Charakterystyka stylistyczna XIX-wiecznych protokołów
Anna Wojciechowska
Sažetak
The aim of this article is to describe style characteristics of the protocol and make an attempt to determine their hierarchy. The analysis refers to methodological postulates of Maria Wojtak conceming the study on genre style and style of non-literary texts. A set of five manuscripts of Polish societies from the second half of 19th century serves as a materiał for the article. The analysis enables to distinguish features that are determined by the structure and the pragmatics, as well as those connected with the origin of used words and expressions. Among those can be distinguished two primary style characteristics: implementation of templates and concision and five secondary: formality, use of formulas, precision, impersonality and use of directives. Repertoire of features’ exponents is connected with functioning of the protocol genre model (canonical and altemative) and the method of recording (synthetic, narrative). Apart from typical phenomena related to the communication sphere (in which the protocol is situated), common features of non-literary texts (e.g. persuasiveness, suggestiveness) are noticeable. These features are clearly conditioned by circumstances in which particular societies functioned.
Ključne riječi:
protocol, style characteristic, official style, genre style, style of not-literary texts##submission.citations##
Chlebda W., 1993, Frazematyka. — Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2: Współczesny język polski, J. Bartmiński, red., Wrocław, s. 326-334.
Dunaj B., 1994, Kategoria oficjalności. — Współczesna polszczyzna mówiona w odmianie opracowanej (oficjalnej), Z. Kurzowa, W. Śliwiński, red., Kraków, s. 23-31.
Gajda S., 1982, Podstawy badań stylistycznych nad językiem naukowym, Wrocław.
Kurkowska H., Skorupka S., 1959, Styl urzędowo-kancelaryjny. — Stylistyka polska. Zarys, Warszawa, s. 261-270.
Malinowska E., 1995, Styl urzędowy. - Przewodnik po stylistyce polskiej, S. Gajda, red., Opole, s. 431-448.
Malinowska E., 2009, Polszczyzna urzędowa i jej warianty, „Stylistyka”, t. XVIII, Opole, s. 55-64.
Markowski A., 1990, Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny, t. 1-2, Warszawa.
Pisarek W., 1994, Polszczyzna oficjalna na tle innych jej odmian. - Współczesna polszczyzna mówiona w odmianie opracowanej (oficjalnej), Z. Kurzowa, W. Śliwiński, red., Kraków, s. 13-21.
Skubalanka T., 1984, Styl tekstów urzędowych. - tejże, Historyczna stylistyka języka polskiego. Przekroje, Wrocław, s. 181-187.
Urbańczyk S„ red., 1992, Encyklopedia języka polskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków.
Wilkoń A., 1987, Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice.
Wilkoń A., 1987, Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice.
Wilkoń A., 2002, Spójność i struktura tekstu. Wstęp do lingwistyki tekstu, Kraków.
Wojciechowska A., Stowarzyszenia a język narodowy w 2. połowie XIX w. (na materiale wybranych protokołów posiedzeń), referat wygłoszony podczas konferencji „Na- ród-Religia-Język” (Uniwersytet Łódzki, Łódź, 17-19 maja 2010).
Wojtak M., 1992, O stylowym wariancie języka na przykładzie tekstów urzędowych. — Systematyzacja pojęć w stylistyce, S. Gajda, red., Opole, s. 141-147.
Wojtak M., 1993, Styl urzędowy. - Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2: Współczesny język polski, J. Bartmiński, red., Wrocław, s.147—162.
Wojtak M., 1999, Stylistyka tekstów użytkowych - wybrane zagadnienia. - Język - teoria - dydaktyka, B. Greszczuk, red., Rzeszów, s. 253-263.
Wojtak M., 2004a, Gatunki prasowe, Lublin.
Wojtak M., 2004b, Gatunki urzędowe na tle innych typów piśmiennictwa użytkowego - zarys problematyki. — Język. Prawo. Społeczeństwo, E. Malinowska, red., Opole, s.131-141.
Wojtak M., 2004c, W kręgu stylistycznych paradoksów - uwagi o stylu tekstów użytkowych, „Styl”, t. 3. Belgrad, s. 85-96.
Wojtak M., 2007, Styl gatunku, styl gatunkowy a styl funkcjonalny w perspektywie analitycznej. - Gatunki mowy i ich ewolucja, t. III: Gatunek a odmiany funkcjonalne, D. Ostaszewska, red., Katowice, s. 16—24.
Wyderka B., 1990, Cechy składniowo-stylistyczne siedemnastowiecznej prozy publicystycznej. Piśmiennictwo śląskie na tle ogólnopolskim, Opole.
Źródła
TBP Towarzystwo Biblioteki Polskiej w Rumunii (1878-1882)
TLP Towarzystwo Lekarzy Podolskich w Kamieńcu Podolskim (1861—1863)
TOK Towarzystwo Oszczędności Kobiet we Lwowie (1886-1892)
TPSP Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie (1886-1894)
TPWPiD Towarzystwo Polskie Wzajemnej Pomocy i Dobroczynności w Konstantynopolu (1885-1906)
##libcom.authors##
Anna Wojciechowska##libcom.statistics##
##plugins.generic.usageStats.downloads##
##submission.license##
##submission.copyrightStatement##
##submission.license.cc.by-nc-sa4.footer##1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
##plugins.generic.recommendByAuthor.heading##
- Anna Wojciechowska, Afektonimy jako przedmiot badań lingwistycznych (na materiale listów Wojciecha Kossaka do żony) , Stylistyka: Svezak 26 (2017): Słowo a styl
- Anna Wojciechowska, List w służbie pamięci. Dokumentalny wymiar korespondencji Wisławy Szymborskiej i Kornela Filipowicza , Stylistyka: Svezak 28 (2019): Styl i pamięć
- Anna Wojciechowska, Opozycja swój / obcy w zapiskach Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej z lat 1939–1945 , Stylistyka: Svezak 24 (2015): Różnorodność kulturowa a styl
- Anna Wojciechowska, O wielostylowości w XIX-wiecznych protokołach zebrań , Stylistyka: Svezak 22 (2013): Styl w kulturze
- Anna Wojciechowska, Maria Wojtak, Wprowadzenie do genologii, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2019, 292 s. , Stylistyka: Svezak 29 (2020): Styl i religia
- Anna Wojciechowska, Anna Dunin-Dudkowska, Akt notarialny jako gatunek wypowiedzi, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010, 218 s. , Stylistyka: Svezak 20 (2011): Integracja w stylistyce - Integration in Stylistics
- ANNA WOJCIECHOWSKA, O stylu przemówień sądowych Eugeniusza Śmiarowskiego z lat 1920–1925 , Stylistyka: Svezak 32 Br. 32 (2023): Stylistyka