Chleb i wino w Starym Testamencie

Andrzej Sebastian Jasiński OFM

Uniwersytet Opolski

Abstrakt

Chleb i wino to realia znane Izraelitom z życia codziennego. Biblia – przekazując zamysł Jahwe – odwoływała się do tych produktów, aby w sposób obrazowy ukazać prawdy o odkupieniu. Chleb i wino uważane były za podstawowe dary Jahwe, który troszczy się o swój lud. Były to produkty wytworzone z płodów rolnych dostarczonych przez Boga. Wytworzenie ich oznaczało więc współpracę ze stwórczymi mocami Jahwe. Zarówno chleb, jak i wino były niezbędne do zachowania życia i składania dziękczynienia Jahwe. W czasach mesjańskich chleb stanie się szczególnym darem (Iz 30,23), a na uczcie mesjańskiej będzie wyborne wino (Iz 25,6).

Stary Testament, podkreślając znaczenie chleba i wina, stał się doskonałym punktem odniesienia dla nowotestamentowej teologii Eucharystii, ponieważ umieścił dobra Chrystusa, ofiarowane Jego wiernym, na pograniczu tego, co doczesne, i tego, co wieczne: oto sedno obietnicy danej chrześcijanom.

Istnieją pewne powierzchowne analogie między pogańskimi obrzędami kultowymi a praktykami ofiarniczymi Izraelitów, ale działalność narodu wybranego przedstawia oryginalne i niepowtarzalne rozumienie „ofiary”; rozumienie, które z biegiem czasu rozwijało się przez cały Stary Testament aż do Nowego Przymierza. Można tu dostrzec stopniowanie wartości immanentnych: chleb – pokarm – wino – krew – życie. Opatrzność Boża objawia te wartości od najdawniejszych, prehistorycznych czasów biblijnych, poprzez historie patriarchów, królów i proroków; w końcu ukazują one swoje najwyższe zmysły i oddają cześć Wiecznej Transcendencji (chleb i wino: Ciało i Krew: Życie wieczne).

Słowa kluczowe:

chleb, wino, Stary Testament, prorocy, Biblia, Księga Psalmów

Albright W.F., The Gezer Ca­lendar, „Bulletin of the American Schools of Oriental Research” (1943) 92, s. 16–26, https://doi.org/10.2307/1355268.
  Google Scholar

Borowski O., Agriculture: w: D.N. Freedman i in. (red.), The Anchor Bible Dictionary, t. 1, New York 1992, s. 96.
  Google Scholar

Dormmershausen W., Lehem, w: G.J. Botterweck, H. Ringgren, H.-J. Fabry (red.), Theologisches Wörterbuch zum Alten Testament, t. 7, Stuttgart 1993.
  Google Scholar

Dormmershausen W., Yayin, w: H.-J. Fabry (red.), Theologisches Wörterbuch zum Alten Testament, t. 6, Stuttgart 1989.
  Google Scholar

Doroszewski W. (red.). Słownik języka polskiego, t. II, Warszawa 1965.
  Google Scholar

Drozd J., Ostatnia Wieczerza nową Paschą, Katowice 1977.
  Google Scholar

Eliade M., Historia wierzeń i idei religijnych, t. II, Warszawa 1994.
  Google Scholar

Hamilton J.M., Nob, w: D.N. Freedman i in. (red.), The Anchor Bible Dictionary, t. 4, New York 1992, s. 1133.
  Google Scholar

Harrison R.K., Oven, w: E.M. Blaiklock, R.K. Harrison (red.), New International Dictionary of Biblical Archaeology, Michigan 1983.
  Google Scholar

Hatch E., Redpath H.A., A Concordans to the Septuagint II, Graz 1954.
  Google Scholar

Irwin W.H., Isaiah 1–39, w: R.E. Brown, J.A. Fitzmyer, R.E. Murphy (red.), The New Jerome Biblical Commentary, New York 1991.
  Google Scholar

Kapera Z., Ogrodnictwo i sadownictwo, w: L.W. Stefaniak (red.), Archeologia Palestyny, Poznań 1973.
  Google Scholar

Ludwig G., Die Basilika in Nazaret, München 1982.
  Google Scholar

Macalister R.A.S., The Excavations of Gezer, t. 2, London 1912, s. 24–28.
  Google Scholar

Martin W.J., Bread, w: J.D. Douglas, N. Hillyer (red.), The Illustrated Bible Dictionary, t. 1, Liecester 1980.
  Google Scholar

Powell M.A., Weights and Measures, w: D.N. Freedman i in. (red.), The Anchor Bible Dictionary, t. 6, New York 1992, s. 904.
  Google Scholar

Ramiot L., Vino, w: Enciclopedia della Bibbia, t. 6, Torino 1971, s. 1174.
  Google Scholar

Reifenberg A., The Struggle between the Desert and the Swon. Rise and Fall of Agriculture in the Levant, Jerusalem 1955.
  Google Scholar

Westermann C., Elements of Old Testament Theology, Atlanta 1982.
  Google Scholar

Zimmerli W., Ezekiel, t. 1, Philadelphia 1979.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2021-07-17

Cited By / Share

Jasiński OFM, A. S. (2021). Chleb i wino w Starym Testamencie. Scriptura Sacra, (21), 173–187. https://doi.org/10.25167/ScrS/4130

Autorzy

Andrzej Sebastian Jasiński OFM 

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.



Inne teksty tego samego autora

1 2 > >>