Ekumenizm w optyce ewangelizacji w ujęciu papieża Franciszka

Tadeusz Kałużny

doi:10.25167/so.4512

Published: 2021-12-02

Vol. 21 (2021)

Ecumenism in the perspective of evangelization according to Pope Francis

Tadeusz Kałużny

Studia Oecumenica

Section: General ecumenical issues

https://doi.org/10.25167/so.4512

Abstract

The present essay aims at presenting key aspects of the ecumenical vision of Pope Francis in the perspective of evangelization. First, the author focused upon the interdependence of the ecumenical movement and the evangelizing mission of the Church. Next, the author presented selected elements of the ecumenical vision of Pope Francis: the nature and aim of ecumenical efforts, the model of unity and basic dimensions of the dynamics of striving to realize it. Finally, the author formulated his conclusions and pointed to some issues which must be investigated further. It follows from the analysis made that perceiving ecumenism in the perspective of evangelization is an important key to a better understanding of the ecumenical thought and activity of Pope Francis.

Keywords:

ecumenism, Christian unity, Church, evangelization, Pope Francis

Most read articles by the same author(s)

Tadeusz Kałużny, Orthodoxy and ecumenism. The controversial document of the Council in Crete (2016) , Studia Oecumenica: Vol. 18 (2018)
Tadeusz Kałużny, Ukrainian autocephaly one year after its establishment: reactions and dilemmas of the Orthodoxy , Studia Oecumenica: Vol. 20 (2020)
Tadeusz Kałużny, Filioque in ecumenical dialogue , Studia Oecumenica: Vol. 14 (2014)
Tadeusz Kałużny, The Controversy over Primacy in the Orthodox Church. A Controversial Document of the Moscow Patriarchate Concerning Primacy in the Church , Studia Oecumenica: Vol. 16 (2016)
Tadeusz Kałużny, The History and the Present Stage of the Preparations for the Pan-Orthodox Council , Studia Oecumenica: Vol. 12 (2012)
Tadeusz Kałużny, Ordination of Women in the Documents of Theological Dialogues between the Churches , Studia Oecumenica: Vol. 15 (2015)
Tadeusz Kałużny, Patriarcha Cyryl: kontynuator dzieła metropolity Nikodema czy kreator własnej strategii kościelnej? , Studia Oecumenica: Vol. 22 (2022)
Tadeusz Kałużny, Revision and codification of the canons in contemporary Orthodoxy , Studia Oecumenica: Vol. 23 (2023)

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Kałużny, T. (2021). Ecumenism in the perspective of evangelization according to Pope Francis. Studia Oecumenica, 21, 7–26. https://doi.org/10.25167/so.4512

Cited by / Share

References

Alfieri Vittorio. 2014. Il papa gesuita. Milano: Mondadori Università.
Google Scholar

Błasiak Paweł. 2019. „Zaangażowanie papieża Franciszka w dialog ekumeniczny w latach 2013–2018”. Studia Paradyskie 29: 11–46.
Google Scholar

Borghesi Massimo. 2018. Jorge Mario Bergoglio. Biografia intelektualna. Tłum. Dariusz Chodyniecki. Kraków: Wydawnictwo Franciszkanów Bratni Zew.
Google Scholar

Drożdżewicz Piotr. 2015. „Misyjne przeobrażenie Kościoła i nawrócenie duszpasterstwa w świetle adhortacji «Evangelii gaudium»”. Rocznik Teologii Katolickiej 14 (1): 9–34.
Google Scholar

Franciszek. 2013. Adhortacja apostolska „Evangelii gaudium” (24 listopada 2013). Kraków: Wydawnictwo M.
Google Scholar

Franciszek. 2013a. „Z przyjaźnią i szacunkiem. Przemówienie podczas spotkania z przedstawicielami innych Kościołów, Wspólnot kościelnych oraz religii (20 marca 2013)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 5: 21.
Google Scholar

Franciszek. 2013b. „Ekumenizm cierpienia. Przemówienie podczas audiencji dla papieża Teodora II i członków delegacji Koptyjskiego Kościoła Ortodoksyjnego (10 maja 2013)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 7: 10.
Google Scholar

Franciszek. 2013c. „W drodze do jedności. Przemówienie podczas audiencji dla arcybiskupa Canterbury i prymasa Wspólnoty Anglikańskiej Justina Welby’ego (14 czerwca 2013)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 8–9: 32–33.
Google Scholar

Franciszek. 2013d. „Nie należy ignorować «rewolucji czułości», która spowodowała wcielenie Słowa. Przemówienie podczas spotkania z członkami komitetu koordynacyjnego CELAM (28 lipca 2013)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 10: 25–29.
Google Scholar

Franciszek. 2013e. „Pan rozbudził w nas tęsknotę za jednością. Przemówienie podczas spotkania z delegacją luterańską (21 października 2013)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 12: 25–26.
Google Scholar

Franciszek. 2014a. „Podziały wśród nas są zgorszeniem. Katecheza podczas audiencji generalnej (22 stycznia 2014)”, L’Osservatore Romano, wyd. polskie 2: 48–49.
Google Scholar

Franciszek. 2014b. „Chrystus nie może być podzielony. Homilia podczas nieszporów na zakończenie Tygodnia Modlitw o jedność Chrześcijan (25 stycznia 2014)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 2: 20–22.
Google Scholar

Franciszek. 2014c. „Wspólna modlitwa za wszystkich chrześcijan. Przesłanie do Teodora II z okazji dnia przyjaźni koptyjsko-katolickiej (5 maja 2014)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 6: 37.
Google Scholar

Franciszek. 2014d. „Kamień odsunięty od grobu. Przemówienie papieża Franciszka podczas nabożeństwa ekumenicznego w Bazylice Grobu Świętego (25 maja 2014)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 6: 17–20.
Google Scholar

Franciszek. 2014e. „Wspólny front przeciw niewolnictwu. Przemówienie podczas audiencji dla Arcybiskupa Canterbury Justina Welby’ego prymasa Wspólnoty Anglikańskiej (16 czerwca 2014)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 7: 16–17.
Google Scholar

Franciszek. 2014f. „Różnorodność pojednana przez Ducha Świętego. Przemówienie w Zielonoświątkowym Kościele Pojednania w Casercie (28 lipca 2014)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 8–9: 40–42.
Google Scholar

Franciszek. 2014g. „Prawdziwa religia jest źródłem pokoju, a nie przemocy. Spotkanie ze zwierzchnikami innych religii i wyznań chrześcijańskich w Albanii (21 września 2014)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 10: 14–15.
Google Scholar

Franciszek. 2014h. „W służbie jedności wierzących w Chrystusa. Przemówienie do uczestników ekumenicznej pielgrzymki zorganizowanej przez Fundację «Orientale Lumen» (24 października 2014)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 11: 41–42.
Google Scholar

Francesco. 2014i. „Discorso alla delegazione della Conferenza Internazionale dei Vescovi Veterocattolici dell’Unione di Utrecht (30 ottobre 2014)” (22.06.2021). https://www.vatican.va/content/francesco/it/speeches/2014/october/documents/papa-francesco_20141030_vescovi-veterocattolici.html.
Google Scholar

Franciszek. 2014j. „Radość bycia braćmi w Chrystusie. Przesłanie do Ekumenicznego Patriarchy Konstantynopola z okazji święta św. Andrzeja (25 listopada 2013)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 1: 34–35.
Google Scholar

Franciszek. 2014k. „Jedyna rzecz, jakiej pragnie Kościół i papież. Przemówienie podczas Boskiej Liturgii w kościele św. Jerzego (30 listopada 2014)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 12: 28–29.
Google Scholar

Franciszek. 2014l. „Konferencja prasowa w drodze powrotnej z Turcji (30 listopada 2014)” (25.06.2021). https://www.vatican.va/content/francesco/pl/speeches/2014/november/documents/papa-francesco_20141130_turchia-conferenza-stampa.html.
Google Scholar

Franciszek. 2015a. „W imię Pana Jezusa przebaczcie nam! Przemówienie w świątyni waldensów (22 czerwca 2015)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 7–8: 33–35.
Google Scholar

Franciszek. 2015b. „Nasz dialog musi być kontynuowany. Przesłanie z okazji 50. rocznicy powstania Wspólnej Grupy Roboczej Kościoła Katolickiego i Ekumenicznej Rady Kościołów (23 czerwca 2015)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 7–8: 39–40.
Google Scholar

Franciszek. 2015c. „«Synodalność» konstytutywnym wymiarem Kościoła. Przemówienie podczas uroczystości upamiętniającej 50. rocznicę ustanowienia Synodu Biskupów (17 października 2015)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 11: 4–8.
Google Scholar

Franciszek. 2015d. „Owoce dialogu. Katecheza podczas audiencji generalnej (3 grudnia 2014)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 1: 52–53.
Google Scholar

Franciszek. 2016a. „Jezus jedyną bramą prowadzącą do zbawienia. Homilia podczas nieszporów na zakończenie Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan (25 stycznia 2016)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 2: 25–26.
Google Scholar

Franciszek. 2016b. „Nie ma innej drogi. Rozmowa z dziennikarzami podczas lotu z Baku do Rzymu (2 października 2016)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 10: 29–33.
Google Scholar

Franciszek. 2017a. „Uczmy się od siebie nawzajem. Homilia podczas nieszporów na zakończenie Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan (25 stycznia 2017)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 2: 13–14.
Google Scholar

Franciszek. 2017b. „Jezus wzywa nas do poświęcenia się na rzecz jedności i miłości. Homilia wygłoszona podczas liturgii słowa w anglikańskim kościele Wszystkich Świętych w Rzymie (26 lutego 2017)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 3–4: 26–28.
Google Scholar

Franciszek. 2017c. „Jednoczy nas niewinna krew. Przemówienie podczas wizyty u papieża Aleksandrii Tawadrosa II (28 kwietnia 2017)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 5: 10–12.
Google Scholar

Franciszek. 2017d. „Misja w centrum wiary chrześcijańskiej. Orędzie na Światowy Dzień Misyjny 2017 r. (4 czerwca 2017)” (15.06.2021). https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/franciszek_i/przemowienia/misje2017_04062017.html.
Google Scholar

Franciszek. 2017e. „O jedność w różnorodności. Homilia podczas Mszy św. w uroczystość Zesłania Ducha Świętego (4 czerwca 2017)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 6–7: 23–24.
Google Scholar

Franciszek. 2018a. „Świat chce jedności. Przemówienie podczas spotkania na modlitwie w siedzibie Światowej Rady Kościołów (21 czerwca 2018)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 7: 9–10.
Google Scholar

Franciszek. 2018b. „Trzeba wędrować, modlić się i pracować razem. Przemówienie podczas spotkania ekumenicznego w siedzibie Światowej Rady Kościołów (21 czerwca 2018)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 7: 11–12.
Google Scholar

Franciszek. 2018c. „Jeśli nie będzie rozbrzmiewała muzyka Ewangelii. Przemówienie podczas ekumenicznego spotkania w luterańskiej katedrze w Rydze (24 września 2018)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 10: 28–29.
Google Scholar

Franciszek. 2018d. „Inni są drogą a nie przeszkodą. Przemówienie podczas spotkania międzyreligijnego i ekumenicznego w Dhace (1 grudnia 2017)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 1: 28–29.
Google Scholar

Franciszek. 2019. „[Przemówienie podczas spotkania ekumenicznego z delegacją Kościoła ewangelicko-luterańskiego z Finlandii], [19 stycznia 2019]” (15.06.2021). https://deon.pl/kosciol/serwis-papieski/franciszek-do-finskich,luteran-wspolna-modlitwa-swiadectwo-i-sluzba-prowadza-do-jednosci,506712.
Google Scholar

Franciszek. 2020. Encyklika „Fratelli tutti” (3 października 2020). Kraków: Wydawnictwo M.
Google Scholar

Gardocki Dariusz. 2017. „Misyjność Kościoła w świetle adhortacji apostolskiej «Evangelii gaudium» i Dokumentu z Aparecidy «Jesteśmy uczniami i misjonarzami Jezusa Chrystusa, aby nasze narody miały w Nim życie»”. Studia Bobolanum 28 (2): 79–100.
Google Scholar

Glaeser Zygfryd. 2018. „Papieża Franciszka posługiwanie na rzecz jedności Kościoła”. W Mosty, nie mury. 5 lat pontyfikatu Franciszka. Red. Marek Lis, 33–47. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar

Glombik Konrad. 2018. „Franciszek – kontrowersyjne nauczanie czy kontrowersyjna recepcja?”. W Mosty, nie mury. 5 lat pontyfikatu Franciszka. Red. Marek Lis, 131–149. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar

Kałużny Tadeusz. 2019. „Ku ekumenii realistycznej. W poszukiwaniu przyczyn trudności w katolicko-prawosławnym dialogu teologicznym”. Polonia Sacra 23 (2): 113–139.
Google Scholar

Kasper Walter. 2015. Papież Franciszek. Rewolucja czułości i miłości. Korzenie teologiczne i perspektywy duszpasterskie. Tłum. Kamil Markiewicz. Warszawa: Wydawnictwo „Więź”.
Google Scholar

Kasprzak Artur. 2017. „W kierunku odnowionej wizji rozeznania duszpasterskiego od «peryferii» Kościoła do jego «centrum». Analiza na przykładzie posoborowych reform «Visitas ad limina apostolorum»”. Warszawskie Studia Pastoralne UKSW 12 (3): 7–30.
Google Scholar

Kijas Zdzisław J. 2013. Papież Franciszek i nasze marzenie o Kościele. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Google Scholar

Koch Kurt. 2016. „Il cammino verso l’unità dei cristiani secondo papa Francesco”. Nova Umanità 38 (223): 77–90.
Google Scholar

Kongregacja Nauki Wiary. 2008. „Nota na temat pewnych aspektów ewangelizacji (3 grudnia 2007)”. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 2: 50–51.
Google Scholar

„Ku pełnej jedności. Wspólna deklaracja Papieża Franciszka i Ekumenicznego Patriarchy Konstantynopola (25 maja 2014)”. 2014. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 6: 14–16.
Google Scholar

Mrozek Andrzej. 2017. „Prorocki autorytet papieża Franciszka”. Studia Paedagogica Ignatiana 20 (5): 33–49.
Google Scholar

Musiewicz Piotr. 2018. „Nowa ewangelizacja jako przezwyciężenie sekularyzacji Kościoła”, Horyzonty Polityki 9 (27): 101–123.
Google Scholar

Napiórkowski Andrzej A. 2020. „Wizja Kościoła w ujęciu papieża Franciszka”. Studia Nauk Teologicznych 15: 33–57.
Google Scholar

Nawracała Tomasz. 2018. „Kościół powszechny i Kościoły lokalne w nauczaniu papieża Franciszka”. Poznańskie Studia Teologiczne 33: 23–39.
Google Scholar

Orzeł Tomasz. 2018. „Główne cechy języka papieża Franciszka na podstawie analizy jego wystąpień podczas Światowych Dni Młodzieży w Krakowie”. Kultura – Media – Teologia 33: 78–98.
Google Scholar

Ryś Grzegorz. 2020. „Nasze odniesienie do braci niekatolików – miłość i uczciwość we wzajemnych relacjach”. Roczniki Teologiczne 67 (7): 163–168.
Google Scholar

Składanowski Marcin. 2012. Tożsamość wyznaniowa. Studium ekumeniczne. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Sobór Watykański II. 2002. Dekret o misyjnej działalności Kościoła „Ad gentes divinitus” (7 grudnia 1965)”. W Sobór Watykański II. Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, 433–471. Poznań: Pallottinum.
Google Scholar

Sobór Watykański II. 2002. Dekret o ekumenizmie „Unitatis redintegratio” (21 listopada 1964). W Sobór Watykański II. Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, 193–208. Poznań: Pallottinum.
Google Scholar

Tomasz Szyszka. 2016. „Misyjne impulsy papieża Franciszka”. Nurt SVD 2: 140–162.
Google Scholar

„Wspólna deklaracja papieża Franciszka i arcybiskupa Canterbury Justina Welby’ego (5 października 2016)”. 2016. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 11: 41–42.
Google Scholar

„Wspólna deklaracja papieża Franciszka i przewodniczącego ŚFL bp Muniba Younana (31 października 2016)”. 2016. L’Osservatore Romano, wyd. polskie 11: 8–9.
Google Scholar