtin. Dialog. Język. Literatura, red. E. Czaplejewicz i E. Kasperski, Warszawa, s. 113-117.
Google Scholar
Bachtin M., 1986, Problem gatunków mowy. Idem, Estetyka twórczości słownej, Warszawa, s. 348-402.
Google Scholar
Bajerowa I., 1988, Kilka problemów stylistyczno-leksykalnych współczesnego polskiego języka religijnego. - O języku religijnym. Zagadnienia wybrane, red. M. Karpiuk, J. Sambor, Lublin, s. 21-44.
Google Scholar
Depta K., 1998, Struktura narracji mówionej, „Język Polski” LXXVIII, z. 3-4, s. 223-230.
Google Scholar
Depta K., 1999, Wzorzec gatunkowy skargi, „Stylistyka” VIII, s. 133-145.
Google Scholar
Dobrzyńska T., 1974, Delimitacja tekstu literackiego, Wrocław.
Google Scholar
Dobrzyńska T., 1993, Tekst. - Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2, Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław, s. 283-304.
Google Scholar
Górnik M., 1994, Dynamika roszczeń i doświadczania niesprawiedliwości wśród ludzi chorych somatycznie, Katowice.
Google Scholar
Jakubowska E., 1999, Cross-cultural Dimensions of Politeness in the Case of Polish and English, Katowice.
Google Scholar
Jordanskaja L., 1972, Próba leksykograficznego opisu znaczeń grupy rosyjskich słów oznaczających uczucia. - Semantyka i słownik, red. A. Wierzbicka, Wrocław, s. 105-123.
Google Scholar
Kita M., 1998, Wywiad prasowy. Język - gatunek - interakcja, Katowice.
Google Scholar
Labocha J., 1990, Opowiadania ludowe ze Śląska Cieszyńskiego w Czechosłowacji w świetle pragmalingwistyki tekstu, Kraków.
Google Scholar
Łotman J. M., 1984, Struktura tekstu artystycznego, Warszawa.
Google Scholar
Mazur J., 1990, Styl i tekst w aspekcie pragmatycznym, Socjolingwistyka 9, s. 71-86.
Google Scholar
Mayenowa M. R., 1974, Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka, Wrocław.
Google Scholar
Perczyńska N., 1975, Wybrane cechy składniowo-stylistyczne polszczyzny mówionej (na materiale gwary północnomazowieckiej wsi Szczutowo i okolic), Wrocław.
Google Scholar
Pietras M., Kunachowicz Z., 1988, Ewaluacja sprawiedliwości: jej przebieg i uwarunkowania. - Sprawiedliwość i zaufanie interpersonalne w świetle współczesnych teorii i badań, red. W. Wosińska, Z. Ratajczak, Katowice.
Google Scholar
Reszka J., 1989, Cechy semantyczne i składniowe wybranych wyrażeń komunikujących niezadowolenie z istniejącego stanu rzeczy (narzeka, utyskuje, skarży się, żali się), „Polonica” XIV, s. 45-65.
Google Scholar
Sandig B., 1978, Stilistik. Spachpragmatische Grundlegung der Stilb es chreibung, Berlin-New York.
Google Scholar
Sandig B., 1986, Stilistik der deutschen Sprache, Berlin-New York.
Google Scholar
Tatarkiewicz W., 1990, O szczęściu, Warszawa.
Google Scholar
Trzynadlowski J., 1977, Z językowych wyznaczników gatunku literackiego. - Z zagadnień języka artystycznego, red. J. Bubak, A. Wilkoń, Kraków, s. 29-37.
Google Scholar
Wierzbicka A., 1971, Kocha, lubi, szanuje. Medytacje semantyczne, Warszawa.
Google Scholar
Wierzbicka A., 1996, Między modlitwą a przekleństwem: O Jezu! i podobne wyrażenia na tle porównawczym, „Etnolingwistyka” VIII, s. 25-39.
Google Scholar
Wojtak M., 1991, Z problematyki opisu stylu tekstów użytkowych na podstawie analizy ogłoszeń matrymonialnych, „Poradnik Językowy”, z. 2, s. 79-87.
Google Scholar
Wojtak M., 1999, Wyznaczniki gatunku wypowiedzi na przykładzie tekstów modlitewnych, „Stylistyka” VIII, s. 105-117.
Google Scholar
Wosińska W., 1988, Istota i regulacyjny charakter poczucia pokrzywdzenia w relacjach interpersonalnych. - Sprawiedliwość i zaufanie interpersonalne w świetle współczesnych teorii i badań, red. W. Wosińska, Z. Ratajczak, Katowice.
Google Scholar
##libcom.authors##
Katarzyna Wyrwas##libcom.statistics##
##plugins.generic.usageStats.downloads##
##submission.license##
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
##plugins.generic.recommendByAuthor.heading##
- Katarzyna Wyrwas, Rozum i serce. Pamięć w wybranych językach indoeuropejskich , Stylistyka: Svezak 28 (2019): Styl i pamięć
- Katarzyna Wyrwas, Wielojęzyczność w reklamie - nadawca i narracja , Stylistyka: Svezak 12 (2003): Wielojęzyczność a styl - Multilingualism and Style
- Katarzyna Wyrwas, Dominanta semantyczna gatunku mowy (na przykładzie negacji w skargach potocznych) , Stylistyka: Svezak 15 (2006): Styl i kultura
- Katarzyna Wyrwas, Językowe sposoby wyrażania punktu kulminacyjnego w opowiadaniach potocznych , Stylistyka: Svezak 23 (2014): Dyskurs i styl
- Katarzyna Wyrwas, Uwagi o kobiecym i męskim sposobie opowiadania , Stylistyka: Svezak 13 (2004): Styl a płeć
- Katarzyna Wyrwas, Kawał a narracja , Stylistyka: Svezak 10 (2001): Stylistyka dziś - Style and Humour - Stil' i ûmor
- Katarzyna Wyrwas, Skarga potoczna w strukturze narracyjnej , Stylistyka: Svezak 14 (2005): Stylistyka i Kożyna - Stylistics and Kozhina
- KATARZYNA WYRWAS, Język i styl powieści pt. Pokraj Andrzeja Saramonowicza – rekonesans , Stylistyka: Svezak 32 Br. 32 (2023): Stylistyka
