Prawosławie i ekumenizm. Kontrowersyjny dokument Soboru na Krecie (2016)
Tadeusz Kałużny
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Wydział Teologicznyhttps://orcid.org/0000-0002-3902-2931
Abstrakt
Celem artykułu jest ukazanie istotnych treści dokumentu Świętego i Wielkiego Soboru na Krecie (2016) Relacje Kościoła prawosławnego z pozostałym światem chrześcijańskim. W pierwszej części artykułu przedstawiono genezę dokumentu. W drugiej części omówiono najbardziej kontrowersyjne punkty badanego tekstu. W związku z tym zwrócono uwagę na trzy kwestie: samoświadomość Kościoła prawosławnego, stanowisko na temat eklezjalnego statusu Wspólnot nieprawosławnych oraz rozumienie ekumenicznego zaangażowania
prawosławia. W trzeciej części zaprezentowano niektóre problemy na drodze recepcji analizowanego dokumentu w świecie prawosławnym. Ostatecznie stwierdzono, iż kreteński Sobór nie zdołał rozwiązać w sposób definitywny kwestii relacji Kościoła prawosławnego do innych chrześcijan, z którymi prowadzi dialog ekumeniczny i współpracuje od dziesięcioleci.
Słowa kluczowe:
Święty i Wielki Sobór na Krecie, ekumenizm, Kościół prawosławny, eklezjologia prawosławnaBibliografia
BETLEJKO J., Święty i Wielki Sobór Cerkwi Prawosławnej, „Studia i Dokumenty Ekumeniczne” 33 (2017) nr 1, s. 50-73.
Google Scholar
BOSAKOWSKI R., Reinterpretacja Chalcedonu w dokumentach Świętego i Wielkiego Soboru Kościoła Prawosławnego (Kreta 2016). Krytyczna analiza polskiego tłumaczenia i nowa próba translatorska, http://www.prchiz.pl/pliki/Kreta_Reinterpretacja_Chalcedonu.pdf (15.02.2018).
Google Scholar
BOUTENEFF P., „Kościół” i „Kościoły” w eklezjologii Świętego i Wielkiego Soboru na Krecie, http://orthodox.fm/kosciol-koscioly-eklezjologii-swietego-wielkiego-soboru-krecie/ (12.03.2018).
Google Scholar
CINQUIEME CONFERENCE PANORTHODOXE PRECONCILIAIRE [2015], Les relations de l’Église orthodoxe avec l’ensemble du monde chrétien. Décision (Chambésy, 15 octobre 2015), https://mospat.ru/fr/2016/01/28/news127362/ (28.01.2016).
Google Scholar
COMMISSION INTERORTHODOXE PREPARATOIRE AU SAINT ET GRAND CONCILE DE L’ÉGLISE ORTHODOXE, L’économie dans l’Église orthodoxe (Chambésy, 1971), „Contacts” 24 (1972) nr 80 (supplément), s. 9-31.
Google Scholar
Defense and Declaration of Cessation of Commemoration of Bishop on Account the Teaching of Heresy. Letter of Protopresbyter Theodore Zisis to Metropolitan Anthimos of Thessaloniki (March 3, 2017), https://orthodoxethos.com/post/defense-and-declaration-of-cessation-of-commemoration-of-bishop-on-account-of-the-teaching-of-heresy (10.03.2018).
Google Scholar
DEUXIEME CONFERENCE PANORTHODOXE PRECONCILIAIRE [1982], Décisions proposées au Saint et Grand Concile, [Chambésy, 12 septembre 1982], w: Deuxième Conférence Panorthodoxe Préconciliaire. Procès-verbaux et textes, Chambésy, 3-12 septembre 1982 [Synodica VII], Chambésy (Genève): Éditions du Centre Orthodoxe du Patriarchat Oecuménique 1994, s. 189-192.
Google Scholar
Encyclique de l’Église de Constantinople a toutes les Églises du monde (janvier 1920), „Échos d’Orient” 20 (1921), s. 462-464.
Google Scholar
HEERS P., The „Council” of Crete and the New Emerging Ecclesiology: An Orthodox Examination, http://orthodoxethos.com/post/the-council-of-crete-and-the-new-emerging-ecclesiology-an-orthodox-examination (28.07.2017).
Google Scholar
HIEROTHEOS (VLACHOS), The term „Churches” as a „technical term”, http://www.pravoslavie.ru/db/english/105408.html (31.08.2017).
Google Scholar
IIIe Conférence panorthodoxe préconciliaire. Actes (Chambésy, 28 octobre – 9 novembre 1986). Procès verbaux – documents [Synodica X], Chambésy (Genève): Éditions du Centre Orthodoxe du Patriarchat Oecuménique 2014.
Google Scholar
JOB (GETCHA), The Ecumenical Significance of the Holy and Great Council of the Orthodox Church, https://www.orthodoxcouncil.org/-/the-ecumenical-significance-of-the-holy-and-great-council-of-the-orthodox-church (20.03.2018).
Google Scholar
KAŁUŻNY T., Kościół prawosławny w drodze do Świętego i Wielkiego Soboru, w: TENŻE, Z.J. KIJAS (red.), Przed Soborem Wszechprawosławnym, Kraków: Wydawnictwo Naukowe UPJPII 2016, s. 119-149.
Google Scholar
KAŁUŻNY T., Nowy Sobór Ogólnoprawosławny. Natura, historia przygotowań, tematyka, Kraków: Wydawnictwo Księży Sercanów „Dehon” 2008.
Google Scholar
KAŁUŻNY T., Православие на распутье. Проблемы принятия Святого и Великого Собора Православной Церкви на Крите (2016), „Sympozjum” 21 (2017) nr 2, s. 151-172.
Google Scholar
KLINGER J., O istocie prawosławia. Wybór pism, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX 1983.
Google Scholar
LA I CONFERENCE PANORTHODOXE DE RHODES (1961), Catalogue des thèmes du pro-synode projeté, „Istina” 9 (1963) nr 1, s. 49-53.
Google Scholar
Lettre encyclique du Patriarche Joachim III et du Synode de l’Église de Constantinople a toutes les Églises orthodoxes (12 juin 1902), „Istina” 2 (1955), nr 1, s. 78-83.
Google Scholar
PERŞA R., A canonical analysis of the most controversial phrase of the Holy and Great Council: „The Orthodox Church accepts the historical name of other non-orthodox Christian Churches and Confessions that are not in communion with her”, „Studia Universitatis Babeş-Bolyai – Theologia Orthodoxa” 62 (2017) nr 1, s. 131-157.
Google Scholar
PERŞA R., The Canonical Tradition of the Orthodox Church and the Holy and Great Council: between Reception and Rejection, „Studia Universitatis Babeş-Bolyai – Theologia Orthodoxa” 62 (2017) nr 1, s. 39-72.
Google Scholar
PREMIERE CONFERENCE PANORTHODOXE PRECONCILIAIRE [1976], Décisions [Chambésy, 28 novembre 1976], w: Première Conférence Panorthodoxe Préconciliaire. Procès-verbaux et textes, Chambésy, 21-28 novembre 1976 [Synodica III], Chambésy (Genève): Éditions du Centre Orthodoxe du Patriarchat Oecuménique 1979, s. 113-117.
Google Scholar
SAINT ET GRAND CONCILE DE L’ÉGLISE ORTHODOXE, Les relations de l’Église orthodoxe avec l’ensemble du monde chrétiens [Crète, 2016], w: A. MELLONI (red.), The Great Councils of the Orthodox Churches. Decisions and Synodika (Corpus Christianorum Oecumenicorum Generaliumque Decreta. Editio critica), t. IV.3: Crete 2016, Turnhout: Brepols Publishers 2016, s. 1253-1293; tekst ros.: tamże, s. 1253-1291; tłum. A. Kuźma, J. Charkiewicz, J. Betlejko, „Cerkiewny Wiestnik” (2016) nr 4, s. 34-40; przedruk: „Studia i Dokumenty Ekumeniczne” 33 (2017) nr 1, s. 107-113.
Google Scholar
SAINT ET GRAND CONCILE DE L’ÉGLISE ORTHODOXE, Message du saint et grand Concile de l’Église orthodoxe [Crète, 2016], nr 3, w: A. MELLONI (red.), The Great Councils of the Orthodox Churches. Decisions and Synodika (Corpus Christianorum Oecumenicorum Generaliumque Decreta. Editio critica), t. IV.3: Crete 2016, Turnhout: Brepols Publishers 2016, s. 1187-1121.
Google Scholar
SONEA C., The Ecumenical Dialogue according to Holy and Great Council of the Orthodox Church in Crete (2016), „Roczniki Teologiczne” 64 (2017), z. 7, s. 127-135.
Google Scholar
SYNEK E., Das „Heilige und Grosse Konzil“ von Kreta, Freistadt: Verlag Plöchl 2017.
Google Scholar
TROISIEME CONFERENCE PANORTHODOXE PRECONCILIAIRE [1986], Église orthodoxe et mouvement oecuménique, „Episkepsis” 17 (1986) nr 369, s. 14-17.
Google Scholar
TROISIEME CONFERENCE PANORTHODOXE PRECONCILIAIRE [1986], Relations de l’Église orthodoxe avec l’ensemble du monde chrétien, „Episkepsis” 17 (1986) nr 369, s. 9-13.
Google Scholar
TSOMPANIDIS S.CH., Orthodoxe Kirche und Ökumenische Bewegung nach der Heiligen und Großen Synode, „Orthodoxes Forum” 31 (2017) nr 1–2, s. 81-88.
Google Scholar
Каталог тем будущего Предсобора [Vatopedi 1930], w: Г. СКОБЕЙ, Межправославное сотрудничество в подготовке Святого и Великого Собора Востчной Православной Церкви, „Церков и время” 12 (2002) nr 2, s. 67-68.
Google Scholar
СВЯТОЙ И ВЕЛИКИЙ СОБОР ПРАВОСЛАВНОЙ ЦЕРКВИ, Окружное Послание [Крит, 2016], nr 20, w: A. MELLONI (red.), The Great Councils of the Orthodox Churches. Decisions and Synodika (Corpus Christianorum Oecumenicorum Generaliumque Decreta. Editio critica), t. IV.3: Crete 2016, Turnhout: Brepols Publishers 2016, s. 1115-1187.
Google Scholar
ШИШКОВ A., Два экуменизма: консервативные христианские альянсы как новая форма экуменического взаимодействия, „Государство, религия, церковь в России и за рубежом” (2017) nr 1, s. 269-300.
Google Scholar
Statystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Studia Oecumenica
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0
Licencja oraz prawa autorskie autorzy przekazują wydawcy, którym jest Redakcji Wydawnictw WT UO.
Inne teksty tego samego autora
- Tadeusz Kałużny, Ukraińska autokefalia rok po ustanowieniu: reakcje i dylematy świata prawosławnego , Studia Oecumenica: Tom 20 (2020)
- Tadeusz Kałużny, FILIOQUE W DIALOGU EKUMENICZNYM , Studia Oecumenica: Tom 14 (2014)
- Tadeusz Kałużny, Spór o pierwszeństwo w prawosławiu. Kontrowersyjny dokument Patriarchatu Moskiewskiego w sprawie prymatu w Kościele , Studia Oecumenica: Tom 16 (2016)
- Tadeusz Kałużny, Ekumenizm w optyce ewangelizacji w ujęciu papieża Franciszka , Studia Oecumenica: Tom 21 (2021)
- Tadeusz Kałużny, Historia i aktualny stan przygotowań soboru panprawosławnego , Studia Oecumenica: Tom 12 (2012)
- Tadeusz Kałużny, Ordynacja kobiet w dokumentach międzykościelnych dialogów teologicznych , Studia Oecumenica: Tom 15 (2015)
- Tadeusz Kałużny, Patriarcha Cyryl: kontynuator dzieła metropolity Nikodema czy kreator własnej strategii kościelnej? , Studia Oecumenica: Tom 22 (2022)
- Tadeusz Kałużny, Rewizja i kodyfikacja kanonów we współczesnym prawosławiu , Studia Oecumenica: Tom 23 (2023)