The Selflessness of Parental Love.  Plutarch in the Intergenerational Discourse with Representatives of Modern Science

Alicja Żywczok

doi:10.25167/FF/4910

Published: 2025-12-12

Vol. 15 (2025)

The Selflessness of Parental Love. Plutarch in the Intergenerational Discourse with Representatives of Modern Science

dr hab. Alicja Barbara Żywczok, prof. UŚ

Family Forum

Section: Varia (o rodzinie)

https://doi.org/10.25167/FF/4910

Abstract

The article presents a scientific discourse that revolves around the following question: Can parental love be considered selfless or rather the opposite – self-serving (i.e. resulting from the parents’ current or future material or psychological gratifications, as envisaged by the parents)? To this end, the legacy of Plutarch of Chaeronea, a philosopher of antiquity, was drawn upon since it falls well within the scope of the discussed subject matter. Apart from presenting the biographical threads and oeuvre of this proponent of Platonic thought, the article analyses the accusation against people who deny those parents who take exemplary care of their children the right to be considered selfless, as formulated in Plutarch’s work titled On affection for offspring. A polemic is undertaken here not only with Epicurean views, but also with assumptions held by representatives of selected psychological theories, such as for instance psychoanalysis, in which the unconditional nature of parental love for children is undermined. The cognitive aim of the present research is expressed in the consideration of Plutarch’s views on the selflessness of parental love in the context of contemporary scientific developments. The presentation of his evidence supporting selflessness of parental love is complemented by the arguments delivered by the authoress of the article, which may prove valuable especially in the field of social sciences and family sciences. Through the use of hermeneutic methods, the authoress was able to conduct a pertinent analysis and interpretation of the sources. The conclusion was drawn that parental love goes beyond the framework of the maternal instinct, thus testifying to the moral greatness of man, who – as the authoress of the article is convinced herself – emulates God’s selfless and unconditional love towards people.

Keywords:

Plutarch, parental love, selflessness, intergenerational dialogue, hermeneutics

Download files

PDF

Citation rules

Żywczok, A. (2025). The Selflessness of Parental Love. Plutarch in the Intergenerational Discourse with Representatives of Modern Science. Family Forum, 15, 191–210. https://doi.org/10.25167/FF/4910

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

References

Abramowiczówna, Z. (1964) ‘Humor u Plutarcha’ [‘Humour in Plutarch’], Eos, 54(1), pp. 87–98.
Google Scholar

Abramowiczówna, Z. (1977) ‘Wstęp’ [‘Introduction’], in Plutarch, Moralia. Transl. Z. Abramowiczówna. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, pp. 7–26.
Google Scholar

Baldo, E. (2002) Zawód: rodzice. Jak odnaleźć siebie i odnowić relacje z dziećmi [Profession: Parents. How to Find Yourself and Renew Relationships with Your Children]. Transl. L. Rodziewicz. Cracow: Wydawnictwo “M”.
Google Scholar

Bańko, M. ed. (2017) Inny słownik języka polskiego. A–Ó [A Different Dictionary of the Polish Language. A–Ó]. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, p. 82.
Google Scholar

Bowlby, J. (2016) Przywiązanie [Attachment]. Transl. M. Polaszewska-Nicke. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Cudak, S. (2012) ‘Znaczenie więzi emocjonalnych w rodzinie dla prawidłowego funkcjonowania dzieci’ [‘The relevance of emotional relations within the family for the proper functioning of children’], Pedagogika Rodziny, 4(2), pp. 31–39.
Google Scholar

Dąbrowski, Z. (1996) Pedagogika opiekuńcza w zarysie. Część pierwsza [Childcare Pedagogy in Outline. Part One]. Olsztyn: Wyższa Szkoła Pedagogiczna.
Google Scholar

Dwyer, D. (2005) Bliskie relacje interpersonalne [Interpersonal Relationships]. Transl. M. Trzebiatowska. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar

Gerhardt, S. (2010) Znaczenie miłości. Jak uczucia wpływają na rozwój mózgu [Why Love Matters: How Affection Shapes a Baby’s Brain]. Transl. B. Radwan. Cracow: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Grondin, J. (2007) Wprowadzenie do hermeneutyki filozoficznej [Introduction to Philosophical Hermeneutics]. Transl. L. Łysień. Cracow: Wydawnictwo WAM.
Google Scholar

Gudaniec, A. (2016) ‘Miłość’ [‘Love’], in K. Chałas, A. Maj, ed. Encyklopedia aksjologii pedagogicznej [Encyclopaedia of Pedagogical Axiology]. Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne “Polwen”, pp. 592–599.
Google Scholar

Hall, C.S., Lindzey, G. and Campbell, J.B. (2013) Teorie osobowości [Theories of Personality]. Transl. J. Kowalczewska, J. Radzicki, M. Zagrodzki. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Horney, K. (1987) Nowe drogi w psychoanalizie [New Ways in Psychoanalysis]. Transl. K. Mudyń. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Jacobs, M. (2006) Zygmunt Freud [Sigmund Freud]. Transl. M. Lipińska, M. Musiał. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar

Jeanrond, W.G. (1999) Hermeneutyka teologiczna. Rozwój i znaczenie [Theological Hermeneutics: Development and Significance]. Transl. M. Borowska. Cracow: Wydawnictwo WAM.
Google Scholar

Kaniowski, A. (1999) Supererogacja – zagubiony wymiar etyki. Czyny chwalebne w etykach uniwersalistycznych [Supererogation – a Lost Dimension of Ethics. Commendable Acts in Universalist Ethics]. Warsaw: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Kaszewski, K. (1912) ‘Plutarch’, in R. Plenkiewicz et al., Encyklopedia wychowawcza [Encyclopaedia of Education]. Vol. 8. Warsaw: “Książnica Polska”, pp. 429–430.
Google Scholar

Kowalski, G. (1918) De Plutarchi scriptorum iuvenilium colore rhetorico. Cracoviae: Sumptibus Academiae Litterarum apud Bibliopolam G. Gebethner et socios Cracoviae, Gebethner et Wolff Varsoviae.
Google Scholar

Kozielecki, J. (1996) Koncepcje psychologiczne człowieka [Psychological Concepts of Man]. Warsaw: Wydawnictwo “Żak”, pp. 261–274.
Google Scholar

Lachowska, B. (2015) ‘Pozytywna psychologia rodziny – w teorii i praktyce’ [‘Family-Centered Positive Psychology – in Theory and Practice’], in I. Janicka, H. Liberska, eds., Psychologia rodziny [Psychology of the Family]. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, pp. 537–565.
Google Scholar

Laertios, D. (1988) ‘Epikur (342–271 p.n.e.)’ [‘Epicurus (342–271 BC)’], in Idem, Żywoty i poglądy słynnych filozofów [Lives of the Eminent Philosophers]. Transl. I. Krońska et al.. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, pp. 585–658.
Google Scholar

Legowicz, J. (1986) ‘Epikureizm – wiedza życia rozsądnie przyjemnego’ [‘Epicureanism – the knowledge of a reasonably pleasant life’], in Idem, Historia filozofii starożytnej Grecji i Rzymu. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, pp. 297–335.
Google Scholar

Lorenc, W. (2019) Filozofia hermeneutyczna. Inspiracje, klasycy, radykalizacje [Hermeneutic Philosophy. Inspirations, Classics, Radicalisations]. Warsaw: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323538875
Google Scholar

Maryniarczyk A., ed. et al. (2012) Słownik przewodnik filozoficzny. Osoby – problemy – terminy [The Philosophical Guide Dictionary. People – Problems – Terms]. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, p. 367.
Google Scholar

Milerski B. (2011) Hermeneutyka pedagogiczna. Perspektywy pedagogiki religii [Pedagogical Hermeneutics. Perspectives on the Pedagogy of Religion]. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe ChAT.
Google Scholar

Myers, D.G. (2015) ‘Bliskie związki a jakość życia’ [‘Close relationships and quality of life’], in J. Czapiński, ed. Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, pp. 204–234.
Google Scholar

Plopa, M. (2015) ‘Więzi małżeńskie i rodzinne w perspektywie teorii przywiązania’ [‘Marriage and family ties from the perspective of attachment theory’], in I. Janicka, H. Liberska, eds., Psychologia rodziny. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, pp. 141–166.
Google Scholar

Plutarch (1977) ‘O miłości rodzicielskiej’ [‘On affection for offspring’], in Idem, Moralia. Transl. Z. Abramowiczówna. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, pp. 288–301.
Google Scholar

Plutarch (1962) ‘On affection for offspring’, in Idem, Plutarch’s Moralia in Fifteen Volumes VI. Transl. W.C. Helmbold. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press & London: William Heinemann Ltd, pp. 328–360, pp. 328–357.
Google Scholar

Plutarch (1977) Moralia. Transl. Z. Abramowiczówna. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Przyłębski, A. (2019) Hermeneutyka. Od sztuki interpretacji do teorii i filozofii rozumienia [Hermeneutics. From the Art of Interpretation to the Theory and Philosophy of Understanding]. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Google Scholar

Reber, A.S. and Reber, E.S. (2008) Słownik psychologii [Dictionary of Psychology]. Eds. I. Kurcz, K. Skarżyńska. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe “Scholar”, pp. 393–394.
Google Scholar

Seligman, M.E., Csikszentmihalyi, M. (2000) ‘Positive psychology: an introduction’, American Psychologist, 55(1), pp. 5–14. DOI: https://doi.org/10.1037//0003-066X.55.1.5
Google Scholar

Seligman, M.E., Parks, A.C., Steen, T. (2004) ‘A balanced psychology and a full life’, Philosophical Transactions of The Royal Society, 359, pp. 1379–1381. DOI: https://doi.org/10.1098/rstb.2004.1513
Google Scholar

Sinko, T. (1947) Symbolae chronologicae ad scripta Plutarchi et Luciani. Cracow: Polska Akademia Umiejętności.
Google Scholar

Stokes, P. (2007) ‘Epikur (341–270 p.n.e.)’ [‘Epicurus (341–270 BC)’], in Idem, 100 największych filozofów [Philosophy 100 Essential Thinkers]. Transl. J. Korpanty. Warsaw: “Świat Książki”, pp. 31–33.
Google Scholar

Stróżewski, W. (2002) O wielkości. Szkice z filozofii człowieka [On Greatness. Sketches on the Subject of the Philosophy of Man]. Cracow: Wydawnictwo “Znak”.
Google Scholar

Śliwiński, F.J. (1910) ‘Plutarch w Polsce w XVI wieku’ [‘Plutarch in Poland during the 16th century’], Eos, 16(1), pp. 161–173.
Google Scholar

Świątkiewicz, W. ed. (2012) Więzi międzypokoleniowe w rodzinie i w kulturze [Intergenerational Ties in the Family and in Culture]. Katowice: University of Silesia, Studio Noa.
Google Scholar

St. Bernard of Clairvaux (1992) Pisma [Writings]. Vol. 4: O rozważaniu [On Consideration]. Transl. S. Kiełtyka. Cracow: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy.
Google Scholar

St. Bernard of Clairvaux (2016) Selected Works. Vol. 4: On Consideration. Trans. W.W. Williams. London: Aeterna Press.
Google Scholar

St. Thomas Aquinas (2020) Dysputy o uczuciach. Dysputy problemowe o prawdzie. Kwestie 25–26 [Disputes on Feelings. Problematic Disputes about the Truth. Issues 25–26]. Transl. A. Białek. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
Google Scholar

Szlendak, T. (2015) Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie [Sociology of the Family. Evolution, History, Diversity]. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN SA.
Google Scholar

Trzebińska, E. (2008) Psychologia pozytywna [Positive Psychology]. Warsaw: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Google Scholar

Więckiewicz, B. (2010) ‘Więź rodzinna i jej znaczenie w funkcjonowaniu rodziny’ [‘The family bond and its importance in the functioning of the family’], Społeczeństwo i Rodzina, 3.
Google Scholar

Żywczok, A. (2013) ‘Poglądy Plutarcha na miłość braterską w kontekście współczesnych wyników badań naukowych’ [‘Plutarch’s views on brotherly love in the context of contemporary scientific findings’], in A. Żywczok, ed. Miłość – akt preferencji duchowości człowieka. Studium bliskości uczuciowej [Love – An Act of Preference in Human Spirituality. A Study of Affectional Intimacy]. Warsaw: Wydawnictwo Akademickie “Żak”, pp. 217–235.
Google Scholar