Odmiana medialna języka a ustne wypowiedzi uczniów

Abstrakt

This article seeks to answer the question whether features of media language can be discerned in the utterances of the younger generation and, if so, which ones. The oral presentations performed during the secondary school final examinations
(obtained from the recordings) were studied. They have never been analysed in this respect before. The presentations have, on the one hand, an official character and, on the other, are spontaneous as they are produced on an ad hoc and continuous
basis, with no possibility of predicting their final shape. First, the article reviews the characterisation of media language by researchers working on the subject in order to establish a group of the most distinctive features that may be present in students’ expressions. An analysis of the material carried out at the cognitive, structural, and linguistic levels is then presented, which has made it possible to discern the presence of certain features of the media variety of language, including superficiality and fragmentation, definiteness, associativeness, and colloquiality. The paper is concluded with a statement that the changes that are taking place in the language (and therefore in the thinking) of the younger generation are becoming a challenge for educational didactics, which should provide contemporary schools with more effective models of language education, taking into account the
current expansion of media literacy.

Klíčová slova:

media variety of language, student speeches, media influence, e-generation

Abu Sa’aleek A. O., 2015, Internet Linguistics: A Linguistic Analysis of Electronic Discourse as a New Variety of Language, „International Journal of English Linguistics”, vol. 5, No. 1, s. 135–145.
DOI: https://doi.org/10.5539/ijel.v5n1p135   Google Scholar

Baron N. S., 1984, Computer Mediated Communication as a Force in Language Change, „Visible Language”, vol. XVIII, No. 2, s. 118–141.
  Google Scholar

Bartmiński J., 2001, Styl potoczny. – Tegoż, Współczesny język polski, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 115–134.
  Google Scholar

Crystal D., 2001, Language and the Internet, Cambridge: Cambridge University Press.
  Google Scholar

Duszak A., 1998, Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  Google Scholar

Ejsmont M., Kosmalska B., 2005, Media. Wartości. Wychowanie, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
  Google Scholar

Gajda J., 2007, Media w edukacji, Kraków: Impuls.
  Google Scholar

Gajda S., 2003, Sytuacja językowa w Polsce na przełomie wieków XX na XXI. – Współczesna polska i słoweńska sytuacja językowa, red. S. Gajda, A. Vidovič Muha, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, s. 11–40.
  Google Scholar

Goban-Klas T., Sienkiewicz P., 1999, Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagrożenia, wyzwania, Kraków: Fundacja Postępu Telekomunikacji.
  Google Scholar

Kita M., 2017, Pozycja odmiany medialnej wśród innych odmian językowych, „Studia Medioznawcze”, nr 1, s. 67–73.
DOI: https://doi.org/10.33077/uw.24511617.ms.2017.68.409   Google Scholar

Laskowska M., 2012, Komunikacja za pomocą social media – możliwości i zagrożenia. Zarys problematyki. – Komunikacja – (po)rozumienie – obecność społeczna, red. M. Biedroń, M. Wawrzak-Chodaczek, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 29–41.
  Google Scholar

Lisowska-Magdziarz M., 2008, Środki komunikowania masowego i szerokie paradygmaty medialne w życiu codziennym Polaków u progu XXI wieku, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  Google Scholar

Marody M., 1987, Technologie intelektu. Językowe determinanty wiedzy potocznej i ludzkiego działania, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  Google Scholar

McLuhan M., 2004, Zrozumieć media. Przedłużenie człowieka, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne.
  Google Scholar

Melosik Z., 2005, Młodzież a przemiany kultury współczesnej. – Młodzież wobec (nie)gościnnej przyszłości, red. R. Leppert, Z. Melosik, B. Wojtasik, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu, s. 13–31.
  Google Scholar

Miczka T., 2008, Kultura w stylu KISS. Pierwsze, czyli proste – Keep it simple, stupid?, „Anthropos. Czasopismo przy Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach”, nr 10–11, s. 204–212 (https://www.anthropos.us.edu.pl/anthropos6/texty/miczka_2.htm).
  Google Scholar

Niesporek-Szamburska B., 2010, Media elektroniczne a język ucznia. – Kształcenie językowe w dobie kultury masowej polisensorycznej, red. U. Kopeć, Z. Sibiga, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, s. 123–136.
  Google Scholar

Nocoń J., 2018, Szkolny polonista wobec ekspansji potoczności. – Istnieć w kulturze. Istnieć w kulturach, red. A. Rypel, D. Jastrzębska-Golonka, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, s. 171–185.
  Google Scholar

Ogonowska A., Skowronek B., 2016, „Język na nielegalu”, czyli wpływ multimediów na komunikację werbalną młodego pokolenia. – Język w internecie. Antologia, red. M. Kita, I. Loewe, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 77–89.
  Google Scholar

Ożóg K., 2008, Zmiany we współczesnym języku i ich kulturowe uwarunkowania. – Język a Kultura, t. 20: Tom jubileuszowy, red. A. Dąbrowska, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 59–79.
  Google Scholar

Ożóg K., 2009, Boskie usta, kultowe dialogi – wpływ mediów na nowe wzorce językowe. – Kształtowanie się wzorów i wzorców językowych, red. A. Piotrowicz, K. Skiba, M. Szczyszka, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, s. 11–20.
  Google Scholar

Ożóg K., 2011, Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, Rzeszów: Biblioteka Frazy.
  Google Scholar

Piekot T., 2005, Słowo w kulturze multimediów. – Język @ multimedia, red. A. Dytman-Stasieńko, J. Stasieńko, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu, s. 285–295.
  Google Scholar

Pilch A., 2004, Problemy integracji literatury i malarstwa w szkole. – Przygotowanie ucznia do odbioru różnych tekstów kultury, red. A. Janus-Sitarz, Kraków: Universitas, s. 197–209.
  Google Scholar

Pisarek W., 2016, Język mediów czy język w mediach?, „Język Polski”, z. 2, s. 5–11.
DOI: https://doi.org/10.31286/JP.96.2.1   Google Scholar

Skudrzyk A., 2005, Czy zmierzch kultury pisma? O synestezji i alfabetyzmie funkcjonalnym, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
  Google Scholar

Warchala J., Skudrzyk A., 2010, Kultura piśmienności młodego pokolenia, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek.
  Google Scholar

Wojtak M., Gatunki prasowe, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
  Google Scholar

Żydek-Bednarczuk U., 2012, Zmiany w zachowaniach komunikacyjnych a nowe odmiany językowe (odmiana medialna). – Język w mediach: antologia, red. M. Kita, I. Loewe, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 24–31.
  Google Scholar

Żydek-Bednarczuk U., 2013, Dyskurs medialny. – Przewodnik po stylistyce polskiej. Style współczesnej polszczyzny, red. E. Malinowska, J. Nocoń i U. Żydek-Bednarczuk, Kraków: Universitas, s. 179–197.
  Google Scholar

##plugins.themes.libcom.download##


Publikováno
2023-02-06

##plugins.themes.libcom.cytowania##

Tabisz, A. (2023). Odmiana medialna języka a ustne wypowiedzi uczniów. Stylistyka, 31, 121–136. https://doi.org/10.25167/Stylistyka31.2022.6

##libcom.authors##

Anna Tabisz 
https://orcid.org/0000-0003-1714-7052

##libcom.statistics##

Stažení

Data o stažení nejsou doposud dostupná.


Licence

Creative Commons License

Tato práce je licencována pod Mezinárodní licencí Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0.

1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).

2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.

3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.

4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:

a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,

b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,

c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie  CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).

d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.

5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.

6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.

7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.