Samuel: ostatni sędzia Izraela
Andrzej Sebastian Jasiński OFM
Uniwersytet OpolskiAbstrakt
Epokę Samuela poprzedziły czasy Sędziów, które ukazały krytyczny stan polityczny plemion Izraela w tamtych czasach. Powołanie przez Boga Samuela (1 Sm 3) rozpoczęło nową erę dla narodu wybranego. Eli, sprawując urząd sędziego i najwyższego kapłana, nie był w stanie zagwarantować jedności rozproszonym plemionom. Porażka w walce z Filistynami i utrata Skrzyni Przymierza dopełniły miary nieszczęścia.
Po dwudziestu latach życia w ukryciu Samuel wkracza na scenę historii biblijnej (1 Sm 7,2–13,24). Namaszcza on Saula z plemienia Beniamina na króla i w ten sposób zapoczątkowuje epokę monarchiczną w dziejach Izraela. Obowiązkiem króla było zjednoczenie rozproszonych plemion i stworzenie wystarczającej siły militarnej do pokonania Filistynów lub innych wrogów. Król cieszył się spodziewanymi sukcesami militarnymi, ale użył nadmiernego autorytetu, gdy uzurpował sobie kompetencje kapłana (1 Sm 13,13). Następnie nie podporządkował się heremowi, czyli nakazowi całkowitej eksterminacji ludu i żywego inwentarza Amalekitów (1 Sm 15,9). Takie postępowanie doprowadziło do odrzucenia Saula przez Jahwe, który wybrał innego sługę – Dawida. Samuel, posłuszny Jahwe, potajemnie namaścił Dawida w jego rodzinnym Betlejem na władcę (1 Sm 16,12). Dopóki żył Samuel, Izraelem rządził Saul, ale po śmierci proroka sytuacja uległa radykalnej zmianie. Ostateczna klęska przyszła ze strony Filistynów. Wtedy to Saul został zabity na górze Gilboa. Po śmierci króla władzę sprawował Dawid, który okazał się wybawcą ludu.
Misja Samuela została w końcu pomyślnie wypełniona. Udało mu się ustanowić władzę królewską w Izraelu, władzę, która okazała się niezbędna dla ocalenia narodu. Po nieszczęsnym królowaniu Saula nastał złoty czas rządów Dawida. Dawid stał się figurą Mesjasza, który miał przyjść, Jezusa Chrystusa.
Słowa kluczowe:
Księga Sędziów, Księgi Samuela, Saul, Samuel, Dawid, Stary TestamentBibliografia
Arnold P.M., Ramah, w: D.N. Freedman i in. (red.), The Anchor Bible Dictionary, t. 5, New York 1992, s. 613.
Google Scholar
Born A. van den, Weippert M., Philister, w: H. Haag (red.), Bibel-Lexikon, Einsiedeln – Zürich – Köln 1951, s. 1379– 1382.
Google Scholar
Bovon F., Das Evangelium nach Lukas (Lk 1.1–9.50), Neukirchen 1989.
Google Scholar
Braulik G., Die Theorien über das Deuteronomistische Geschichtswerk, w: E. Zenger i in. (red.), Einleitung in das Alte Testament, Stuttgart 1995.
Google Scholar
Bright J., Historia Izraela, Warszawa 1994.
Google Scholar
Callaway J.A., Osiedlanie się w ziemi Kanaan, w: H. Shanks (red.), Starożytny Izrael. Od czasów Abrahama do zburzenia Jerozolimy przez Rzymian, Warszawa 1994.
Google Scholar
Gasperis de F.R., Cominciando da Gerusalemme, Casale Manferrato 1997.
Google Scholar
Gijay Y., Reflections on the Poetics of the Samuel Narrative. The Question of the Ark Narrative, „The Catholic Biblical Quarterly” 54 (1992), s. 221–230.
Google Scholar
Heinisch P., Christus der Erlöser im Alten Testament, Graz 1955.
Google Scholar
Huwiler E.F., Shunem, w: ABD, t. V.
Google Scholar
Jankowski A., Biblijna teologia przymierza, Kraków 1997.
Google Scholar
Jasiński A.S., Służcie Jahwe z weselem. Kyriologia starotestamentalna na tle środowiska biblijnego, Opole 1998.
Google Scholar
Jelonek T., Biblijna historia zbawienia, Kraków 1987.
Google Scholar
Klawek A., Hymn Anny, matki Samuela. Prawzór Maryjnego Magnificat, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 7 (1954), s. 1–4.
Google Scholar
Lemaire A., Zjednoczone królestwo, w: H. Shanks (red.), Starożytny Izrael. Od czasów Abrahama do zburzenia Jerozolimy przez Rzymian, Warszawa 1994.
Google Scholar
Maag V., Belija ‚al im Alten Testament, „Theologische Zeitschrift” 21 (1965), s. 287–299.
Google Scholar
Perlman A.L., Asherah and Astarte in Old Testament and Ugaritic Literature, California 1978.
Google Scholar
Peter M., Dzieje Izraela, Poznań 1996.
Google Scholar
Rienecker F., Maier G., Kanaanar/Kanaaniter, w: F. Rienecker, G. Maier (red.) Lexikon zur Bibel, Wuppertal – Zürich 1994.
Google Scholar
S. Schroer, Die Samuelbücher (NSK-AT 7), Stuttgart 1992.
Google Scholar
Stachowiak L., Prorocy – słudzy słowa, Katowice 1980.
Google Scholar
Stolz F., Das erste und zweite Buch Samuel, Zürich 1981.
Google Scholar
Suchy J., Obietnica (επαγγελαια) rękojmią chrześcijańskiej nadziei według świętego Pawła, Lublin 1996.
Google Scholar
Soggin J.A., Storia d’Israele, Brescia 1984.
Google Scholar
Śliwa J., Sztuka i archeologia starożytnego Wschodu, Warszawa 1997.
Google Scholar
Tschirschnitz A., Dzieje ludów biblijnych, Warszawa 1994.
Google Scholar
Wénin A., Samuel et l’instauration de la monarchie (1 S 1–12). Une recherche littéraire sur le personnage, Paris 1988.
Google Scholar
Willis J.T., Samuel versus Eli. Sam. 1–7, „Theologische Zeitschrift” 35 (1979), s. 201–221.
Google Scholar
Zabłocka J., Historia Bliskiego Wschodu w starożytności, Wrocław 1982.
Google Scholar
Zawiszewski E., Instytucje biblijne, Pelplin 1995.
Google Scholar
Vaux de R., Les Institutions de L’Ancien Testament, t. 2, Paris 1991.
Google Scholar
Autorzy
Andrzej Sebastian Jasiński OFMStatystyki
Downloads
Inne teksty tego samego autora
- Andrzej Sebastian Jasiński OFM, Chleb i wino w Starym Testamencie , Scriptura Sacra: Nr 21 (2017): Scriptura Sacra. Księga pamiątkowa dla o. prof. dr. hab. Andrzeja S. Jasińskiego OFM
- Andrzej Sebastian Jasiński OFM, Bóg patriarchów jako wspólne dziedzictwo judaizmu i chrześcijaństwa , Scriptura Sacra: Nr 19 (2015): Scriptura Sacra
- Andrzej Sebastian Jasiński OFM, Jahwe: Bóg gniewu czy miłosierdzia? , Scriptura Sacra: Nr 21 (2017): Scriptura Sacra. Księga pamiątkowa dla o. prof. dr. hab. Andrzeja S. Jasińskiego OFM
- Andrzej Sebastian Jasiński OFM, Rok jubileuszowy w tradycji biblijnej , Scriptura Sacra: Nr 21 (2017): Scriptura Sacra. Księga pamiątkowa dla o. prof. dr. hab. Andrzeja S. Jasińskiego OFM
- Andrzej Sebastian Jasiński OFM, Dwa znaki (mofet) Ezechiela (Ez 12,1-16; 24,24-27) , Scriptura Sacra: Nr 21 (2017): Scriptura Sacra. Księga pamiątkowa dla o. prof. dr. hab. Andrzeja S. Jasińskiego OFM
- Andrzej Sebastian Jasiński OFM, Drogi odnowy człowieka (Ez 18,1-32) , Scriptura Sacra: Nr 21 (2017): Scriptura Sacra. Księga pamiątkowa dla o. prof. dr. hab. Andrzeja S. Jasińskiego OFM
- Andrzej Sebastian Jasiński OFM, Obcy w Starym Testamencie , Scriptura Sacra: Nr 21 (2017): Scriptura Sacra. Księga pamiątkowa dla o. prof. dr. hab. Andrzeja S. Jasińskiego OFM
- Andrzej Sebastian Jasiński OFM, Historia obecności franciszkanów w Betlejem , Scriptura Sacra: Nr 13-14 (2010): Ziemia Święta
- Andrzej Sebastian Jasiński OFM, Wybór Abrahama , Scriptura Sacra: Nr 21 (2017): Scriptura Sacra. Księga pamiątkowa dla o. prof. dr. hab. Andrzeja S. Jasińskiego OFM
- Andrzej Sebastian Jasiński OFM, Pokutna modlitwa psalmisty , Scriptura Sacra: Nr 21 (2017): Scriptura Sacra. Księga pamiątkowa dla o. prof. dr. hab. Andrzeja S. Jasińskiego OFM