Odmiana medialna języka a ustne wypowiedzi uczniów

Abstract

This article seeks to answer the question whether features of media language can be discerned in the utterances of the younger generation and, if so, which ones. The oral presentations performed during the secondary school final examinations
(obtained from the recordings) were studied. They have never been analysed in this respect before. The presentations have, on the one hand, an official character and, on the other, are spontaneous as they are produced on an ad hoc and continuous
basis, with no possibility of predicting their final shape. First, the article reviews the characterisation of media language by researchers working on the subject in order to establish a group of the most distinctive features that may be present in students’ expressions. An analysis of the material carried out at the cognitive, structural, and linguistic levels is then presented, which has made it possible to discern the presence of certain features of the media variety of language, including superficiality and fragmentation, definiteness, associativeness, and colloquiality. The paper is concluded with a statement that the changes that are taking place in the language (and therefore in the thinking) of the younger generation are becoming a challenge for educational didactics, which should provide contemporary schools with more effective models of language education, taking into account the
current expansion of media literacy.

Keywords:

media variety of language, student speeches, media influence, e-generation

Abu Sa’aleek A. O., 2015, Internet Linguistics: A Linguistic Analysis of Electronic Discourse as a New Variety of Language, „International Journal of English Linguistics”, vol. 5, No. 1, s. 135–145.
DOI: https://doi.org/10.5539/ijel.v5n1p135   Google Scholar

Baron N. S., 1984, Computer Mediated Communication as a Force in Language Change, „Visible Language”, vol. XVIII, No. 2, s. 118–141.
  Google Scholar

Bartmiński J., 2001, Styl potoczny. – Tegoż, Współczesny język polski, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 115–134.
  Google Scholar

Crystal D., 2001, Language and the Internet, Cambridge: Cambridge University Press.
  Google Scholar

Duszak A., 1998, Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  Google Scholar

Ejsmont M., Kosmalska B., 2005, Media. Wartości. Wychowanie, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
  Google Scholar

Gajda J., 2007, Media w edukacji, Kraków: Impuls.
  Google Scholar

Gajda S., 2003, Sytuacja językowa w Polsce na przełomie wieków XX na XXI. – Współczesna polska i słoweńska sytuacja językowa, red. S. Gajda, A. Vidovič Muha, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, s. 11–40.
  Google Scholar

Goban-Klas T., Sienkiewicz P., 1999, Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagrożenia, wyzwania, Kraków: Fundacja Postępu Telekomunikacji.
  Google Scholar

Kita M., 2017, Pozycja odmiany medialnej wśród innych odmian językowych, „Studia Medioznawcze”, nr 1, s. 67–73.
DOI: https://doi.org/10.33077/uw.24511617.ms.2017.68.409   Google Scholar

Laskowska M., 2012, Komunikacja za pomocą social media – możliwości i zagrożenia. Zarys problematyki. – Komunikacja – (po)rozumienie – obecność społeczna, red. M. Biedroń, M. Wawrzak-Chodaczek, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 29–41.
  Google Scholar

Lisowska-Magdziarz M., 2008, Środki komunikowania masowego i szerokie paradygmaty medialne w życiu codziennym Polaków u progu XXI wieku, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  Google Scholar

Marody M., 1987, Technologie intelektu. Językowe determinanty wiedzy potocznej i ludzkiego działania, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  Google Scholar

McLuhan M., 2004, Zrozumieć media. Przedłużenie człowieka, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne.
  Google Scholar

Melosik Z., 2005, Młodzież a przemiany kultury współczesnej. – Młodzież wobec (nie)gościnnej przyszłości, red. R. Leppert, Z. Melosik, B. Wojtasik, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu, s. 13–31.
  Google Scholar

Miczka T., 2008, Kultura w stylu KISS. Pierwsze, czyli proste – Keep it simple, stupid?, „Anthropos. Czasopismo przy Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach”, nr 10–11, s. 204–212 (https://www.anthropos.us.edu.pl/anthropos6/texty/miczka_2.htm).
  Google Scholar

Niesporek-Szamburska B., 2010, Media elektroniczne a język ucznia. – Kształcenie językowe w dobie kultury masowej polisensorycznej, red. U. Kopeć, Z. Sibiga, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, s. 123–136.
  Google Scholar

Nocoń J., 2018, Szkolny polonista wobec ekspansji potoczności. – Istnieć w kulturze. Istnieć w kulturach, red. A. Rypel, D. Jastrzębska-Golonka, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, s. 171–185.
  Google Scholar

Ogonowska A., Skowronek B., 2016, „Język na nielegalu”, czyli wpływ multimediów na komunikację werbalną młodego pokolenia. – Język w internecie. Antologia, red. M. Kita, I. Loewe, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 77–89.
  Google Scholar

Ożóg K., 2008, Zmiany we współczesnym języku i ich kulturowe uwarunkowania. – Język a Kultura, t. 20: Tom jubileuszowy, red. A. Dąbrowska, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 59–79.
  Google Scholar

Ożóg K., 2009, Boskie usta, kultowe dialogi – wpływ mediów na nowe wzorce językowe. – Kształtowanie się wzorów i wzorców językowych, red. A. Piotrowicz, K. Skiba, M. Szczyszka, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, s. 11–20.
  Google Scholar

Ożóg K., 2011, Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, Rzeszów: Biblioteka Frazy.
  Google Scholar

Piekot T., 2005, Słowo w kulturze multimediów. – Język @ multimedia, red. A. Dytman-Stasieńko, J. Stasieńko, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu, s. 285–295.
  Google Scholar

Pilch A., 2004, Problemy integracji literatury i malarstwa w szkole. – Przygotowanie ucznia do odbioru różnych tekstów kultury, red. A. Janus-Sitarz, Kraków: Universitas, s. 197–209.
  Google Scholar

Pisarek W., 2016, Język mediów czy język w mediach?, „Język Polski”, z. 2, s. 5–11.
DOI: https://doi.org/10.31286/JP.96.2.1   Google Scholar

Skudrzyk A., 2005, Czy zmierzch kultury pisma? O synestezji i alfabetyzmie funkcjonalnym, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
  Google Scholar

Warchala J., Skudrzyk A., 2010, Kultura piśmienności młodego pokolenia, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek.
  Google Scholar

Wojtak M., Gatunki prasowe, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
  Google Scholar

Żydek-Bednarczuk U., 2012, Zmiany w zachowaniach komunikacyjnych a nowe odmiany językowe (odmiana medialna). – Język w mediach: antologia, red. M. Kita, I. Loewe, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 24–31.
  Google Scholar

Żydek-Bednarczuk U., 2013, Dyskurs medialny. – Przewodnik po stylistyce polskiej. Style współczesnej polszczyzny, red. E. Malinowska, J. Nocoń i U. Żydek-Bednarczuk, Kraków: Universitas, s. 179–197.
  Google Scholar


Published
2023-02-06

Cited by

Tabisz, A. (2023). Odmiana medialna języka a ustne wypowiedzi uczniów. Stylistyka, 31, 121–136. https://doi.org/10.25167/Stylistyka31.2022.6

Statistics

Downloads

Download data is not yet available.


License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

1. Copyrights to published works are held by the University of Opole (to the collective work) and the Authors (to individual parts of the collective work that have an independent meaning).

2. Only previously undistributed works can be published in the scientific journal "Stylistics".

3. The University of Opole does not restrict the possibility of the author's further dissemination of his work on condition that the scientific journal "Stylistics" is indicated as the original place of publication and the consent of the University Publishing House.

4. Consent to the publication of the work in the scientific journal "Stylistics" is tantamount to granting the author a non-exclusive license to the University of Opole, including the right to use the work without territorial restrictions and time limits in the following fields of exploitation:

a) within the scope of recording and multiplication of the work - production of any number of copies of the work in whole or in part using a specified technique, including printing, reprography, magnetic recording and digital technique, introduction of the work into computer memory and computer networks,

b) within the scope of circulation of the original or copies on which the work has been recorded - circulation, lending or hiring of the original or copies,

c) within the scope of dissemination of the work in a manner other than specified in item 2 - making the work or its abstract available on the Internet by enabling the recipients to access the work on-line or enabling them to download the work to their own device that makes it possible to read it, placing the work in electronic databases that disseminate scientific works, including in particular the CEEOL database (Central and Eastern Online Libray) and the abstract in English in the CEJSH database (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).

d) within the scope of creating and distributing dependent works created using the work - using them in the fields of exploitation specified in points 1-3.

5. The author is not entitled to compensation for granting the license to the work.

6. The author agrees that the University may grant further permission to use the work (sublicense) in the fields of exploitation specified in par. 2 paragraph 4.

7. The author agrees that, in connection with the distribution of the work, his or her personal information, that is, name, affiliation, and e-mail address, may be made public.