Veröffentlicht am: 2025-12-12

Etyka sztucznej inteligencji – fakty i postulaty

prof. dr hab. Piotr Jan Morciniec
Family Forum
Rubrik: Rodzina, edukacja i sztuczna inteligencja / Family, education and artificial intelligence
DOI https://doi.org/10.25167/FF/5800

Abstract

Kontekst badań: Dynamiczny rozwój sztucznej inteligencji (AI) zrewolucjonizował epokę, niosąc ze sobą zarówno ogromne korzyści, jak i narastające zagrożenia etyczne i społeczne. Zasadny jest więc namysł moralny nad jej zastosowaniami, implikacjami i konsekwencjami.
Cel badań: Głównym celem artykułu jest ustalenie ram moralnych dla funkcjonowania AI, poprzez odróżnienie inteligencji ludzkiej od maszynowej oraz analizę, kto faktycznie ponosi odpowiedzialność etyczną za jej działania, a więc zidentyfikowanie podmiotu odpowiedzialności moralnej.
Metoda badawcza: W badaniach zastosowano desk research, a więc analizę danych zastanych, z uwzględnieniem wybranych dokumentów i opracowań dotyczących etycznych aspektów stosowania AI, szczególną uwagę poświęcając aktywności na tym polu papieża „rewolucji cyfrowej”, Leona XIV. Posłużono się także analizą porównawczą, zestawiając zasady etyczne AI wskazane przez wybranego chatbota z definicjami moralności i etyki oraz porównując podejścia do problemu w watykańskiej Nocie Antiqua et nova i unijnym AI Act.
Osiągnięte wyniki: Ustalono, że AI nie może działać moralnie, ponieważ nie jest ludzkim podmiotem (osobą), co oznacza, że to programiści i użytkownicy, a nie maszyny, ponoszą ostateczną odpowiedzialność za jej użycie i potencjalne szkody.
Wnioski: Konieczne jest, aby rozwój AI stawiał w centrum godność człowieka i opierał się na silnych ramach etycznych oraz regulacjach prawnych, aby dobro wynikające z tej technologii przewyższało zagrożenia, takie jak pogłębianie samotności, zakwestionowanie prawa do pracy, autonomiczne decyzje AI w działaniach zbrojnych czy niebezpieczeństwo edukacyjnego zakwestionowania racjonalności ludzkiego podmiotu.

Dateien herunterladen

Zitierregeln

Morciniec, P. J. (2025). Etyka sztucznej inteligencji – fakty i postulaty. Family Forum, 15, 127–144. https://doi.org/10.25167/FF/5800

Zitiert von / Teilen

##plugins.themes.libcom.BOCookieBarText##