Chleb i wino w Starym Testamencie

Abstrakt

Chleb i wino to realia znane Izraelitom z życia codziennego. Biblia – przekazując zamysł Jahwe – odwoływała się do tych produktów, aby w sposób obrazowy ukazać prawdy o odkupieniu. Chleb i wino uważane były za podstawowe dary Jahwe, który troszczy się o swój lud. Były to produkty wytworzone z płodów rolnych dostarczonych przez Boga. Wytworzenie ich oznaczało więc współpracę ze stwórczymi mocami Jahwe. Zarówno chleb, jak i wino były niezbędne do zachowania życia i składania dziękczynienia Jahwe. W czasach mesjańskich chleb stanie się szczególnym darem (Iz 30,23), a na uczcie mesjańskiej będzie wyborne wino (Iz 25,6).

Stary Testament, podkreślając znaczenie chleba i wina, stał się doskonałym punktem odniesienia dla nowotestamentowej teologii Eucharystii, ponieważ umieścił dobra Chrystusa, ofiarowane Jego wiernym, na pograniczu tego, co doczesne, i tego, co wieczne: oto sedno obietnicy danej chrześcijanom.

Istnieją pewne powierzchowne analogie między pogańskimi obrzędami kultowymi a praktykami ofiarniczymi Izraelitów, ale działalność narodu wybranego przedstawia oryginalne i niepowtarzalne rozumienie „ofiary”; rozumienie, które z biegiem czasu rozwijało się przez cały Stary Testament aż do Nowego Przymierza. Można tu dostrzec stopniowanie wartości immanentnych: chleb – pokarm – wino – krew – życie. Opatrzność Boża objawia te wartości od najdawniejszych, prehistorycznych czasów biblijnych, poprzez historie patriarchów, królów i proroków; w końcu ukazują one swoje najwyższe zmysły i oddają cześć Wiecznej Transcendencji (chleb i wino: Ciało i Krew: Życie wieczne).

Słowa kluczowe

chleb; wino; Stary Testament; prorocy; Biblia; Księga Psalmów