Charakterystyka stylistyczna XIX-wiecznych protokołów
Anna Wojciechowska
Abstract
The aim of this article is to describe style characteristics of the protocol and make an attempt to determine their hierarchy. The analysis refers to methodological postulates of Maria Wojtak conceming the study on genre style and style of non-literary texts. A set of five manuscripts of Polish societies from the second half of 19th century serves as a materiał for the article. The analysis enables to distinguish features that are determined by the structure and the pragmatics, as well as those connected with the origin of used words and expressions. Among those can be distinguished two primary style characteristics: implementation of templates and concision and five secondary: formality, use of formulas, precision, impersonality and use of directives. Repertoire of features’ exponents is connected with functioning of the protocol genre model (canonical and altemative) and the method of recording (synthetic, narrative). Apart from typical phenomena related to the communication sphere (in which the protocol is situated), common features of non-literary texts (e.g. persuasiveness, suggestiveness) are noticeable. These features are clearly conditioned by circumstances in which particular societies functioned.
Keywords:
protocol, style characteristic, official style, genre style, style of not-literary textsReferences
Chlebda W., 1993, Frazematyka. — Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2: Współczesny język polski, J. Bartmiński, red., Wrocław, s. 326-334.
Dunaj B., 1994, Kategoria oficjalności. — Współczesna polszczyzna mówiona w odmianie opracowanej (oficjalnej), Z. Kurzowa, W. Śliwiński, red., Kraków, s. 23-31.
Gajda S., 1982, Podstawy badań stylistycznych nad językiem naukowym, Wrocław.
Kurkowska H., Skorupka S., 1959, Styl urzędowo-kancelaryjny. — Stylistyka polska. Zarys, Warszawa, s. 261-270.
Malinowska E., 1995, Styl urzędowy. - Przewodnik po stylistyce polskiej, S. Gajda, red., Opole, s. 431-448.
Malinowska E., 2009, Polszczyzna urzędowa i jej warianty, „Stylistyka”, t. XVIII, Opole, s. 55-64.
Markowski A., 1990, Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny, t. 1-2, Warszawa.
Pisarek W., 1994, Polszczyzna oficjalna na tle innych jej odmian. - Współczesna polszczyzna mówiona w odmianie opracowanej (oficjalnej), Z. Kurzowa, W. Śliwiński, red., Kraków, s. 13-21.
Skubalanka T., 1984, Styl tekstów urzędowych. - tejże, Historyczna stylistyka języka polskiego. Przekroje, Wrocław, s. 181-187.
Urbańczyk S„ red., 1992, Encyklopedia języka polskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków.
Wilkoń A., 1987, Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice.
Wilkoń A., 1987, Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice.
Wilkoń A., 2002, Spójność i struktura tekstu. Wstęp do lingwistyki tekstu, Kraków.
Wojciechowska A., Stowarzyszenia a język narodowy w 2. połowie XIX w. (na materiale wybranych protokołów posiedzeń), referat wygłoszony podczas konferencji „Na- ród-Religia-Język” (Uniwersytet Łódzki, Łódź, 17-19 maja 2010).
Wojtak M., 1992, O stylowym wariancie języka na przykładzie tekstów urzędowych. — Systematyzacja pojęć w stylistyce, S. Gajda, red., Opole, s. 141-147.
Wojtak M., 1993, Styl urzędowy. - Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2: Współczesny język polski, J. Bartmiński, red., Wrocław, s.147—162.
Wojtak M., 1999, Stylistyka tekstów użytkowych - wybrane zagadnienia. - Język - teoria - dydaktyka, B. Greszczuk, red., Rzeszów, s. 253-263.
Wojtak M., 2004a, Gatunki prasowe, Lublin.
Wojtak M., 2004b, Gatunki urzędowe na tle innych typów piśmiennictwa użytkowego - zarys problematyki. — Język. Prawo. Społeczeństwo, E. Malinowska, red., Opole, s.131-141.
Wojtak M., 2004c, W kręgu stylistycznych paradoksów - uwagi o stylu tekstów użytkowych, „Styl”, t. 3. Belgrad, s. 85-96.
Wojtak M., 2007, Styl gatunku, styl gatunkowy a styl funkcjonalny w perspektywie analitycznej. - Gatunki mowy i ich ewolucja, t. III: Gatunek a odmiany funkcjonalne, D. Ostaszewska, red., Katowice, s. 16—24.
Wyderka B., 1990, Cechy składniowo-stylistyczne siedemnastowiecznej prozy publicystycznej. Piśmiennictwo śląskie na tle ogólnopolskim, Opole.
Źródła
TBP Towarzystwo Biblioteki Polskiej w Rumunii (1878-1882)
TLP Towarzystwo Lekarzy Podolskich w Kamieńcu Podolskim (1861—1863)
TOK Towarzystwo Oszczędności Kobiet we Lwowie (1886-1892)
TPSP Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie (1886-1894)
TPWPiD Towarzystwo Polskie Wzajemnej Pomocy i Dobroczynności w Konstantynopolu (1885-1906)
Authors
Anna WojciechowskaStatistics
Downloads
License
Copyright (c) 2011 Stylistyka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
1. Copyrights to published works are held by the University of Opole (to the collective work) and the Authors (to individual parts of the collective work that have an independent meaning).
2. Only previously undistributed works can be published in the scientific journal "Stylistics".
3. The University of Opole does not restrict the possibility of the author's further dissemination of his work on condition that the scientific journal "Stylistics" is indicated as the original place of publication and the consent of the University Publishing House.
4. Consent to the publication of the work in the scientific journal "Stylistics" is tantamount to granting the author a non-exclusive license to the University of Opole, including the right to use the work without territorial restrictions and time limits in the following fields of exploitation:
a) within the scope of recording and multiplication of the work - production of any number of copies of the work in whole or in part using a specified technique, including printing, reprography, magnetic recording and digital technique, introduction of the work into computer memory and computer networks,
b) within the scope of circulation of the original or copies on which the work has been recorded - circulation, lending or hiring of the original or copies,
c) within the scope of dissemination of the work in a manner other than specified in item 2 - making the work or its abstract available on the Internet by enabling the recipients to access the work on-line or enabling them to download the work to their own device that makes it possible to read it, placing the work in electronic databases that disseminate scientific works, including in particular the CEEOL database (Central and Eastern Online Libray) and the abstract in English in the CEJSH database (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) within the scope of creating and distributing dependent works created using the work - using them in the fields of exploitation specified in points 1-3.
5. The author is not entitled to compensation for granting the license to the work.
6. The author agrees that the University may grant further permission to use the work (sublicense) in the fields of exploitation specified in par. 2 paragraph 4.
7. The author agrees that, in connection with the distribution of the work, his or her personal information, that is, name, affiliation, and e-mail address, may be made public.
Most read articles by the same author(s)
- Anna Wojciechowska, Affectionate names as the object of linguistic analysis (on the basis of Wojciech Kossak’s letters to his wife) , Stylistyka: Vol. 26 (2017): Słowo a styl
- Anna Wojciechowska, A letter serves memory. A documentary aspect of the correspondence between Wisława Szymborska and Kornel Filipowicz , Stylistyka: Vol. 28 (2019): Styl i pamięć
- Anna Wojciechowska, The US–THEM opposition in Maria Pawlikowska-Jasnorzewska’s notes of 1939–1945 , Stylistyka: Vol. 24 (2015): Różnorodność kulturowa a styl
- Anna Wojciechowska, O wielostylowości w XIX-wiecznych protokołach zebrań , Stylistyka: Vol. 22 (2013): Styl w kulturze
- Anna Wojciechowska, Maria Wojtak, Introduction into Genology , Stylistyka: Vol. 29 (2020): Style and Religion
- Anna Wojciechowska, Anna Dunin-Dudkowska, Akt notarialny jako gatunek wypowiedzi, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010, 218 s. , Stylistyka: Vol. 20 (2011): Integracja w stylistyce - Integration in Stylistics
- ANNA WOJCIECHOWSKA, O stylu przemówień sądowych Eugeniusza Śmiarowskiego z lat 1920–1925 , Stylistyka: Vol. 32 No. 32 (2023): Stylistyka
