Styl i stylizacja językowa według Krystyny Pisarkowej
Abstract
Krystyna Pisarkowa expressed her academic interest in stylistics directly or indirectly in the titles of her numerous publications. Her merit is drawing attention to the treatment of the word style in colloquial language as an evaluating predicate (for example, in great/grand/fine, etc. style). In turn, she called Umberto Eco’s book, “The Name of the Rose”, a novel about the truth of signs. Krystyna Pisarkowa considered deviations from language norms and semantic shifts to be a creative way of searching for truth in signs themselves. Archaisation in Sławomir Mrożek’s work is – in her opinion – “a deliberate anachronism, a dissonance, a deformation of uses and meanings, which exposes untruth, the falsity of characters, the ugliness of banality, the ridiculousness and deadness of a pattern and template.” In her publications, she emphasised that “intention is the core of every act of communication, hence it should be discovered and that suffices.” Krystyna Pisarkowa’s research combines pragmatics with style. Her works are an invaluable lesson in style and interpretation
Keywords:
style, stylisation, the truth in signs, evaluative predicates, pragmatic stylisticsReferences
Dubisz S., 1996, O stylizacji językowej, „Język Artystyczny”, 10, s. 11–23.
Google Scholar
Gajda S., 2020, Styl charyzmatyczny, „Stylistyka”, XXIX, s. 9–23, http://dx.doi.org/10.25167/Stylistyka29.2020.1 (dostęp: 07.11.2022).
DOI: https://doi.org/10.25167/Stylistyka29.2020.1
Google Scholar
Gajda S., 2021, Najnowsze dzieje stylistyki polskiej. – Język „okrągły jak pomarańcza”… Pamięci Profesor Krystyny Pisarkowej w 90. rocznicę Jej urodzin, red. T. Szczerbowski, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, s. 137–145.
Google Scholar
Ingarden R., 1988, O dziele literackim. Badania z pogranicza ontologii, teorii języka i filozofii literatury, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Kałkowska A., 2010, Wspominając Profesor Krystynę Pisarkową (30.01.1932–27.02.2010), „Stylistyka”, XIX, s. 411–418, https://czasopisma.uni.opole.pl/index. php/s/article/view/3584/3061 (dostęp: 31.10.2022).
Google Scholar
Klemensiewicz Z., 1946, Jak charakteryzować język osobniczy?, „Zagadnienia Literackie”, 1, s. 43–53.
Google Scholar
Malinowski B., 1929, The Sexual Life of Savages in North Melanesia: An Ethnographic Account of Courtship, Marriage, and a Family Life among the Natives of the Trobriand Islands, British New Guinea. London: George Routledge & Sons.
Google Scholar
Nowotna M., 2021, Beethoven, Malinowski i wyliczanki polskie, czyli o języku naukowym Krystyny Pisarkowej. – Język „okrągły jak pomarańcza”… Pamięci Profesor Krystyny Pisarkowej w 90. rocznicę Jej urodzin, red. T. Szczerbowski, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, s. 253–259.
Google Scholar
Pisarek W., 2010, Krystyna Pisarkowa. Dzieło Jej życia, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, LXVI, s. 5–22.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1965, Funkcje i sposoby stylizacji językowej u Sławomira Mrożka, „Język Polski”, t. XLV, s. 164–178.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1966, Rewolucja w składni czy maniera interpunkcji?, „Język Polski”, XLVI, s. 270–280.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1969, Stylizacja językowa w prozie Jana Stoberskiego, „Język Polski”, XLIX, s. 350–361.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1970, Pierożki leniwe dla dowcipnych, czyli heca hecą, „Przekrój”, nr specjalny 51.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1971, Jak i z czego śmieją się studenci: FAMA 71 (konkurs kabaretów), Przekrój”, 1374.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1972, Zenon Klemensiewicz (1891–1969): materiały i szkice do portretu, „Pamiętnik Literacki”, 63/3, s. 183–206.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1975a, Pragmatyczny składnik kompetencji językowej, „Polonica”, I, s. 7–18.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1975b, Składnia rozmowy telefonicznej, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1975c, Wyliczanki polskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1976, Pragmatyczne spojrzenie na akt mowy, „Polonica”, II, s. 265–279.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1977, Odchylenie a kreatywność w języku potocznym, „Polonica”, III, s. 141–179.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1978, Odchylenie twórcze w języku potocznym. – Tekst – język –poetyka, red. M. R. Mayenowa, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 163–172.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1979, Jak się tytułujemy i zwracamy do drugich, „Język Polski”, LIX, s. 5–17.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1980, [rec.] Barbara Sandig: Stilistik – Sprachpragmatische Grundlegung der Stilbeschreibung. (Walter de Gruyter Studienbuch). Berlin–New York 1978, s. 201, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, XXXVII, s. 161–169.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1981, [rec.] W. Holly, Imagearbeit in Gesprächen. Zur linguistischen Beschreibung des Beziehungsapekts, Reihe Germanistische Linguistik 18, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, XXXVIII, s. 159–163.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1983, Powieść o prawdzie znaku, „Zeszyty Prasoznawcze”, 3, s. 132–135.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1986a, O komunikatywnej funkcji przemilczenia, „Zeszyty Prasoznawcze”, 1, s. 25–34.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1986b, O płynności granicy między strukturą składniową i stylistyczną, „Prace Filologiczne”, XXXIII (poświęcone pamięci prof. dr H. Kurkowskiej), s. 337–344.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1987, O komunikatywnej wartości uszkodzenia reguły, „Prilozi Makedonska Akademija na Naukite i Umetnostite. Oddelene za lingwistika i literaturna nauka”, XII, s. 33–40.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1990a, Jeszcze Polska nie zginęła. Język i recepcja, „Język Polski”, LXX, s. 9–18.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1990b, O kodach współczesnej liryki krajowej: szkic, „Revue des Études Slaves”, LXII, 1–2, s. 333–349.
DOI: https://doi.org/10.3406/slave.1990.5889
Google Scholar
Pisarkowa K., 1991, O jajcach w „Manifeście” Barańczaka, „Teksty Drugie”, 3, s. 146–148.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1992a, Die Codes der polnischen Lyrik der achtziger Jahre, Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1992b, Język „okrągły jak pomarańcza”, „Tygodnik Powszechny”, XLVI, 12, s. 7.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1994a, Język według Junga. O czytaniu intencji, Kraków: Wydawnictwo Oddziału PAN.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1994b, O pułapce, „Miłości”, jabłku i śmierci, „Literatura na Świecie”, 10, s. 342–347.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1994c, Z pragmatycznej stylistyki, semantyki i historii języka. Wybór zagadnień, Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1995a, Funkcje i sposoby stylizacji językowej Mrożka po trzydziestu latach. – Studia z Językoznawstwa Słowiańskiego. Prace Instytutu Filologii Sło-wiańskiej UJ, nr 14, red. F. Sławski i H. Mieczkowska, Kraków: Uniwersytet Jagielloński, s. 135–142.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1995b, O stylu, „Stylistyka”, IV, s. 283–287, https://czasopisma.uni.opole.pl/index.php/s/article/view/4270/3644 (dostęp: 31.10.2022).
Google Scholar
Pisarkowa K., 1997a, Nic dwa razy – czyli piosenka z morałem, „Język Polski”, LXXVII, s. 1–5.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1997b, „Erotyk” Zbigniewa Herberta w przekładzie. Streszczenie referatu z 13 VI 1997, „Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń PAU”, LXI, s. 17–22.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1998a, Pragmatyka przekładu. Przypadki poetyckie, Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1998b, Barbarzyńcy w ogrodach koralowych. Przyczynek do interdyscyplinarności, „Ruch Literacki”, XXXIX, 6 (231), s. 813–818.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1998c, Zaklęcie magiczne a korespondencja tekstu z faktem. – Tekst, analizy i interpretacje, red. J. Bartmiński, B. Boniecka, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 151–167.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1999a, To jest ów owoc – „Brewiarz” Zbigniewa Herberta, „Język Polski”, LXXIX, s. 1–14.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1999b, On the Reception of Bronisław Malinowski’s Work and the Obligations of a Linguist, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, LV, s. 39–51.
Google Scholar
Pisarkowa K. (red.), 2000, Językoznawstwo Bronisława Malinowskiego, Kraków: Universitas.
Google Scholar
Pisarkowa K., 2002, Tajemnica bliskości [Wiersz Szymborskiej Jestem za blisko i jego przekład], „Slavistički studii”, 10, s. 367–373.
Google Scholar
Pisarkowa K., 2003a, „Wszelki wypadek” – między wersami Wisławy Szymborskiej, „Przekładaniec”, 10, s. 125–130.
Google Scholar
Pisarkowa K., 2003b, [rec.] Georg Steiner, Po wieży Babel. Problemy języka i przekładu, przekł. Ola i Wojciech Kubińscy, Kraków: Universitas, 2000, ss. 689, „Stylistyka”, XII, s. 401–433, https://czasopisma.uni.opole.pl/index.php/s/article/
Google Scholar
view/3749/3201 (dostęp: 31.10.2022).
DOI: https://doi.org/10.1111/poms.13839
Google Scholar
Pisarkowa K., 2004, Eurydyka Czesława Miłosza. – Piękno materialne. Piękno duchowe. Materiały z konferencji 19–21 maja 2003 r., red. A. Tomecka-Mirek, Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwa Łódzkie, s. 523–537.
Google Scholar
Pisarkowa K., 2005, Gramatyka Jana Pawła II, „Język Polski”, LXXXV, 2, s. 82.
Google Scholar
Pisarkowa K., 2012, Rachunek sumienia jako zadanie tłumacza, Kraków: Wydawnictwo PETRUS.
Google Scholar
Skubalanka T., 1995, O definicjach stylu, „Stylistyka”, IV, s. 7–23, https://czasopisma. uni.opole.pl/index.php/s/article/download/4211/3599/10980 (dostęp: 31.10.2022).
Google Scholar
Szczerbowski T., 2002, Różne sposoby rozumienia stylu a szansa integracji, „Stil”, 1, s. 55–65, https://www.rastko.rs/cms/files/books/49c19111717a4.pdf (dostęp: 31.10.2022).
Google Scholar
Szczerbowski T., 2021, Krystyna Pisarkowa – profesor z charyzmą. – Język „okrągły jak pomarańcza”… Pamięci Profesor Krystyny Pisarkowej w 90. rocznicę Jej urodzin, red. T. Szczerbowski, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, s. 15–29.
Google Scholar
Urbańczyk S., 1994, Profesor Krystyna Pisarkowa w roli jubilata. – K. Pisarkowa, 1994c, Z pragmatycznej stylistyki, semantyki i historii języka, Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, s. 5–8.
Google Scholar
USJP – Dubisz S. (red.), Uniwersalny słownik języka polskiego. Wersja 2.0, Warszawa 2006.
Google Scholar
Statistics
Downloads
License
Copyright (c) 2024 Stylistyka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
1. Copyrights to published works are held by the University of Opole (to the collective work) and the Authors (to individual parts of the collective work that have an independent meaning).
2. Only previously undistributed works can be published in the scientific journal "Stylistics".
3. The University of Opole does not restrict the possibility of the author's further dissemination of his work on condition that the scientific journal "Stylistics" is indicated as the original place of publication and the consent of the University Publishing House.
4. Consent to the publication of the work in the scientific journal "Stylistics" is tantamount to granting the author a non-exclusive license to the University of Opole, including the right to use the work without territorial restrictions and time limits in the following fields of exploitation:
a) within the scope of recording and multiplication of the work - production of any number of copies of the work in whole or in part using a specified technique, including printing, reprography, magnetic recording and digital technique, introduction of the work into computer memory and computer networks,
b) within the scope of circulation of the original or copies on which the work has been recorded - circulation, lending or hiring of the original or copies,
c) within the scope of dissemination of the work in a manner other than specified in item 2 - making the work or its abstract available on the Internet by enabling the recipients to access the work on-line or enabling them to download the work to their own device that makes it possible to read it, placing the work in electronic databases that disseminate scientific works, including in particular the CEEOL database (Central and Eastern Online Libray) and the abstract in English in the CEJSH database (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) within the scope of creating and distributing dependent works created using the work - using them in the fields of exploitation specified in points 1-3.
5. The author is not entitled to compensation for granting the license to the work.
6. The author agrees that the University may grant further permission to use the work (sublicense) in the fields of exploitation specified in par. 2 paragraph 4.
7. The author agrees that, in connection with the distribution of the work, his or her personal information, that is, name, affiliation, and e-mail address, may be made public.
Most read articles by the same author(s)
- Tadeusz Szczerbowski, The Cultural Conditioning o f Biblical Translation , Stylistyka: Vol. 11 (2002): Stylistics and Poetics
- Tadeusz Szczerbowski, Polskie źródła „wielojęzyczności" Joyce 'a w Finnegans Wake , Stylistyka: Vol. 12 (2003): Wielojęzyczność a styl - Multilingualism and Style
- Tadeusz Szczerbowski, Funkcje i sposoby stylizacji językowej w XII epizodzie "Ulissesa" , Stylistyka: Vol. 5 (1996): Applied Stylistics
- Tadeusz Szczerbowski, Jin Di, Shamrock & Chopsticks. James Joyce in China: a tale of two encounters, City University of Hong Kong Press, 2001, 296 s. , Stylistyka: Vol. 11 (2002): Stylistics and Poetics
- TADEUSZ SZCZERBOWSKI, Kilka uwag o języku w polskim przekładzie „ Ulissesa" Joyce' a (na podstawie VII epizodu) , Stylistyka: Vol. 4 (1995): Tekst i styl - Text and style - Текст и стиль
- Tadeusz Szczerbowski, Principy i metody issledovanij v filologii: konec hh veka, Sbornik statej naučno-metodičeskogo seminara "TEXTUS" vyp. 6, red. K. È. Štajn, Sankt-Peterburg - Stavropolʹ: Izd-vo SGU, 2001, 680 s. , Stylistyka: Vol. 11 (2002): Stylistics and Poetics