Obrázky a „opráski” z českých dějin. O stylu obrázkových seriálů věnovaných historii
Abstrakt
The article analyses the style of two picture series dealing with Czech history. The analysis focuses primarily on the way of mediating historical knowledge as well as forming and establishing cultural memory in the two series which are compared. In connection with this, the use of language, the construction of meanings and the interplay between verbal and visual components are described.
The picture series investigated represent opposing approaches to the issue of cultural (historical) memory. The objective of Obrázky z českých dějin a pověstí (Pictures from Czech History and Legends; 1980, revised edition 1996) is to depict a traditional version of Czech history and support its adoption by recipients (children being the main target group). Obrázky include various informal, derogatory and anachronistic elements, but these components are used purposefully to attract the interest of recipients in a didactic presentation of historical events. On the other hand, Opráski sčeskí historje (perhaps: Pictures from Czech History; 2014–2015) submit an alternative, subversive, comical and absurd version of Czech history. Their objective is to destruct the traditional view of such history. In order to achieve this effect, Opráskitake advantage of intentional orthographical mistakes (with great invention), play with the language, polysemy of words, anachronisms and intertextual relations to contemporary popular culture.
Słowa kluczowe:
cultural memory, Czech history, picture series, style, orthograpy, orthography, play with the language, anachronisms, intertextualityBibliografia
Adla Z., Černý J., Kalousek J., 1987, Obrázky z českých dějin a pověstí, 3. vyd., Praha.
Google Scholar
Černý J., Zátka P., Adla Z., Kalousek J., 2017, Obrázky z českých dějin a pověstí, 9. vyd., dotisk, Praha.
Google Scholar
Jaz, 2014a, Opráski sčeskí historje anep Fšichňi Zmikunďi náro da. Příručka pro lajckou i otpornou veřejnozt, Praha.
Google Scholar
Jaz, 2014b, Opráski sčeskí historje 2. Rukovjeť čezkí historje pro inteleguáňi, Praha.
Google Scholar
Jaz, 2014c, Opráski sčeskí historje 3. Kompendijum čezkíhc ďějin pro žkolu, pisárnu i dúm, Praha.
Google Scholar
Jaz, 2015, Opráski sčeskí historje 4. Zborňík vjedeckíhc příspjefkú g hiztorji čezkího nárotu, Praha.
Google Scholar
Anon., 2014, Opráski sčeskí historje vychovávají z dětí dementy, kritizuje komiks lingvista, online: https://www.lidovky.cz/opraski-sceski-historje-vychovavaji-z-deti-dementy-rika-lingvista-1du-/kultura.aspx?c=A140323_151546_ln-media_sk (přístup: 31. 8. 2018).
Google Scholar
Anon., s. a., Akronymy, online: http://chi.cz/uzitecne/akronymy-seznam-zkratek-prodiskuse (přístup: 14. 9. 2018).
Google Scholar
Assmann J., 1995, Collective Memory and Cultural Identity, „New German Critique“ 1995, č. 65, s. 125–133.
DOI: https://doi.org/10.2307/488538
Google Scholar
Assmannová A., 2013, Bílá místa kulturní paměti (rozhovor), „Česká literatura“ 61, č. 1, s. 62–67.
Google Scholar
Assmannová A., 2018, Prostory vzpomínání. Podoby a proměny kulturní paměti, Praha.
Google Scholar
Flanderka J., 2013, Paměť jako kulturní fenomén v pojetí Aleidy Assmannové, „Česká literatura“ 61, č. 1, s. 51–55.
Google Scholar
Mareš P., 2012, Nejen jazykem českým. Studie o vícejazyčnosti v literatuře, Praha.
Google Scholar
Mareš P., 2017, „Tag ěto viřísení“. O formách a funkcích grafických jazykových prostředků, „Poznańskie Studia Slawistyczne“ 7, č. 13, s. 167–178.
DOI: https://doi.org/10.14746/pss.2017.13.10
Google Scholar
Prokůpek T., 2012, Boj o bublinu v českém a překladovém obrázkovém seriálu od 20. do počátku 40. let 20. století. – Studia komiksu: Možnosti a perspektivy, Foret M., Kořínek P., Prokůpek T., Jareš M., eds., Olomouc, s. 175–199.
Google Scholar
Řehořová I., 2018, Kulturní paměť a film. Jak se měnil obraz poválečného odsunu v české filmové tvorbě, Praha.
Google Scholar
Sedláčková V., 2013, Opráski sčeskí historje ve Dvaceti minutách Radiožurnálu, 31. 12. 2013, online: https://radiozurnal.rozhlas.cz/opraski-sceski-historje-ve-dvaceti-minutach-radiozurnalu-6304842 (přístup: 4. 9. 2018).
Google Scholar
Statystyki
Downloads
Licencja
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
Inne teksty tego samego autora
- Petr Mareš, Lexikální prostředky a styl nové české literatury , Stylistyka: Tom 26 (2017): Słowo a styl
- Petr Mareš, Vícejazyčná próza v nové české literatuře a její styl , Stylistyka: Tom 24 (2015): Różnorodność kulturowa a styl
- Petr Mareś, Individudlni styl-problem a reśeni , Stylistyka: Tom 20 (2011): Integracja w stylistyce - Integration in Stylistics
- Alena Macurová, Petr Mareš, Soužití a střet. Ke stylu vícejazyčného textu , Stylistyka: Tom 5 (1996): Stylistyka stosowana
- ALENA MACUROVÁ, PETR MAREŠ, Od stylu k smyslu , Stylistyka: Tom 4 (1995): Tekst i styl - Text and style - Текст и стиль
- PETR MAREŠ, Dialog. Nové stylové podoby tradičního žánru , Stylistyka: Tom 32 Nr 32 (2023): Stylistyka
