Odmiana medialna języka a ustne wypowiedzi uczniów
Abstrakt
This article seeks to answer the question whether features of media language can be discerned in the utterances of the younger generation and, if so, which ones. The oral presentations performed during the secondary school final examinations
(obtained from the recordings) were studied. They have never been analysed in this respect before. The presentations have, on the one hand, an official character and, on the other, are spontaneous as they are produced on an ad hoc and continuous
basis, with no possibility of predicting their final shape. First, the article reviews the characterisation of media language by researchers working on the subject in order to establish a group of the most distinctive features that may be present in students’ expressions. An analysis of the material carried out at the cognitive, structural, and linguistic levels is then presented, which has made it possible to discern the presence of certain features of the media variety of language, including superficiality and fragmentation, definiteness, associativeness, and colloquiality. The paper is concluded with a statement that the changes that are taking place in the language (and therefore in the thinking) of the younger generation are becoming a challenge for educational didactics, which should provide contemporary schools with more effective models of language education, taking into account the
current expansion of media literacy.
Słowa kluczowe:
media variety of language, student speeches, media influence, e-generationBibliografia
Abu Sa’aleek A. O., 2015, Internet Linguistics: A Linguistic Analysis of Electronic Discourse as a New Variety of Language, „International Journal of English Linguistics”, vol. 5, No. 1, s. 135–145.
DOI: https://doi.org/10.5539/ijel.v5n1p135
Google Scholar
Baron N. S., 1984, Computer Mediated Communication as a Force in Language Change, „Visible Language”, vol. XVIII, No. 2, s. 118–141.
Google Scholar
Bartmiński J., 2001, Styl potoczny. – Tegoż, Współczesny język polski, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 115–134.
Google Scholar
Crystal D., 2001, Language and the Internet, Cambridge: Cambridge University Press.
Google Scholar
Duszak A., 1998, Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Ejsmont M., Kosmalska B., 2005, Media. Wartości. Wychowanie, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar
Gajda J., 2007, Media w edukacji, Kraków: Impuls.
Google Scholar
Gajda S., 2003, Sytuacja językowa w Polsce na przełomie wieków XX na XXI. – Współczesna polska i słoweńska sytuacja językowa, red. S. Gajda, A. Vidovič Muha, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, s. 11–40.
Google Scholar
Goban-Klas T., Sienkiewicz P., 1999, Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagrożenia, wyzwania, Kraków: Fundacja Postępu Telekomunikacji.
Google Scholar
Kita M., 2017, Pozycja odmiany medialnej wśród innych odmian językowych, „Studia Medioznawcze”, nr 1, s. 67–73.
DOI: https://doi.org/10.33077/uw.24511617.ms.2017.68.409
Google Scholar
Laskowska M., 2012, Komunikacja za pomocą social media – możliwości i zagrożenia. Zarys problematyki. – Komunikacja – (po)rozumienie – obecność społeczna, red. M. Biedroń, M. Wawrzak-Chodaczek, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 29–41.
Google Scholar
Lisowska-Magdziarz M., 2008, Środki komunikowania masowego i szerokie paradygmaty medialne w życiu codziennym Polaków u progu XXI wieku, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Marody M., 1987, Technologie intelektu. Językowe determinanty wiedzy potocznej i ludzkiego działania, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
McLuhan M., 2004, Zrozumieć media. Przedłużenie człowieka, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne.
Google Scholar
Melosik Z., 2005, Młodzież a przemiany kultury współczesnej. – Młodzież wobec (nie)gościnnej przyszłości, red. R. Leppert, Z. Melosik, B. Wojtasik, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu, s. 13–31.
Google Scholar
Miczka T., 2008, Kultura w stylu KISS. Pierwsze, czyli proste – Keep it simple, stupid?, „Anthropos. Czasopismo przy Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach”, nr 10–11, s. 204–212 (https://www.anthropos.us.edu.pl/anthropos6/texty/miczka_2.htm).
Google Scholar
Niesporek-Szamburska B., 2010, Media elektroniczne a język ucznia. – Kształcenie językowe w dobie kultury masowej polisensorycznej, red. U. Kopeć, Z. Sibiga, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, s. 123–136.
Google Scholar
Nocoń J., 2018, Szkolny polonista wobec ekspansji potoczności. – Istnieć w kulturze. Istnieć w kulturach, red. A. Rypel, D. Jastrzębska-Golonka, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, s. 171–185.
Google Scholar
Ogonowska A., Skowronek B., 2016, „Język na nielegalu”, czyli wpływ multimediów na komunikację werbalną młodego pokolenia. – Język w internecie. Antologia, red. M. Kita, I. Loewe, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 77–89.
Google Scholar
Ożóg K., 2008, Zmiany we współczesnym języku i ich kulturowe uwarunkowania. – Język a Kultura, t. 20: Tom jubileuszowy, red. A. Dąbrowska, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 59–79.
Google Scholar
Ożóg K., 2009, Boskie usta, kultowe dialogi – wpływ mediów na nowe wzorce językowe. – Kształtowanie się wzorów i wzorców językowych, red. A. Piotrowicz, K. Skiba, M. Szczyszka, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, s. 11–20.
Google Scholar
Ożóg K., 2011, Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, Rzeszów: Biblioteka Frazy.
Google Scholar
Piekot T., 2005, Słowo w kulturze multimediów. – Język @ multimedia, red. A. Dytman-Stasieńko, J. Stasieńko, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu, s. 285–295.
Google Scholar
Pilch A., 2004, Problemy integracji literatury i malarstwa w szkole. – Przygotowanie ucznia do odbioru różnych tekstów kultury, red. A. Janus-Sitarz, Kraków: Universitas, s. 197–209.
Google Scholar
Pisarek W., 2016, Język mediów czy język w mediach?, „Język Polski”, z. 2, s. 5–11.
DOI: https://doi.org/10.31286/JP.96.2.1
Google Scholar
Skudrzyk A., 2005, Czy zmierzch kultury pisma? O synestezji i alfabetyzmie funkcjonalnym, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar
Warchala J., Skudrzyk A., 2010, Kultura piśmienności młodego pokolenia, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek.
Google Scholar
Wojtak M., Gatunki prasowe, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar
Żydek-Bednarczuk U., 2012, Zmiany w zachowaniach komunikacyjnych a nowe odmiany językowe (odmiana medialna). – Język w mediach: antologia, red. M. Kita, I. Loewe, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 24–31.
Google Scholar
Żydek-Bednarczuk U., 2013, Dyskurs medialny. – Przewodnik po stylistyce polskiej. Style współczesnej polszczyzny, red. E. Malinowska, J. Nocoń i U. Żydek-Bednarczuk, Kraków: Universitas, s. 179–197.
Google Scholar
Statystyki
Downloads
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
Inne teksty tego samego autora
- Anna Tabisz, “Perhaps you remember…?” About students’ strategies of remembering the forgotten during secondary school final examination interviews , Stylistyka: Tom 28 (2019): Styl i pamięć
- Anna Tabisz, Termin w dydaktyce szkolnej , Stylistyka: Tom 26 (2017): Słowo a styl
- Anna Tabisz, Modalność epistemiczna w ustnych wypowiedziach maturzystów , Stylistyka: Tom 25 (2016): Gajda i stylistyka
