Łukasz Ciepliński’s secret messages formulated in his death cell as a form of family communication during the Stalinist period
dr Weronika Juroszek
Uniwersytet Śląski, Wydział TeologicznyAbstract
The article concentrates on biographies of the Steadfast Soldiers. They can serve as an inspiration in upbringing towards maturity. There are very few psychopedagogy works devoted to the Steadfast Soldiers. The author’s intention is to revive the scientific discussion on this subject.
The objective of the article is providing an answer to the following question: What was the role of secret messages sent by Łukasz Ciepliński from his death cell to his family?
The author applies the history-pedagogy biographical method. The part of Ciepliński’s life that coincides in Poland with the Stalinist period after WWII is analysed. The main focus of the studies are the last months of his life, spent in his death cell.
The article derives its sources from the available biography-history works as well as from Ciepliński’s secret messages to his wife and his only child – the very young Andrzej. In the communication analysis of the secret messages the four level communication model is used. According to the model, a statement of a person consists of the following levels: subject (information), self-presentation, relations, and a calling.
Results: The Ciepliński’s secret messages fulfilled the following communication roles: sharing information on the fight for Poland’s freedom, revealing information about himself (value hierarchy – God-Honour-Fatherland), expressing his longing and love for the family (relation’s level), appeal for finishing these tasks that he himself was not able to complete and for giving the priority to higher values. The appeal is particularly strongly directed at his son. Ciepliński asks him to care for his mother (Ciepliński’s wife) and work hard to become an educated man who can serve his motherland well.
Conclusions: Łukasz Ciepliński’s secret messages, formulated by a well-educated and devoted soldier, as well as a caring husband and father, can serve as guidelines for all of us, demonstrating how to implement the slogan God-Honour-Fatherland.
Keywords:
Steadfast Soldiers, Łukasz Ciepliński, secret messages, family communication, four level communication modelReferences
Borowiec, J. (2004) Aparat bezpieczeństwa a wojskowy wymiar sprawiedliwości. Rzeszowszczyzna 1944–1954, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Google Scholar
Chlewiński, Z. (1991) Dojrzałość. Osobowość, sumienie, religijność, Poznań: Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów „W Drodze”.
Google Scholar
Denek, K. (2000) Aksjologiczne aspekty edukacji szkolnej, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar
Friszke, A. (2003) Polska. Losy państwa i narodu. 1939–1989, Warszawa: Wydawnictwo ISKRY.
Google Scholar
Fromm, E. (2006) O sztuce miłości, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Google Scholar
Griffin, E. (2003) Podstawy komunikacji społecznej, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar
Homplewicz, J. (1996) Etyka pedagogiczna, Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
Google Scholar
Jakimek-Zapart, E. (2008) Nie mogłem inaczej żyć… Grypsy Łukasza Cieplińskiego z celi śmierci, Kraków: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Google Scholar
Jakimek-Zapart, E. (2018) ‘Ty jedna wybaczysz mi wszystko. Ciche życie Jadwigi Cieplińskiej’, Wyklęci, 1(9), pp. 71–88.
Google Scholar
Jakimek-Zapart, E. (2020) Sny wstaną… Grypsy Łukasza Cieplińskiego z celi śmierci, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Google Scholar
Juroszek, W. (2022) ‘General Fieldorf „Nil” as a personal model in upbringing towards maturity’, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 52(4), pp. 43–53. Available at: https://doi.org/10.34766/fetr.v4i52.1104.
DOI: https://doi.org/10.34766/fetr.v4i52.1104
Google Scholar
Juroszek, W. (2023a) ‘Witold Pilecki as a caring parent model from the Erik Erikson’s theory perspective’, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 53(1), pp. 18–26. Available at: https://doi.org/10.34766/fetr.v53i1.1168.
DOI: https://doi.org/10.34766/fetr.v53i1.1168
Google Scholar
Juroszek, W. (2023b) Generał August Emil Fieldorf „Nil” jako wzór osoby dojrzałej w świetle koncepcji Zdzisława Chlewińskiego: ujęcie psychopedagogiczne. Kraków: Impuls.
Google Scholar
Juroszek, W. (2023c) ‘Blessed priest Jerzy Popiełuszko as a personal model in upbringing towards the virtue of courage’, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 56(4), pp. 64–72. Available at: https://doi.org/10.34766/fetr.v56i4.1251.
DOI: https://doi.org/10.34766/fetr.v56i4.1251
Google Scholar
Kobos, A.M. (2021) Generał August Emil Fieldorf we wspomnieniach żony. Available at: https://teologiapolityczna.pl/general-august-emil-fieldorf-we-wspomnieniach-zony-1 (Accessed: 17 July 2024).
Google Scholar
Koprowski, M. (2014) Żołnierze Wyklęci. Przecież to dziecko bandyty, Zakrzewo: Wydawnictwo Replika.
Google Scholar
Kurtyka, J. (2007) ‘Słowo wstępne’, in: E. Zakimek-Zapart (ed.), Nie mogłem inaczej żyć… Grypsy Łukasza Cieplińskiego z celi śmierci, Kraków: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, pp. 5–6.
Google Scholar
McKay, M., Davis, M., Fanning, P. (2019) Sztuka skutecznego porozumiewania się, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar
Młynek, K. (2015) ‘Definiowanie komunikacji. Co należy wziąć pod uwagę, aby stworzyć własną definicję komunikacji’ in: M. Wendland (ed.), Historia idei komunikacji, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, pp. 203–225.
Google Scholar
Okoń, W. (2007) Słownik Pedagogiczny, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Google Scholar
Paczkowski, A. (1999) ‘Polacy pod własną i obcą przemocą’, in S. Courtois et al. (eds), K. Wakar et al. (trans.) Czarna księga komunizmu. zbrodnie, terror, prześladowania. Warszawa: Prószyński i S-ka, pp. 341–366.
Google Scholar
Płużański, T. (2015) Rotmistrz Pilecki i jego oprawcy, Warszawa: Wydawnictwo Fronda.
Google Scholar
Rolińska, A., Furmaga, J., Czyżewski, W. (2017) ‘Wpływ stresu na układ odpornościowy w przebiegu choroby nowotworowej z perspektywy biomedycznej’, Psychoonkologia, 21(2), pp. 58–65, https://doi.org/10.5114/pson.2017.71381.
DOI: https://doi.org/10.5114/pson.2017.71381
Google Scholar
Sabat, K. (2016) ‘Prośba o ułaskawienie źródłem do biografii Żołnierzy Wyklętych’, Biografistyka Pedagogiczna, 1, pp. 275–289, https://doi.org/10.36578/BP.2016.01.17.
DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2016.01.17
Google Scholar
Sabat, K. (2018) ‘Nauczyciel wobec upowszechniania wiedzy o Żołnierzach Wyklętych’, Biografistyka Pedagogiczna, 1, pp. 113–131, https://doi.org/10.36578/BP.2018.03.08.
DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2018.03.08
Google Scholar
Schulz von Thun, F. (2002a) Sztuka rozmawiania. Część 1: Analiza zaburzeń, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Google Scholar
Schulz von Thun, F. (2002b) Sztuka rozmawiania. Część 2: Rozwój osobowy, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Google Scholar
Schulz von Thun, F. (2002c) Sztuka rozmawiania. Część 3: Dialog wewnętrzny, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Google Scholar
Schulz von Thun, F. (2006) Sztuka rozmawiania. Część 4: W porozumieniu z sobą i innymi – komunikacja i kompetencje społeczne, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Google Scholar
Taylor, D., Altman, I. (1987) ‘Communication in interpersonal relationships: Social penetration proces’, in: W: M. Roloff, G. Miller (eds), Interpersonal processes: new direcions in communication research, Newbury Park, California: Sage.
Google Scholar
Stańczak, M. (2020) ‘„Dialogowe rodziny” – rozważania o komunikacji w rodzinie i postawach rodziców zdolnych dzieci’, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 42(2), pp. 124–135. Available at: https://doi.org/10.34766/fetr.v42i2.275.
Google Scholar
Szulakiewicz, W. (2015a) Badania biograficzne w pedagogice. Studia źródłowe i bibliograficzne, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar
Szulakiewicz, W. (2015b) Badania historyczne w pedagogice. Konteksty źródłowe, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar
Szulakiewicz, W. (2017) Nauczyciele i ich edukacja. W kręgu lwowskiej pedeutologii, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar
Szwagrzyk, K. (2005) ‘Kadry aparatu bezpieczeństwa’, in T. Balbus, K. i in Bedyński, and Krzysztof Szwagrzyk (eds) Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza T. 1: 1944–1956. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, pp. 49–75.
Google Scholar
Szwagrzyk, K. (2005b) Prawnicy czasu bezprawia. Sędziowie i prokuratorzy wojskowi w Polsce 1944–1956, Kraków – Wrocław: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Google Scholar
Śląski, J. (1996) Żołnierze Wyklęci, Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM.
Google Scholar
Wendland, M. (2015) ‘Praktyki komunikacyjne jako praktyki społeczne w ujęciu historycznym’, in: M. Wendland (ed.), Historia idei komunikacji, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, pp. 95–116.
Google Scholar
Wieliczka-Szarkowa, J. (2017) Co Polskę stanowi. Biografie historyczne, Kraków: Wydawnictwo AA.
Google Scholar
Wójcik, Z. (2004) ‘Łukasz Ciepliński (1913–1951)’, in: Konspiracja i opór społeczny w Polsce 1944–1956. Słownik Biograficzny, Kraków – Warszawa – Wrocław: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, pp. 65–72.
Google Scholar
Authors
dr Weronika JuroszekWeronika Juroszek – doktor nauk humanistycznych, pracownik Instytutu Pedagogiki UŚ i Wydziału Teologicznego UŚ. Zainteresowania badawcze: relacje w rodzinie wielopokoleniowej, wychowanie do wartości w rodzinie ze szczególnym uwzględnieniem roli wzorów osobowych, m.in. Żołnierzy Niezłomnych. Autorka prawie pięćdziesięciu publikacji, w tym czterech monografii i ponad czterdziestu artykułów opublikowanych w czasopismach z list ministerialnych. Mężatka, matka czworga dzieci.
Afiliacja: Uniwersytet Śląski w Katowicach, Instytut Pedagogiki
Orcid: 0000-0002-1266-6091
email: weronika.juroszek@us.edu.pl
Publikacje:
Juroszek W. (2023) „Generał August Emil Fieldorf ‘Nil’ jako wzór osoby dojrzałej w świetle koncepcji Zdzisława Chlewińskiego. Ujęcie psychopedagogiczne”, Kraków: Impuls.
Juroszek W. (2023) Witold Pilecki as a caring parent model from the Erik Erikson’s theory perspective, „Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio”, nr 1, s. 18–26. https://doi.org/10.34766/fetr.v53i1.1168
Juroszek W. (2023) Błogosławiony ksiądz Jerzy Popiełuszko jako wzór osobowy w wychowaniu do chrześcijańskiej dojrzałości, „Studia Paedagogica Ignatiana”, nr 4, s. 177–195.
Juroszek W. (2023) Blessed priest Jerzy Popiełuszko as a personal model in upbringing towards the virtue of courage, „Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio”, nr 4, s. 64–72. https://doi.org/10.34766/fetr.v56i4.1251
Juroszek W., Kozubek M. (2023) Self-education into maturity in ligth of the theoretical approach of Zdzisław Chlewiński, „Journal of Vasyl Stefanyk Precarpathian National University”, nr 3, s. 247–257.
Juroszek W. (2022) Generał Fieldorf „Nil” as a personal model in upbringing towards maturity, „Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio”, nr 4, s. 43–53. https://doi.org/10.34766/fetr.v4i52.1104
Juroszek W. (2022) Dojrzałość synowej w świetle koncepcji ks. prof. Zdzisława Chlewińskiego, „Studia Ełckie”, nr 4, s. 133–144.
Juroszek W. (2022) Wychowanie do małżeństwa i rodzicielstwa w aspekcie płodności kobiet ze szczególnym uwzględnieniem matrymonialnej roli balu, „Rozprawy Społeczne”, nr 1, s. 79–91.
Juroszek W. (2019) „Psychopedagogiczne uwarunkowania odroczenia decyzji o rozwodzie. Porównanie małżonków rozwodzących się i zawieszających postępowanie rozwodowe”, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Juroszek W. (2018) „Znaczenie postaw rodzicielskich i stylów przywiązania dla funkcjonowania psychospołecznego dziecka w życiu dorosłym”, Kraków: Impuls.
Juroszek W. (2010) „Autoprezentacja młodzieży szkolnej. Emocjonalne i poznawcze konsekwencje deprecjonującej i faworyzującej autoprezentacji u młodzieży z wysokim i niskim lękiem społecznym, Kraków: Impuls.
Statistics
Downloads
License
Copyright (c) 2025 Family Forum

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Most read articles by the same author(s)
- Weronika Juroszek, Sexuality and attachment , Family Forum: Vol. 2 (2012): Problems of the modern family II
- Weronika Juroszek, Premarital sex and postponing a decision to marry and decision to have children , Family Forum: Vol. 2 (2012): Problems of the modern family II