Dysfunkcje komunikacji rodzinnej w kontekście inkarceracji jednego z członków rodziny: style, wzory i strategie interakcji

Renata Pomarańska

doi:10.25167/FF/5569

Opublikowane: 2025-12-12

Tom 15 (2025)

Dysfunkcje komunikacji rodzinnej w kontekście inkarceracji jednego z członków rodziny: style, wzory i strategie interakcji

dr Renata Pomarańska

Family Forum

Dział: Varia (o rodzinie)

https://doi.org/10.25167/FF/5569

Abstrakt

Zakłócenia komunikacji w rodzinie z doświadczeniem izolacji więziennej należą do szerokiej problematyki ze względu na aspekt komunikacji, jak i przebywania jednego z członków rodziny w placówce resocjalizacyjnej.
W artykule omówiono dość szczegółowo zakłócenia komunikacyjne w rodzinie więźnia, akcentując trzy istotne kwestie: bariery komunikacyjne, wpływające na negatywną komunikację rodzinną z uwzględnieniem dwunastu przeszkód; zwrócono uwagę na styl komunikacji, który często staje się poważnym brakiem w porozumieniu rodzinnym; oraz podano wzory dysfunkcyjnej komunikacji w rodzinie osadzonego, które nie tylko utrudniają komunikację, ale też często są powodem jej zerwania.
Uwrażliwienie na zakłócenia komunikacyjne w rodzinie jako zagadnienie ciągle aktualne winno się stać przedmiotem pogłębionych dalszych badań przydatnych w pracy nad resocjalizacją więźniów.

Słowa kluczowe:

komunikacja interpersonalna, bariery komunikacyjne, styl komunikacji, wzory komunikacji, rodzina

Inne teksty tego samego autora

dr Renata Pomarańska, Wsparcie rodzin więźniów , Family Forum: Tom 14 (2024): (Dez)informacja w komunikacji rodzinnej

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Pomarańska, R. (2025). Dysfunkcje komunikacji rodzinnej w kontekście inkarceracji jednego z członków rodziny: style, wzory i strategie interakcji. Family Forum, 15, 437–458. https://doi.org/10.25167/FF/5569

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Bolton R. (2014) Bariery na drodze komunikacji, in Mosty zamiast murów. Podręcznik komunikacji interpersonalnej, J. Stewart (eds), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, pp. 174–186.
Google Scholar

Buss, D. M. (1992) Manipulation in Close Relationships: Five Personality Factors in Interactional Context, Journal of personality, Vol.60 (2), pp. 477–499. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-6494.1992.tb00981.x
Google Scholar

Condry R. (2013). Families shamed: The consequences of crime for relatives of serious offenders. Willan. DOI: https://doi.org/10.4324/9781843926061
Google Scholar

Ginott H. (1969) Between Parent and Teenager, New York: Macmillan.
Google Scholar

Giordano, P. C., Copp, J. E., Manning, W. D., Longmore, M. A. (2019). Linking parental incarceration and family dynamics associated with intergenerational transmission: A life-course perspective, Criminology (Beverly Hills), Vol.57 (3), pp. 395–423. DOI: https://doi.org/10.1111/1745-9125.12209
Google Scholar

Glaze L., Maruschak L. (2008) Parents in prison and their minor children, Washington: D.C.: Bureau of Justice Statistics. DOI: https://doi.org/10.1037/e513862010-001
Google Scholar

Brehm, J. W. (1966) A theory of psychological reactance. New York: Academic Press.
Google Scholar

Ciosek, M. (2001) Psychologia sądowa i penitencjarna. Warszawa: Wydawnictwa Prawnicze PWN.
Google Scholar

Grzesiuk L. (1994) Studia nad komunikacją interpersonalną, Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Google Scholar

Harwas-Napierała B. (2008) Komunikacja interpersonalna w rodzinie, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Google Scholar

Kacprzak A., Kudlińska I. (2014) Praca socjalna z osobami opuszczającymi placówki resocjalizacyjne i ich rodzinami, Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
Google Scholar

Kieszkowska A. (2018) Rodziny uwięzionych i ich miejsce w środowisku lokalnym. Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne, 11(1)/2018, pp. 168–188. Available at: https://doi.org/10.33674/acta_82018 (Accessed: 14 October 2025). DOI: https://doi.org/10.33674/acta_820181
Google Scholar

Marczak M. (2012) Uwięziona jednostka czy uwięziona rodzina? O funkcjonowaniu rodzin osób przebywających w warunkach izolacji więziennej, in: Tożsamość grupowa dewiantów a ich reintegracja społeczna, (ed.) W. Ambrozik, A. Kieszkowska, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, pp. 233–234.
Google Scholar

Mariański J. (2017) Godność ludzka – wartość ocalona? Studium socjopedagogiczne, Płock: Płocki Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Martynowicz A. (2011) ‘Sytuacja dzieci, których rodzice odbywają karę pozbawienia wolności’, The Danish Institute for Human Rights, European Network for Children of Imprisoned Parents, University of Ulster and Bambinisenzasbarre.
Google Scholar

McKay M., Davis M., Fanning P. (2019) Sztuka skutecznego porozumiewania się, Sopot: GWP.
Google Scholar

Morris P. (1965) Prisoners and their families, London: George Allen & Unwin Ltd.
Google Scholar

Murray, J. Murray, L. (2010) Parental incarceration, attachment and child psychopathology, Attachment & human development, Vol.12 (4), pp. 289–309. DOI: https://doi.org/10.1080/14751790903416889
Google Scholar

Podkowińska, M. (2009) Procesy komunikowania w zarządzaniu zasobami ludzkimi. Rzeszów: MAX-DRUK Drukarnia Medyczna.
Google Scholar

Podkowińska, M. (2017) Komunikacja w pracy socjalnej z rodziną. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
Google Scholar

Radochoński M. (1984) Psychoterapia rodzinna w ujęciu systemowym, Rzeszów: WSiP.
Google Scholar

Rostowska T. (2001) Konflikt międzypokoleniowy w rodzinie: analiza psychologiczna, Łódź.
Google Scholar

Scheff, T. J. (2000) Shame and the Social Bond: A Sociological Theory. Sociological Theory, 18(1), pp. 84–99. Available at: http://www.jstor.org/stable/223283 (Accessed: 7 October 2025). DOI: https://doi.org/10.1111/0735-2751.00089
Google Scholar

Stanik, J.M. (2013) Psychologia sądowa. Podstawy, badania, aplikacje. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Ślaski, S. (2005) Problemy emocjonalne więźniów skazanych za stosowanie przemocy, in W. Woźniak (eds), Przestępca i skazany nie tracą godności osoby, EPISTEME, 44, Olecko: Wydawnictwo Wszechnicy Mazurskiej – Acta Universitatis Masuriensis, pp. 115–129.
Google Scholar

Ślaski, S. (2009) Psychologiczne i społeczne problemy więźniów uzależnionych od alkoholu, in: W. Woźniak (ed), Materiały do ćwiczeń z metodyki resocjalizacji – aspekt psychologiczny i pedagogiczny, EPISTEME, 4, Olecko – Warszawa: Wydawnictwo Wszechnicy Mazurskiej – Acta Universitatis Masuriensis w Olecku & Wydział Filozofii Chrześcijańskiej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, pp. 69–78.
Google Scholar

Witkowska K. (1982) ‘Porozumiewanie się ludzi: szanse i bariery rozwoju w relacjach interpersonalnych’, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Socjologia Wychowania” 4 (135), pp. 55–70.
Google Scholar

Woźniak, W. (2005) Aglutynacja psychiczna jako skrajna postać samomarginalizacji psychospołecznej młodzieży, in: Uwarunkowania i wzory marginalizacji społecznej współczesnej młodzieży, W. Kubik, B. Urban (ed.), pp. 633–640, Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum” & Uniwersytet Jagielloński – Instytut Pedagogiki & Wydawnictwo WAM.
Google Scholar

Woźniak, W. (2009) Badania psychologiczne jako wyznaczniki poszukiwania skutecznych metod resocjalizacji, in W. Woźniak (eds), Materiały do ćwiczeń z metodyki resocjalizacji – aspekt psychologiczny i pedagogiczny, EPISTEME, 4, Olecko – Warszawa: Wydawnictwo Wszechnicy Mazurskiej – Acta Universitatis Masuriensis w Olecku & Wydział Filozofii Chrześcijańskiej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, pp. 63–67.
Google Scholar

Venema, S. D., Haan, M., Blaauw, E. and Veenstra, R. (2022) Paternal imprisonment and father–child relationships. A systematic review. Criminal Justice and Behavior, 49(4), pp. 492–512. Available at: https://doi.org/10.1177/00938548211033636 (Accessed: 7 October 2025). DOI: https://doi.org/10.1177/00938548211033636
Google Scholar